Paris FvdV is een niet commercieel weblog speciaal voor kenners en liefhebbers van de stad Parijs - en voor hen die dat willen worden. Parijs is een stad met een gewichtig verleden, respectabel en gerespecteerd. Het is totaal niet nostalgisch. Parijs is er in geslaagd om, soms op brutale maar altijd op elegante wijze, om te gaan met zijn grootse monumenten. Ze te beschermen en te integreren in de nieuwe dynamiek van de stad. Parijs is een meester op het gebied van herstel en transformatie. U zult er nooit in slagen een volledig overzicht te maken van plekken en verhalen, die allemaal op hetzelfde punt uitkomen en de glorie van deze stad bezingen. toch wil ik een poging wagen. Wekelijks wil ik u niet alleen informeren over wat Parijs nog meer te bieden heeft, maar ook wil ik mijn liefde voor deze stad op u over dragen. In de hoop dat het raakt aan iets wat u herkent of voelt. Ferry van der Vliet.

Privacy verklaring: Indien u weblog Paris FvdV, dat bij Google-Blogger is ondergebracht, leest en reageert op de blogs van Paris FvdV, doet u dat vrijwillig en is uw IP-adres en mailadres - indien u dat vermeld - bekend en wordt opgeslagen. Ook uw schuilnaam waaronder uw reageert wordt opgeslagen. Paris FvdV zal uw gegevens nooit aan derden doorgeven. We houden uw gegevens privé, tenzij de wet of rechtelijke macht ons dwingt uw gegevens aan hen te verstrekken. Datalekken in het systeem vallen onder de verantwoordelijkheid van Google-Blogger. Door weblog Paris FvdV te bezoeken en/of de op of via deze weblog aangeboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord met de toepasselijkheid van deze disclaimer. Google gebruikt cookies om services te leveren en verkeer te analyseren dus uw IP-adres en user-agent zijn bij Google bekend, samen met prestatie- en beveiligingsstatistieken om servicekwaliteit te garanderen, gebruiksstatistieken te genereren, misbruik te detecteren en maatregelen te treffen.

dinsdag 1 april 2014

FAUBOURG SAINT-ANTOINE; AMBACHTELIJKE GEHEIMEN

Nadat Lodewijk XI, in de 15e eeuw de vrije vestiging van ambachtslieden toestond, werd de rue du Faubourg Saint-Antoine dè belangrijkste arbeidersbuurt van Parijs. Houtbewerkers en meubelmakers beleefden hier gouden tijden en hoefden zich niet te onderwerpen aan het gezag van de gilden. Zo konden zij meubels verkopen die afweken van de vastgelegde modellen en mochten ze ook andere materialen dan eikenhout gebruiken. Sindsdien gebruikten zij mahoniehout, ebbenhout, brons en maakten zij gebruik van inlegwerk en trokken zo klanten die van vernieuwing hielden. Toen het schrijnwerkersgilde, ook wel de aristocratie van het ambachtsvolk in de 18e eeuw hier zijn hoogtepunt beleefde, werkten er in deze wijk 46.000 arbeiders in de houtnijverheid, waarvan 8000 van vreemde komaf: Belgen, Duitsers, Italianen maar ook Russen en Luxemburgers. Leven 'buiten de muur' van Parijs (de betekenis van 'Faubourg' in het Frans), had zo zijn voordelen, alle werknemers hier waren dankzij een bijzonder decreet van de koning vrijgesteld van belastingen. Dit uitzonderlijk voorrecht in combinatie met de geografische nabijheid van de Seine - waar al het hout van Parijs passeerde - maakte de rue du Faubourg Saint-Antoine de hoofdstraat van Parijs van hout, meubels en ambachtslieden.

Rue du Faubourg Saint-Antoine met de 'Colonne de Juillet', een herinnering aan de julirevolutie van 1830, op de achtergrond

De Rue du Faubourg Saint-Antoine is een van de oudste Parijse assen en volgt het spoor van de  voormalige Romeinse weg, tussen de vesting Bastille, de Abbaye Saint-Antoine, gesticht in 1198 tot Meaux. Ze is lang, heel lang, en brengt je tot aan de place de la Nation.
République, Bastille, Nation wordt ook wel de route van de betogingen genoemd, voor altijd verbonden met de mijlpalen uit de Franse geschiedenis. Hier in deze faubourgs, de arbeiderswijken, de bakermat van revoluties en straatvechters, werden dan ook de meutes gevormd voor grootse volksopstanden. Het begin van de revolutie in 1789, de bestorming van de Bastille, de drie revolutionaire dagen van 1848 en uiteindelijk de staatsgreep van Lodewijk Napoleon in 1851 en het verzet van de commune. Het is dan ook niet verwonderlijk dat arbeidersbetogingen in Parijs altijd de route volgen van place de la  Nation naar place de la Bastille en eindigen op de place de la République.

Een wandeling vol met geheime straatjes, onbekende passages en verrassende binnenplaatsjes

Wandeling
Dit is een wat lange inleiding om u mee te nemen naar de ambachtelijke geheimen van de rue du Faubourg Saint-Antoine. Een op zich lelijke straat in het 11e arrondissement, maar wel een straat vol met verrassingen. Hier ontdekt u, achter de grote poorten, bijna geheime binnenplaatsen, het antieke Parijs. Doodlopende steegjes en passages, die uitsluitend toegankelijk zijn voor voetgangers. Op sommige plaatsen lijkt het of de tijd stil is blijven staan en of u zo de foto's van Eugène Atget of Charles Marvilde binnenloopt. In deze nog authentieke binnenplaatsen zetelen de laatste ambachtslui, de schrijnwerkers van de hoofdstad. Zij illustreren de teloorgang van een eens zo welvarende bedrijfstak.

Passages waar het lijkt of de tijd stil is blijven staan

We beginnen onze wandeling op de place de la Bastille met zijn 47 meter hoge bronzen 'Colonne de Juillet', een herinnering aan de julirevolutie van 1830. In de sokkel liggen de Parijzenaars begraven die omkwamen tijdens de revoluties van 1830 en 1848. Op de top staat het zinnebeeld van de Vrijheid die de vergulde fakkel van de vrijheid en de gebroken ketting van de tirannie vasthoudt. Verborgen tussen 2 cafés ligt de verborgen ingang van cour Damoye. In het voorjaar en de zomer bloeien hier overdadig de blauwe regen. De heerlijke koffiegeur die je ruikt komt van een traditionele koffiebranderij. Schuin tegenover ligt de passage du Cheval Blanc. Hier waren in de 17e eeuw de opslagplaatsen voor hout gevestigd. De doorgang biedt toegang tot een netwerk van binnenplaatsen genoemd naar de maanden van het jaar. vooral de cour de Février en de cour de Mars zijn de moeite waard met hun vakwerkhuizen en hangende galerijen met bewerkte houten plafonds. Kantoren, ateliers en designwinkels zijn in de plaats gekomen van de vroegere meubelateliers. We wandelen even terug naar het midden van de passage du Cheval Blanc en vervolgen onze wandeling via de cité Parchappe, die uitkomt op de rue du Faubourg Saint Antoine. Let nu vervolgens goed op de grote poorten aan de linker- (oneven nummers) en de rechterzijde (even nummers) van de straat. Achter deze poorten liggen juweeltjes van binnenplaatsen. Aan de overzijde op nummer 30 een boutique van Jean-Paul Gaultier en op nummer 46-48 'Barrio Latino' een restaurant over drie verdiepingen in neo-cubaanse sfeer. Dit restaurant wordt gerund door de zelfde eigenaar  als die van de Buddha Bar en het Buddhabar hotel. 

 Cour du Bel-Air

Ter hoogte van nummer 56 een van de eerste juweeltjes de cour du Bel-Air. Een oase van rust met bomen en gevels begroeid met een wilde wingerd. Let op de fraaie houten trap en de vormgeving van 'escalier G'. Achteraan bevindt zich nog een binnenplaats. Op nummer 66 begint de passage du Chantier. Een fraai steegje met oude straatstenen, smalle trottoirs. U waant zich helemaal in de 19e eeuw. Links en rechts ateliers, magazijnen en oude meubelopslagplaatsen. De passage komt uit op de rue de Charenton maar wij blijven de rue Faubourg Saint-Antoine volgen.

Aan de overzijde, op nummer 71 het cour des Shadoks met fraai gerestaureerde oude gebouwen en houten bankjes onder forse platanen. Er is nog een traditionele werkplaats waar stoelen nog met de hand worden bekleed. Een stukje verder, op nummer 75, de 18e eeuwse cour de l'Etoile-d'Or. Een schilderachtige, rechte, geplaveide binnenstraat omzoomd met woningen bedekt met een gordijn van klimop. Helaas zijn de meeste werkplaatsen verlaten. Achteraan op de eerste binnenplaats een oud huis met een zonnewijzer uit 1751 en een klein roze huisje voorzien van een trompe-l'oeil schildering en groene luiken. Een oase van rust.

Cour de l'Etoile-d'Or een verborgen oase met een zonnewijzer uit 1751

Achtereenvolgens nog drie zeer fraaie binnenplaatsen, de cour des Trois Frères (nummer 81) en de cour de la Maison Brûlée (nummer 89) met ateliers van schrijnwerkers. Vervolgens de cour de l'Ours (nummer 95). Neem bij deze binnenplaatsen vooral de moeite om de prachtige versleten trappenhuizen te bekijken in verschillende zes- tot zeven etage hoge appartementsgebouwen zonder lift. Juweeltjes voor iedere fotograaf. Het mooi beplante cour Saint Esprit ligt verborgen achter een onopvallende poort op nummer 123. Overdag en door de week hoef je geen code in te drukken maar alleen de knop onder het toetsenbord (niet verder vertellen). Bij het weggaan drukt u op de schakelaar links van de deur.  Op nummer 133, de passage de la Main d'Or waar u terecht komt in het Parijs van de vorige eeuw. In de voormalige timmerwerkplaatsen bevinden zich nu een klein theater. De passage Saint Bernard ter hoogte van nummer 159 vormt met zijn klimop begroeide muren een fraai contrast met de drukke hoofdstraat. direct rechts het Caffè dei Cioppi, een uitstekend Italiaans huiskamerrestaurant, met slechts vijf tafels. Reserveren is dus een must.

Binnenkijken mag. Prachtige versleten trappenhuizen

We steken de avenue Ledru Rollin over en vervolgens schuin de rue de Faubourg Saint Antoine. Tijd voor koffie, een overheerlijke muntthee of een goed glas wijn met een stukje saucisson, en waar kun je dat mooier doen dan op een terras bij de beroemde Marché d'Aligre. Loop rechts de rue d'Aligre in naar de place d'Aligre. Daar vindt dicht in de buurt verschillende kleine cafés met een terras waaronder le Baron Rouge (rue Théophile-Roussel) en het Noord-Afrikaanse café Ruche à Miel op nummer 19 in de rue d'Aligre.

De beroemde Marché d'Aligre een van de levendigste markten van Parijs

De Marché d'Aligre is een van de levendigste markten van Parijs. Alle dagen geopend met uitzondering van de maandag. De zaterdag- en de zondagsmarkt zijn het leukst. Hier wordt je aangesproken in alle dialecten, maar vooral die uit de Magreb. Op het gebouw van de overdekte markt (Marché Beauvau) staat een klok die rond het middaguur het startsein geeft voor de dagelijkse "uitverkoop". Aan het einde van de marktochtend duikelen de prijzen. Een bezoek aan de overdekte markt is een gastronomisch avontuur op zich. Parijzenaars doen dagelijks hun boodschappen, omdat ze gewoon verse waar op tafel willen hebben. Links en rechts bergen groenten en fruit, afgewisseld met de heerlijke geuren van verse kruiden. Een stukje verder verse vis en schaaldieren op ijs en achter glas honderden soorten Franse kazen om van de watertanden. Dan weer een kraam met hammen, patés en worsten in alle soorten en maten waaronder de boudins blanc et noir of de andouillette (pensworst).

Achter elke poort zit wel een verrassing voor iedere fotograaf

Voor we terugkeren naar de Faubourg Saint-Antoine nemen we de rue Émilio-Castelar. Aan het einde op de hoek bij de rue Charenton een prachtige oude bakkerij met aan de buitenzijde prachtige beschilderde glaspanelen. Lange rijen aan de buitenzijde en de geur van heerlijk brood getuigen van vakmanschap en liefde voor het bakkersvak.

Rechts de rue Traversière in. Deze straat brengt u weer terug naar onze hoofdstraat. Rechtsaf; we eindigen bij het begin van ons verhaal, bij de Abbaye de Saint Antoine een cisterciënzer abdij die aan het eind van de 12e eeuw werd gesticht. Hier presenteerde koning Lodewijk IX de door hem verworven relikwie, de doornenkroon van Jezus, die hij daarna blootsvoets en in boetekleed naar de kathedraal van de Notre Dame droeg. De Abbaye de Saint-Antoine werd in 1791 tot nationaal erfgoed werd verklaard. Een deel werd afgebroken en de rest werd omgebouwd tot een ziekenhuis. In 1842 telde het 'Hospice van het Oosten' al 320 bedden. Het huidige Hôpital Saint-Antoine is een van de grootste ziekenhuizen van Parijs. Het gebouw dat nog over is van de abdij; het Pavillon de l’Horloge, dateert uit 1767. 

'Le Peintre de l'Ombre'; muurschildering van Tamas Zanko

Bij de toegangspoort, ter hoogte van nummer 184 en de place Dr. Antoine Béclère is op een blinde muur een leuke wandschildering aangebracht, 'Le Peintre de l'Ombre', waarop de schilder, Tamas Zanko, zichzelf heeft afgebeeld in de schaduw van een bestaande boom. Let op de mozaïek op het fonteinhuisje in de begroeide middenberm van de rue Faubourg Saint-Antoine. Een tot nog toe anonieme kunstenaar heeft in Parijs meer dan 1000 van dergelijke mozaïeken geplaatst, die doen denken aan grof gepixelde figuren uit een videospel uit de jaren zeventig. Maar gezien de hoeveelheden lijkt het er op dat de kunstenaar veel copy-cats heeft gekregen.

Zomaar een winkelgevel uit de rue du Faubourg Saint-Antoine

Caffè deiCioppi, rue du Faubourg St. Antoine 159, 11e arrondissement, metro: Ledru Rollin,  Faidherbe Chaligny. Geopend voor Lunch en diner op dinsdag t/m vrijdag. Zondag gesloten en zaterdag en maandag alleen te reserveren voor privégelegenheden. Dagen vooraf reserveren is een must. Telefoon 00 33 1 43 46 10 14

2 opmerkingen:

  1. Wat een prachtige 'oude' foto's weer. Het lijkt allemaal wel niet van deze tijd.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @ Leendert. En toch allemaal vandaag de dag nog terug te vinden in deze boeiende wijk.

    BeantwoordenVerwijderen