LE MUSÉE GUSTAVE-MOREAU, 'UN MUSÉE SENTIMENTAL'

De middag voor de 'Cocktail de Nouvel An' 2017, georganiseerd door de Nederlandse ambassade in Frankrijk brengt mij naar een museum dat al geruime tijd op mijn Parijse 'To-Do' lijstje' staat. Een geheime Parijse parel in de wijk Nouvelle Athènes, tegenwoordig 'SoPi' genoemd of te wel 'South-Pigalle'.

Musée Gustave Moreau in de wijk Nouvelle Athènes

Parijs maakte in de tweede helft van de 19e eeuw een enorme groei door. Er moesten dus appartementen worden gebouwd. Projectontwikkelaars besloten om de vele acteurs, kunst-schilders, musici en schrijvers onder te brengen rond de Opéra Garnier, waar veel theaters lagen. Zo ontstond in de wijk Nouvelle Athènes een opvallende architecturale eenheid, die je zelfs stijlvol kunt noemen. Gebouwen gebaseerd op de oudheid met veel zuilen en frontons. Zowel rond de Église de la Trinité, tot aan Pigalle, als achter de Notre-Dame-de-Lorette.

Mede dankzij de journalist Adolphe Dureau de la Malle kreeg deze wijk in 1823 grote bekendheid door de keuze van een groot aantal schrijvers, acteurs, muzikanten en schilders, die de elite van de Parijse romantische beweging vormden, om zich hier te vestigen. Grote namen waaronder Ary Scheffer, Eugène Delacroix, George Sand, Alexandre Dumas, Frederic Chopin, Victor Hugo, Pissarro, Claude Monet, Paul Gauguin, Horace Vernet, Paul Delaroche en vele anderen.

Een museum waar de tijd stilstaat

Zo ook de kunstschilder Gustave Moreau (1826-1898). In 1851 vestigde hij zich in de wijk in een studio aan de avenue Frochot, een van de mooiste privé straatjes van Parijs. Later, in 1852, kochten zijn ouders, Louis en Pauline Moreau, voor hem het huis aan de rue de la Rochefoucauld nummer 14, waar nu ook het Musée Gustave Moreau is gevestigd. Woningen van kunstenaars spreken altijd tot mijn verbeelding. In Parijs zijn er heel wat maar de bijzonderste plek is ongetwijfeld dit museum. In januari 2015 opnieuw geopend, na een anderhalf jaar durende restauratie. Het interieur werd teruggebracht naar zijn originele staat. In tegenstelling tot wat je zou vermoeden, waren de wanden destijds niet effen geschilderd maar voorzien van rijk behang. Natuurlijk waren deze oude behangpapieren niet meer te verkrijgen. Maar de echte kleuren en reliëfs werden herontdekt achter een kast die sinds mensenheugenis niet meer was verschoven. Gelukkig vond men een soortgelijk papier weer terug in de beroemde collectie van het Londense bedrijf 'Watts of Westminster', al sinds 1874 een van de oudste behangfabrikanten van Europa. Hierdoor alleen al is het interieur een bezoek waard.

Iedere vierkante centimeter van de muren is hier benut om de enorme collectie te tonen

De grote verrassing is de enorme diversiteit in de werken en de gigantische hoeveelheid schetsen die er te zien zijn. Verdeeld over drie verdiepingen krijgt u om en de nabij 1200 schilderijen en aquarellen en nog eens meer dan 4000 tekeningen te zien. Zo'n 9000 tekeningen van Moreau zitten nog in depot, omdat de plaats ontbreekt om ze allemaal tentoon te stellen. Iedere vierkante centimeter van de muren is benut om de enorme collectie te tonen. Geen overdreven gedoe van wanden in perfecte grijstinten maar gewoon opmeten waar we nog een portretje of landschapje kunnen toevoegen. Soms in drie, vier of vijf rijen boven elkaar. Nadeel is tevens het voordeel, alles is nog zoals het destijds was. Het licht is er niet ideaal waardoor sommige werken moeilijk zijn te bestuderen, maar ook dat heeft weer zijn charme.

 Drie jaar voor zijn dood besloot Gustave Moreau van zijn huis een museum te maken

Het huis in een vrij nauwe straat ziet er van buiten niet zo imposant uit, maar is van binnen enorm. Hoewel zijn kunst heel opvallend is, heeft de 19e eeuwse kunstschilder nooit echt beroemdheid gekend. Moreau bleef ongehuwd en zijn moeder die tot 1894 leefde en met wie hij samenwoonde, was zijn idool en de enige met wie hij vertrouwelijk was. Dit verklaart waarschijnlijk de zeer grote plaats die vrouwen in zijn werk innemen. Hier woonde en schilderde hij in afzondering tot zijn dood in 1898. Drie jaar voor zijn dood besloot hij van het huis een museum te maken. Gustave Moreau, een onbegrepen schilder, die zijn thema's voor het belangrijkste deel aan Griekse mythen, sagen en Bijbelse vertellingen ontleende, liet op zijn visitekaartjes 'peintre d'histoire' vermelden. Vanaf 1892 professor aan de École des Beaux-Arts. Onder zijn leerlingen waren Matisse, Marquet, Manguin, Camoin, die in 1905 als 'Les Fauves' bekend werden.

Op de eerste verdieping de woonruimtes van de kunstenaar. De ontvangstkamer, vol met zeldzame boeken en een antiquiteitenverzameling van zijn vader. Het woonvertrek met portretten en souvenirs van verre reizen. Het boudoir staat weer vol met herinneringen aan zijn vriendin Alexandrine Durieux. Let in de eetkamer vooral op de mooie collectie keramiek.

Het eerst wat direct opvalt is de werkelijk adembenemende wenteltrap uit 1895

De smalle eerste verdieping vormt een groot contrast met de twee bovenliggende zalen, zijn ateliers. Het eerst wat direct opvalt is de werkelijk adembenemende wenteltrap uit 1895 die de verbinding vormt tussen de tweede en derde verdieping. Het is een van de mooiste trappen die ik in Parijs ben tegengekomen. Ook hier kom je ogen te kort. Elke centimeter wand is benut. Overal kasten met dubbele lagen waar diverse werken achter elkaar hangen. Deze twee enorme ateliers stelde hem in staat om grote werken te produceren. Op de derde etage zie je ook de originele kachels uit die tijd en langs de ramen kasten, verscholen achter gordijntjes, vol met draaipanelen met studies en tekeningen, geïnventariseerd, gedateerd en getekend door de schilder zelf. U mag in alle rust zelf al deze prenten bekijken.

Een fascinerend lijnenspel

Moreau wijdde zijn laatste levensjaren aan dit museum en schonk het na zijn dood aan de Franse staat onder voorwaarde dat alles in de oude toestand bewaard moest blijven. Het museum werd pas vijf jaar na zijn dood in 1903 opengesteld voor het publiek. Zijn favoriete leerling, Georges Rouault, werd de eerste conservator van het museum. Schrijf dit museum maar op uw 'To-Do' lijstje van 2017.

Achter gordijntjes, vol met draaipanelen met studies en tekeningen, geïnventariseerd, gedateerd en getekend door de schilder zelf. U mag in alle rust zelf al deze prenten bekijken.

Klik hier voor zijn biografie. Gustave Moreau ligt begraven op  Cimetière de Montmartre.

Musée Gustave Moreau, 4 rue de La Rochefoucauld, 9e arrondissement, métro Trinité, Saint-Georges.

Dagelijks geopend behalve op dinsdag. Maandag, woensdag, donderdag: 10:00-12:45 en van 14u tot 17.15 uur -  vrijdag, zaterdag, zondag: 10u tot 17u15 zonder onderbreking.

Helaas niet geschikt voor bezoekers in een rolstoel.

Wilt u op bezoek bij andere kunstenaars?

Maison de Balzac, 47 rue Raynouard, métro Passy, La Muette - entrée gratis

Musée Bourdelle, 18 rue Antoine Bourdelle, métro Falguière - entrée gratis

Musée Delacroix, 8 rue de Fürstenberg, métro Saint-Germais-des-Prés - entrée gratis

Maison de Victor Hugo, 6 Place des Vosges, métro Saint-Paul, Bastille - entrée gratis

Musée Maillol, 61 rue de Grenelle, métro rue du Bac - entrée gratis

Musée de la Vie Romantique, 16 rue Chaptal, métro Blanche, Pigalle - entrée gratis

Musée Edith Piaf, 5-7 rue Crespin-du Gast, métro Menilmontant - uitsluitend op afspraak

Musée Zadkine, 100 bis rue d'Assas, métro Notre-Dame-des-Champs - entrée gratis

Musée Rodin, 79 rue de Varenne, méto Invalides, Varenne - entrée € 10 (2017)

Zelfportret van Gustave Moreau op 50-jarige leeftijd (circa 1876)

NEDERLANDERS IN PARIJS: COCKTAIL DU NOUVEL AN 2017

Januari; het is druk in Parijs met de vele Nieuwjaarsrecepties. Een aantal springen er altijd uit en ik voel mij dan ook vereerd om weer uitgenodigd te worden voor de 'Cocktail de Nouvel An' van de Nederlandse ambassade te Parijs. Dit keer niet in de prachtige residentie van onze Ambassadeur Z.E. Mr. Ed Kronenburg maar in het Atelier Néerlandais aan de rue de Lille 121 in het 7e arrondissement.

Mijn persoonlijke uitnodiging

Onderweg daar naar toe moet ik willekeurig denken aan het interview dat ik vorig jaar rond deze tijd had met onze Ambassadeur, in zijn kantoor van de Nederlandse ambassade. Parijs was toen nog in shock van de zes aanslagen op één dag in november 2015; bij het Stade de France, de terrassen van Le Carillon, Le Petit Cambodge, Café Bonne Bière, Comptoir Voltaire, La Belle Équipe en de concertzaal Bataclan. Tijdens die aanslagen vielen 129 doden en meer dan 350 gewonden, van wie er daags na de aanslagen nog veel in kritieke toestand verkeerden. Natuurlijk was dit een belangrijk deel van het interview maar ook keken wij terug naar zijn aanstelling als Ambassadeur (juni 2012), toen hij vanwege bezuinigingen op het ministerie van Buitenlandse zaken het Instituut Néerlandais moest sluiten. Ik vroeg onze Ambassadeur toen het volgende:

Even terug naar de periode dat u net ambassadeur bent. U heeft toen het Instituut Néerlandais helaas moeten sluiten. Nu is daarvoor het Atelier Néerlandais voor teruggekomen, hoe kijkt u terug op dat initiatief?

"Ik moet zeggen, en ik ben natuurlijk niet objectief en dat maakt het lastig". (voegt hij er lachend aan toe) "Maar als ik probeer er zoveel mogelijk afstand van te nemen dan denk ik dat het allemaal heel goed gelopen is, in meerdere opzichten. Het opheffen van het instituut was niet alleen een kwestie van Buitenlandse Zaken, maar we zaten in het pand samen met de Stichting Custodia. We hebben dat gelukkig samen goed kunnen oplossen. Zowel door ons als door de Stichting Custodia, en, wat ik heel belangrijk vond, dat we voor de mensen die er werkten, de zaken heel goed hebben kunnen afhandelen, en dat is een belangrijk punt!  En als je tegelijkertijd kijkt naar de inhoud van de zaak, dan hebben we door dit initiatief met het Atelier Néerlandais een heel nieuwe drive kunnen geven aan het Nederlandse cultuurbeleid. We hebben nog steeds fysiek een deel in gebruik van het oude instituut, de 3e etage hebben we gehuurd".

Uw blogger in gesprek met onze Ambassadeur in Frankrijk Z.E. Mr. Ed Kronenburg

"Sinds dat we het Atelier hebben geopend, hebben we daar al een heleboel activiteiten kunnen organiseren. We hebben er modeshows gehad, diverse seminars en master classes. Het is een broedplaats voor Nederlandse creatieven die de Franse markt willen betreden. We vinden het heel belangrijk om vooral jonge mensen te trekken. We hebben heel veel activiteiten die zich op het kruispunt bevinden van economie, mode, cultuur en design. Je ziet ook dat de belangstelling enorm groeiende is voor het Atelier. Je merkt dat veel jonge mensen gebruik maken van het Atelier, om van daaruit Parijs te verkennen als werkplek. Ze kunnen er mensen ontvangen, ze kunnen er mee aan de slag en... we hebben nog altijd, weliswaar geprivatiseerd; Nederlandse taallessen. Het heeft ons ook, en dat was de bedoeling van de gehele opzet, veel meer flexibiliteit gegeven in de manier waarop wij onze cultuur willen uitdragen. Het is dus niet meer plaatsgebonden, dus niet alleen in het Atelier, maar we doen ook heel veel in samenwerking met onze Franse counterparts.

Een aandachtig gehoor voor Dhr. Bart Hofstede, ambassaderaad voor cultuur en communicatie

Literaire avonden vinden ook elders plaats in Parijs, bij voorbeeld in het 'Maison de la Poésie' en we doen dingen samen met het 'Maison de l'Europe', maar ook meer activiteiten buiten Parijs. Het geeft ons meer armslag, meer zichtbaarheid, meer flexibiliteit in de programmering en het is niet ten koste gegaan van de zichtbaarheid van Nederland. In tegendeel, ik denk dat we juist meer hebben kunnen doen doordat we nu minder statisch zijn". Aldus onze Ambassadeur Z.E. Mr. Ed Kronenburg in zijn interview. (Meer over dit persoonlijke interview van 12 januari 2016 klik hier)

Dhr. Bart Hofstede, Ambassaderaad voor cultuur en communicatie: "Eind 2016 verwelkomde het Atelier haar 100ste lid"

Inmiddels tweeënhalf jaar na de opening is het Atelier Néerlandais uitgegroeid tot hèt Nederlandse culturele uithangbord in Frankrijk, een ankerplaats voor Nederlandse ontwerpers, fotografen, architecten, uitgevers en andere individuele creatieve ondernemers, organisaties en bedrijven. Een werk- en netwerkplek in het hart van Parijs, onder het motto: Samenwerken, ondernemen, presenteren en ontmoeten. Daarbij is de Franse beurzen- en festivalkalender leidend.

Hoe design functioneel kan zijn; verantwoord gemaakt van recyclede koelkasten door designer Dirk van der Kooy

Het Atelier Néerlandais is er in geslaagd in de afgelopen jaren om gebundelde presentaties te organiseren tijdens grote evenementen zoals FIAC, Designer Days, Salon du Livre, Paris Photo, Paris Fashion Week, Maison et Objet, Off print en Paris en scène. Daarnaast zorgt het team van de Nederlandse ambassade voor, vooral tentoonstellingen van fotografie, ontwerp, hedendaagse beeldende kunst, filmavonden, literatuur en debat, en financiële steun aan andere disciplines als podiumkunsten, op Franse podia, voor een Frans publiek. Succes is dan ook niet uitgebleven en het Atelier telt inmiddels meer dan 100 ondernemers die zich hebben aangesloten. Reden om de 'Cocktail du Nouvel An 2017' te organiseren in het pand aan de rue de Lille.

  

Het statige pand aan de rue de Lille is eigendom van de Fondation Custodia, de stichting die de wereldvermaarde kunstverzameling van Frits Lugt (1884-1970) beheert. Door hun bezit en vermogen onder te brengen in de Fondation Custodia, zorgden de kunstverzamelaar Frits Lugt en zijn echtgenote Jacoba Klever ervoor dat hun collectie ook na hun dood in stand zou blijven De collectie herbergt een buitengewone verzameling tekeningen en prenten, schilderijen, boeken en kunstenaarsbrieven. 

Op de rug gezien; Wilfred de Bruijn bibliothecaris & kunsthistoricus Fondation Custodia en programmamaker van 'Op zoek naar Frankrijk' (VPRO) in gesprek met Peter Romar - Treasurer Atelier Néerlandais en President 'Club Affaires Paris Amsterdam' en Eric van Kooij - ambassaderaad innovatie en economie Nederlandse ambassade

De collectie is voor het grootste deel bijeengebracht door Frits Lugt zelf, een 'volmaakt liefhebber', die als verzamelaar en kunstkenner vooral uitging van zijn gevoel, smaak en liefde voor het kunstwerk. De verzameling omvat ongeveer 7000 tekeningen en 30000 prenten, 220 schilderijen, boeken en meer dan 40000 kunstenaarsbrieven, waaronder twee van de zeven bekende van Rembrandt. Tekeningen van Hollandse en Vlaamse meesters uit de 17de eeuw vormen het hart van de collectie. De Fondation Custodia is dagelijks geopend, behalve op maandag, van 12.00 tot 18.00 uur.

In maart 2016 bezoek van het Koninklijk paar aan het Atelier Néerlandais. Links Lucas Ossendrijver (Lanvin) en geheel rechts José Teunissen (Dean London school of fashion and design UAL

Foto Atelier Néerlandais - Team Peter Stigter

De lift brengt mij naar de derde etage van het achttiende-eeuwse Hôtel Turgot waar ik hartelijk ontvangen wordt door Bart Hofstede, ambassaderaad voor cultuur en communicatie, Carolien van Tilburg, coördinator van het Atelier Néerlandais en Joan Mols, assistent. In zijn speech deelt Bart Hofstede de successen van het Atelier in de afgelopen jaar en de aanwezige ondernemers worden door Carolien van Tilburg nog eens aan alle genodigden voorgesteld. Het is laat als ik het pand verlaat, op weg naar La Coupole voor een chateaubriand à la Coupole, met een goed glas Bordeaux. Mijn horloge tikt 22.30 aan, gelukkig kun je laat eten in Parijs.

Een toast op het nieuwe jaar met creatieve Nederlandse ondernemers waaronder:

- ULYSSES International Studies; Advies en ondersteuning bij studeren in het buitenland 

- Bugaboo; Design en mobiliteit 

- Paulus Bolten; Schoenen en mode 

- Flora Magnifica; Bloemen 

- Jos Verheugen; Beeldend kunstenaar 

- Kausa; Communicatie en design 

- Photo)n; Fotografie 

- Vos Legal;  Juridisch, technische, economische en literaire vertalingen 

- Espirito Santo Jewelry; Sieraden 

- The Cloud Collective; Architectuur en urbanisme 

- H2G-experts; Design en bouwkunde 

- Margot Dijkgraaf, Gerco de Vroeg, Harry Bos; Intendanten literatuur, podiumkunsten en film voor de Nederlandse ambassade in Parijs 

- Robyn Stutterheim; Cultureel fondsenwerver 

- Van Doesburghuis; Residentie voor kunstenaars. 

De Nederlandse schoen-designer Paulus Bolten (rechts) werkzaam in Parijs, presenteert in februari zijn eerste kledinglijn in het Atelier Néerlandais - in gesprek met Carolien van Tilburg, coördinator van het Atelier Néerlandais

Oh ja de volgende Nieuwjaarsborrel deze maand is op de 25e, die van het CAPA: 'De Club Affaires Paris Amsterdam', een particulier initiatief van Franse en Nederlandse bedrijven. In deze zakenclub verenigen zich Franse handelspartners die gevestigd zijn in Nederland en Nederlanders die in Frankrijk werken, met als doel hun kennis en ervaring te delen om zo de handelsrelaties tussen Frankrijk en Nederland te ontwikkelen, te bevorderen en te versterken. Zij doen dit gelijk met het NZGF: 'De Nederlandse Zakengemeenschap in Frankrijk'. Een vereniging voor Nederlanders die zakelijk actief zijn in Frankrijk. Ook Nederlanders die actief zijn binnen het Franse bedrijfsleven zijn hier van harte welkom. Last but not least het NLVP De Nederlandse Vereniging voor Parijs en omgeving, opgericht in 1903 met als beschermheer onze ambassadeur. Deze vereniging is er speciaal voor alle Nederlanders die hier wonen of werken – permanent of tijdelijk. Geen wonder dat deze receptie wordt gehouden in de residentie van onze ambassadeur in de aan de rue de Grenelle 85 in het voormalige Hôtel d'Avayray.

Het zijn drukke maar vooral gezellige dagen voor onze Nederlanders in Parijs.

Het dreamteam: Tjeerd Wiersma - stagiair Nederlandse ambassade, Floor Vink - stagiaire Atelier Néerlandais en Carolien van Tilburg, coördinator van het Atelier Néerlandais ( Joan Mols niet op de foto)

Atelier Néerlandais, rue de Lille 121, 7e arrondissement, métro Assemblée Nationale. Lid worden van het Atelier Néerlandais of meer informatie: Carolien van Tilburg - carolien@atelierneerlandais.com

Deze foto geeft nog eens de onbegrensde presentatiemogelijkheden aan in het Atelier Néerlandais

XUAN Paris presenteert haar lente/zomer 2017-collectie als een ware kunstinstallatie - de Nederlands-Vietnamese Xuan-Thu Nguyen bevriest haar ontwerpen in ijs

PARIJS - BIBLIOTHÈQUE NATIONALE SITE RICHELIEU

In dit oude paleis huist sinds begin 17e eeuw de nationale bibliotheek van Frankrijk. Het gebouw ligt nabij het Louvre en het Palais Royal en was ooit de ambtswoning van Kardinaal Mazarin.

6 jaar is er gewerkt aan de restauratie aan de leeszaal van de Site Richelieu

Al in de middeleeuwen verzamelden de Franse koningen manuscripten. De boekencollectie van Karel de V bevatte al meer dan duizend, werken die bewaard werden in het Louvre. Kort na de ontdekking van de boekdrukkunst verordonneerde Frans I, met het decreet van Montpellier,  dat van elk in Frankrijk gedrukt boek één exemplaar naar Parijs moest worden gestuurd. De boeken werden gearchiveerd in de officiële opslagplaats, de Bibliothèque Nationale Richelieu die in 1692 zijn deuren opende. In 1724 liet Colbert de koninklijke collectie uit het Louvre hier naar toe brengen. In de daar op volgende jaren dijt de bibliotheek steeds verder uit en worden verschillende herenhuizen aan het complec toegevoegd: Het Hôtel Colbert, het Palais Mazarin, Hôtel de Nevers en Hôtel Chivry. 

Eindeloze boekenkasten gevuld met kostbare boeken en manuscripten

Aan het eind van de 20e eeuw was er geen opslag- en archiveringsruimte meer in de oude bibliotheek en werd de collectie van zo'n 12 miljoen boeken in 1997 verhuisd naar de nieuwe Bibliothéque Nationale de France, in de wijk Tolbiac. In de oude Bibliothèque Nationale bleven gravures, kostbare middeleeuwse manuscripten, waaronder het evangeliarium van Karel de Grote, de bijbel van Karel de Kale, het psalter van Lodewijk de Heilige en het apocalyps van Saint-Sever, gravures, foto's, kaarten, medailles, notities en plattegronden achter. Daarmee verloor dit prachtige gebouw ook zijn glans en raakte intern in verval.

'La Salle de lecture des Imprimés'

Zes jaar lang is er gewerkt om dit gebouw, tegenover de square Louvois, aan de overkant van de rue de Richelieu, weer zijn oude glorie terug te geven. De gevel stamt uit de 18e eeuw, maar het gebouw zelf stamt uit verschillende eeuwen. Het oude Hôtel Tubeuf werd in de 17e eeuw al verbouwd door François Mansart, die er veel aan toevoegde, met name de galerie Mansart en de galerie Mazarin. De beroemde grote leeszaal; 'La Salle de lecture des Imprimés', is een technisch hoogstandje uit het tweede keizerrijk, vanwege de revolutionaire toepassing van gietijzer, het werk van Henri Labrouste (1854). Slanke ijzeren zuilen die negen koepels dragen.

De monumentale ingang naar het centrale magazijn dat voor het eerst geopend is voor het publiek

Inmiddels zijn belangrijke delen onlangs geopend voor het publiek. De 450 miljoen kostende restauratie, die nog tot 2020 gaat duren, wordt uitgevoerd door de architecten Virginia Bregal, Bruno Gaudin, samen met de belangrijkste architect van historische monumenten Jean-François Lagneau. Paris FvdV mocht alvast een kijkje nemen in de adembenemende leeszaal en het centrale magazijn, ontworpen door Henri Labrouste in 1868. Deze ruimte is voor het eerst geopend voor het publiek, met op drie niveaus vier kilometer aan boeken. Uniek is het systeem van buizenpost dat dateert uit 1930, midden in de ruimte, dat gelukkig gespaard is gebleven. 

Een uniek systeem voor buizenpost is gelukkig bewaard gebleven

De liefhebber heeft toegang tot een grote verzameling op 58.000 m2 met daarin 30.000 boeken. Om binnen te komen moet je wel een leeskaart hebben. Deze is in de hal te verkrijgen na overleg van een identiteitsbewijs. Ook wordt er een foto van je gemaakt en willen ze je email- en huisadres. Maar als u heel stil bent dan mag u wel een blik in de zaal werpen, waar studenten zitten te broeden op hun referaten.

De liefhebber heeft toegang tot een grote verzameling op 58.000 m2 met daarin 30.000 boeken

Bibliothèque Nationale de France - Site Richelieu, rue de Richelieu 58, 2e arrondissement, métro Bourse.

Geopend van maandag tot en met vrijdag van 9.00 uur tot 17.00 uur en op zaterdag van 10.00 uur tot 12.30 uur en van 13.30 uur tot 17.00 uur - alleen op vertoon van lezerspas.

Kaart met een geldigheid van drie dagen € 8 - 15 dagen € 45 en een jaarpas € 60. Voor studenten gelden gereduceerde tarieven. Toegang voor speciale exposities € 9

Monumentale trappen brengen je naar de diverse zalen die inmiddels open zijn voor het publiek:

Salle Labrouste,

Magasin Central,

Salle de lecture des Manuscrits,

Salle de lecture des Arts du Spectacle.

'Un Grand Merci' aan de Bibliothèque Nationale de France - Site Richelieu voor dit exclusieve inkijkje.

PARIS CHIC, UITGAAN IN PARIJS 2017

Wie in Parijs chic wil uitgaan, mijdt tegenwoordig bar en brasserie. Stappen op sterrenniveau doe je anno 2017 in de bars van Parijse luxehotels. Elk sterrenhotel heeft tegenwoordig een bar met een bijzonder interieur en dito gasten. Wij kozen er een aantal voor u uit, testten de cocktails, bestudeerden de bezoekers en besnuffelden het interieur. Paris FvdV presenteert uw feestgids voor de lichtstad voor 2017.

Een shaker gaat een meter de lucht in en komt draaiend weer in de hand van de barman terecht. De loungemuziek wordt langzaam harder gezet en de dj voert het tempo van de beats op. Het licht wordt gedempt. De serveerster met glanzend haar tot op de heupen trekt haar minuscule rokje recht. De bar van Hôtel Costes is zonder twijfel een van de meest glamoureuze bars van Parijs. Er hangen kroonluchters, de muren zijn bedekt met fraai bewerkte houten panelen en er ligt dik Perzisch tapijt. Maar toch is het hier allesbehalve traditioneel. Her en der staan geopende champagneflessen op tafel. Mick Jagger is een van de vaste gasten. Er zitten, staan en lopen (bijna) alleen maar mooie tot zeer mooie mensen. Ze nippen aan cocktails met namen als French Kiss en Basilic Instinct. Costes is zwoel. ‘Ik zou het omschrijven als chic en rock-’n-roll’, vertelt chef-barman Grégory Pierre. ‘Precies zoals de ware Parisienne. Het is hier fun en bizar tegelijk. Rond de tijd van het aperitief is het hier rustig, maar ’s nachts draaien we Jimi Hendrix en spuiten we soms zelfs een champagnefles door de zaak. Ja, op al die Chanel-jurkjes!’ Hôtel Costes hoort bij het horeca-imperium van de gebroeders Costes in Parijs, dat tientallen bars, restaurants en hotels beslaat. Het hotel – een initiatief van Jean-Louis Costes – zag eind jaren 90 het levenslicht en groeide al snel uit tot een bedevaartsoord voor chic Parijs nadat Vanessa Paradis en Johnny Depp elkaar hier ontmoetten. Jean-Louis wil het graag chic en rock-’n-roll houden, maar ook intiem en stijlvol. Zo gaat de legende dat Paris Hilton hier ooit de toegang werd geweigerd.

Costes, rue Saint-Honoré 239, 1e arrondissement, metro Tuileries. Elke dag geopend vanaf 17.00 uur tot in vroege ochtend. Bier: € 14, Glas Champagne: € 19, specialiteit: Cocktail 'Workshop Extension': gepureerde sinaasappel, rietsuiker, pompelmoessap, cognac, citroen, bionade van gember en sinaasappel.

Er is geen ontkomen aan: loop Le Bar 8 van het Mandarin Oriental Hôtel binnen, en daar staat ie: een enorm blok steen van maar liefst negen ton. Uitgehouwen in een steengroeve in Spanje en toen in twee maanden tijd in Italië op maat gebeiteld en in prachtige ronde vormen gepolijst. Daarna werd het blok in één stuk vervoerd, het hotel binnengereden en daar staat het nu massief te pronken als chique hotelbar met glazen, flessen én champagne. Want champagne is de specialiteit in Le Bar 8. Op de kaart staan acht soorten die je per glas kunt bestellen en nog eens 33 soorten per fles. En dan zijn er nog de cocktails: ook daarvan staan er acht met champagne op de kaart. De hotelbar van het Mandarin Oriental is intiem, met een donkere inrichting. 

Een gordijn van smalle glazen kokers biedt privacy. Op de muren fonkelen alleen de kristallen van Lalique. De Franse ontwerper Patrick Jouin gaf de bar haar Parijse touch, zijn Canadees-Keniase collega Sanjit Manku zorgde voor de exotische details. De muziek - discreet, jazzy en modern - wordt verzorgd door acteur, journalist, presentator en dj Ariel Wizman.  Rondom de bar-van-9-ton zijn zitjes ingericht, achterin is een apart hoekje in een half afgesloten kamertje. De gasten zijn internationaal: bezoekers van het hotel, winkelend publiek uit de chique Rue Saint-Honoré en zakenmensen. Intimiteit is er ook in de binnentuin, waar tussen chique shoppers her en der een amoureus stel is neergestreken. Er zijn tafels, stoelen en luie banken neergezet, maar allemaal op gepaste afstand van elkaar en afgescheiden door planten. De grote plus van deze bar: je kunt meegenieten van het werk van sterrenkok Thierry Marx. Hij bestiert de twee restaurants van het hotel, maar voorziet ook de bar van hapjes. Overdag is er een eenvoudige menukaart met ‘street food’ (van dim sum tot club sandwich), ’s avonds zijn er speciale Marx-tapas.

Le Bar 8, Mandarin Oriental, rue Saint-Honoré 251, 1e arrondissement, métro Concorde. Elke dag geopend van 11.00 uur tot 2.00 uur. Bier: € 15, Glas champagne: € 26, specialiteit: cocktail 'J’aime Paris': champagne, framboos, St-Germain-likeur.

Niet 10, niet 20, nee, zowat 30 cocktails staan er op de kaart van de W Lounge, de hypermoderne bar van het gelijknamige hotel. Want ‘lounge manager’ Aurélie Panhelleux is nu eenmaal een mixverslaafde. Dus bestel je bij haar een Cherry Chocolate Cake (jazeker: dat is een cocktail) of een ‘cocktail’ op basis van thee, zoals de Euphorique (earl grey met cointreau). ‘In het hotel staan design en muziek centraal en dat zie je ook in de bar’, vertelt Panhelleux. Vijf avonden per week staat er een dj naast de bar die electro en hiphop draait. De lange zwarte muur achter de bar zit vol lichtjes die afhankelijk van de stemming en het tijdstip van kleur veranderen. ‘Toch komt hier een heel uiteenlopend publiek. Aan het eind van de middag veel zakenmensen, want er zijn veel kantoren vlakbij. En ’s avonds meer jongeren die in de buurt uitgaan en hier voor de cocktails komen.’ De W lounge is ‘ontspannen, maar dan wel op 5-sterrenniveau’. Oftewel: de bediening is onberispelijk maar tegelijkertijd on-Frans losjes. Hier zie je geen afstandelijke heren met schorten, maar jong personeel dat desnoods even aanschuift bij de klanten. ‘Dat is de Amerikaanse invloed van de W-keten’, zegt Panhelleux. ‘Jovialer, dichterbij de klant.’ En de bar heeft ook nog twee annexen. Ernaast ligt de ‘living room’, een stijlvolle ruimte met de Haussmanniaanse details van het oude gebouw, waar de muziek zachter staat. En buiten is er – bij goed weer – het terras. Met eettafeltjes en stoelen maar ook luie loungebanken. Voor de liefhebbers: elke dinsdagavond is het ‘do it yourself’-avond. Onder begeleiding van Panhelleux en haar collega’s mag iedereen dan – achter de bar of aan tafel – zelf aan de slag met alcohol, fruit en shakers.

W Lounge, Hotel W Paris-Opéra, rue Meyerbeer 4, 9e arrondissement, métro Opéra. Dagelijks geopend van 10.00 uur tot 02.00 uur. Bier: € 7, Glas champagne: € 18, specialiteit cocktail 'Spark': wodka, sinaasappelsap, frambozenpuree, saffraanwater, honing en champagne

Grandeur, dat is het enige woord dat het Banke Hotel in Parijs adequaat beschrijft. Ooit was het immense pand een diamantbank, gebouwd rond 1906, en de luxe van weleer druipt er nog steeds van de muren. De entreehal heeft een glazen koepel in het dak, op 19 meter hoogte. 

Je ziet rondom zuilen, pilaren en kruisbogen, maar dan in hedendaagse kleuren, en een mééééterslange knalrode Chesterfield-bank. Die majestueuze hal gaat naadloos over in de bar, met transparante krukken van Philippe Starck en houten stoelen van Maarten Baas. Ook in de bar staat weer zo’n enorm lange en brede bank, met erboven drie immense stierenkoppen aan de muur: levensgroot en ook weer goudkleurig. Het is maar een van de vele verwijzingen naar de herkomst van de eigenaar van het hotel, de Catalaanse zakenman Jordi Clos die de Derby hotelketen bestiert. Ondanks alle interieur-extravaganza is de bar van Banke opmerkelijk rustig. Discreet. De muziek is jazzy en poppy en leidt niet af. Hier zitten vooral klanten uit het hotel en zakenmensen die niet bang zijn voor een Starck-kruk of een stierenkop. Er wordt zachtjes gepraat en druk genetwerkt. ‘Très corporate’, omschrijven ze de bar in het hotel. Natuurlijk zijn er - het blijft Spaans - ook tapas bij de drankjes: Spaanse kazen en tortilla’s met chorizo. Maar vergeet ook de ‘mini bikini’s’ niet: geroosterd brood met ham en kaas of ‘mini bikini uptown’ met camembert en asperges.

Banke, Hôtel Banke Paris, rue Lafayette 20, 9e arrondissement, métro Chaussée d'Antin la Fayette. Dagelijks geopend van 10.00 uur tot middernacht of 01.30 uur in het weekend. Bier: € 10, Glas champagne: € 19, specialiteit cocktail 'La Bohemia': infusie van vanille, ananassap, Chambord-frambozenlikeur. 

De best verstopte bar in Parijs is zonder twijfel die van l’Hôtel. Omdat het hotel zelf al in een klein verborgen straatje ligt en geen groot zichtbaar uithangbord heeft, maar ook omdat de bar zó klein is dat je ’m in het hotel bijna voorbij loopt. Voorbij de lobby staan rechts twee pilaren en daarachter ligt ie: de bar, zo’n twee meter lang met vier barkrukken. Aan de andere kant van het gangpad staan weer twee zuilen met daarachter twee sofa’s tussen boekenkasten. Loop een minuscuul trapje op en je vindt nog een paar tafeltjes met stoeltjes maar ook een prachtige discrete halfronde ruimte met een bank onder een beschilderd plafond, met schilderijen en sierlijsten op en langs de muren. Het tapijt heeft een panterprint. Er staan kleine schemerlampjes. Langs de muren hangen stoffen gedrapeerd, de stoelleuningen zijn gestoffeerd met rode pluche. 

Het licht is gedempt. ‘Het is sfeervol, discreet, intiem, klein en een beetje geheim’, vertelt manager Julien Révah. ‘Dat zoeken de mensen die hier komen.’ En dat zijn niet alleen kunstenaars en uitgevers uit de buurt, maar ook internationale sterren als Kate Moss en Quentin Tarantino die de paparazzi bij de ‘grote’ sterrenhotels liever mijden. L’Hôtel heeft een rijke geschiedenis, die eind 19e eeuw al begon toen schrijver Oscar Wilde er – verbannen uit Groot-Brittannië – zijn intrek nam, nooit zijn rekening betaalde en ook in het hotel aan zijn einde kwam. In de jaren 70 was de bar – toen nog in de kelder – een begrip in Hollywood en onder rocksterren. Grace Kelly en Barbra Streisand kwamen er, Jim Morrison, The Rolling Stones en Serge Gainsbourg zorgden er voor beschonken avonden en maakten druk gebruik van de piano. De bar verhuisde ruim tien jaar geleden naar de begane grond. Ontwerper Jacques Garcia (die ook Costes onder handen nam) zorgde voor de huidige barokke inrichting. ‘We bieden er kwaliteit van hoog niveau en met zeldzame producten’, aldus Révah. ‘Dus geen 150 soorten whisky, maar wel die ene Japanse whisky van uitmuntende kwaliteit. En we hebben ook absint. Bovendien kweekt onze barman zijn eigen kruiden en maakt hij zelf grenadine.’

L’Hôtel, rue des Beaux-Arts 13, 6e arrondissement, métro Saint Germain des Prés. Dagelijks geopend 24/7, cocktails vanaf 17.00 uur. Bier: € 10, Champagne: € 17, specialiteit cocktail 'Le 13': champagne en viooltjesextract.

Boven een tafel hangen rode, gele en groene zwembandjes met vrolijke dierenfiguren. Er staat een XXL-tafelvoetbalspel. Stoelen zijn er in de vorm van afgekapte boomstammen. Het zwarte lage plafond is beschilderd met tekeningen en teksten. De bar van Hôtel Mama Shelter voelt als een feestje. Vrolijkheid troef. Toerismeondernemer Serge Trigano (Club Med), ontwerper Philippe Starck en filosoof Cyril Aouizerate wilden een viertal jaar geleden een hotel neerzetten waar ‘de regels op z’n kop worden gezet’. Dus verrees het hippe Mama Shelter in een relatief saaie volkswijk aan de rand van Parijs. De kamers ademen luxe maar zijn ook betaalbaar. Het restaurant is chic maar herbergt ook een pizzeria. En de bar: die vormt een geslaagde twee-eenheid met het restaurant. In de zaal met het lage plafond staan boekenkasten en een vogelkooi, bankjes en leeslampjes en daar middenin staat die bar - verlicht, van glas en staal en zilverkleurig. Overdag en aan het begin van de avond kun je voor een drankje nog aanschuiven bij een tafeltje, later op de avond nemen de eters die plaatsen over en verschansen drinkers zich rondom de bar of op het langgerekte balkonterras. De muziek gaat dan harder, electro en hiphop ligt op de draaitafels en in de weekends verzorgt undergroundradiostation Radio Nova de bands die hier optreden. En ook het publiek verandert met het verstrijken van de uren. Bij zonlicht tref je in Mama Shelter hotelgasten en mensen uit de wijk. Koffie, thee en geroezemoes zetten dan de toon. Bij het vallen van de avond wordt de bar een vluchthaven van ‘Paris bon chic bon genre’ dat hier een aperitief drinkt, eet en vaak lang blijft hangen. Wijn, cocktails en gelach domineren dan. Oh ja, Monica Bellucci is een fan van de zondagse brunch. 

Mama Shelter, rue de Bagnolet 109, 20e arrondissement, métro Alexandre Dumas. Dagelijks geopend van 18.00 uur tot 01.30 uur. Bier: € 6, Glas champagne: € 13, specialiteit cocktail 'Cucumber: Mint Martini': Martini, komkommer en munt.

In juni 2013 opende het Buddha-bar hotel in Parijs. Inmiddels het vlaggenschip van de George V Entertainment Group en 'lucky me' was er gast voor een nacht. Slechts 250 meter verwijderd van de Buddha-Bar staat in een volgende zijstraat van de rue Faubourg-Saint-Honoré een geclassificeerd historisch monument. Het hôtel particulier (herenhuis) uit 1724  van Augustin Blondel de Gagny, een groot kunstverzamelaar en direct verbonden aan het Franse koningshuis. Dit monument aan de rue d'Anjou nummer 4 biedt plaats aan een uiterst luxueus hotel met slechts 56 kamers waarvan 19 suites, een bar, lounge, restaurant en een luxueuze spa.

Meteen bij binnenkomst lijk je in het decor te zijn beland van de Franse film uit 1992, Indochine. Geregisseerd door Régis Wargnier, met in de hoofdrol de beeldschone Catherine Deneuve en uiteindelijk bekroond met een Oscar. De film gaat over het einde van de Franse koloniale tijd in het huidige Vietnam. Het interieur ademt het concept van Raymond Visan: 'Le voyage dans le voyage', een reis in een reis, als antwoord op de verwachtingen van zijn 'reizigers' in hun zoektocht naar een onvergetelijke ervaring. Eenmaal over de drempel betreedt u als het ware een ander tijdperk. Onder een hemel van 120 rode lampions ligt een schitterend mozaïeken vloer met ingelegd, in warme kleuren, een draak, het symbool van kracht en leven. Een symbool dat overigens steeds terugkomt in het luxe monumentale interieur van dit hotel. Neo-Aziatische architectuur op een zeer smaakvolle manier vermengd met traditionele westelijke esthetica in een historische omgeving. Waar het westen als het ware samensmelt met de Oriënt. Dit alles vormgegeven door architect en designer van de Buddha-bar; François Wapler, naar ideeën van de twee dochters van Visan, Tarja en Ilona. 

Beneden vraagt het oog direct de aandacht van bar; 'Le Qu4tre'. Een warm en kleurrijk interieur van gouden zijden panelen, gecombineerd met glanzende Japanse panelen van rood laqué versierd met takken van kersenbloesem. De ruimte krijgt een extra dimensie door de spiegeling van de royale fauteuils in het Chinees zwart laqué plafond. Een heerlijke ambiance om de indrukken van een dagje Parijs te verwerken onder het genot van een goed glas wijn. Verkozen tot beste bar van 2014-2015 in Europa.

Le Qu4tre, Buddhabar Hotel, rue d'Anjou 4, 8e arrondissement, metro Concorde,

Dagelijks geopend 24/7 vanaf 15.00 uur. Specialiteit cocktail gebaseerd op de vier elementen; water, vuur, lucht en aarde.  Vrijdag en zaterdag is er een DJ live aanwezig.

Een overigens onschuldig rendez-vous bracht mij, tijdens mijn laatste bezoek aan Parijs, naar een van de allernieuwste hotspots. Het scheen al jaren een van de iconen van Parijs te zijn maar is onlangs herrezen. 'Les Bains Douches' of kortweg 'Les Bains Paris' genoemd. Het prachtige pand in Haussmann-stijl is te vinden in het 3e arrondissement aan de rue du Bourg-l'Abbé 6. Geen straat met bijzondere bezienswaardigheden, maar dit is er een!

Les Bains douches was ooit een befaamde nachtclub tussen 1980 en 2010. Een plek waar je gezien werd en gezien moest worden. Dé ontmoetingsplaats van de high society, show business en internationale kunst. Andy Warhol, Yves Saint-Laurent, Karl Lagerfeld, Naomi Cambell, Kate Moss, Claudia Schiffer, Bono, Prince, David Bowie, Mick Jagger, (en zo kan ik nog een hele tijd doorgaan, de lijst is eindeloos) waren hier kind aan huis. Van een plek waar beroemdheden zich graag vertonen, tot creatieve broedplaats; 'Les Bains' had het allemaal.

Maar de geschiedenis gaat nog veel verder terug. Het gebouw was ooit een gerenommeerd Parijs badhuis. Een authentiek badhuis uit 1885 en een magistraal stukje architectuur zo aan het einde van de 19e eeuw een trekpleister voor veel invloedrijke mensen uit de homosexuele scene maar ook voor de marktkoopmannen van de hallen. Een ietwat vreemde combinatie in die tijd.

In 1978 besloten twee jonge Fransmannen, Jacques Renault en zijn partner Fabrice Coat, de toen nog niet zo beroemde Phillippe Starck in te huren om het pand een upgrade te geven. Een van de beroemdste discotheken annex concertzaal - met zwembad - van Parijs  was geboren en opende op 21 december 1978 zijn deuren. Meer dan 3000 mensen zijn aanwezig op de dag van de opening. Depeche Mode gaf hier zijn eerste concert in Frankrijk. In 1984 wordt de club verkocht een Hubert Boukobza en Claude Challe en creëren er een tempel van de nacht inclusief hotel. Elke beroemdheid, op bezoek in Parijs, wordt hier gespot. Dé 'Place to Be' fungeert als decor in vele films; 'Les Nuits de la Pleine Lune' en Frantic van Roman Polanski. Na 1990 begint het verval en verandert de club vele malen van eigenaar. In het begin van 2010 werd het pand met onmiddellijke ingang gesloten omdat de huurder, onder invloed van cocaïne, er een draagmuur en enkele pijlers uit had gesloopt. Een langdurige renovatie volgt.

Les Bains herrijst in 2015 door de vakkundige ingrepen van architecten en designers zoals Vincent Bastie, Tristan Auer en Dennis Montel. Met de renovatie van Les Bains is geluisterd naar de stemmen uit het verleden die nog in het gebouw ronddolen. Het pand is een levendige combinatie van de huidige Parijse tijdgeest en de geschiedenis van het badhuis 'Les Bains Guerbois', getransformeerd tot een luxehotel en een internationale hotspot. Een plek waar elke creatieveling zijn ideeën kan uitvinden en ontwikkelen. Opnieuw een waar icoon in Parijs. De bar van Les Bains is natuurlijk nog steeds het hart van het hotel. Een ontmoetingsplek voor talenten in de muziekindustrie, gast -dj's maar ook dè scene voor concerten, modeshows, vernissages en andere evenementen. De bar is geopend van woensdag tot en met zaterdag van 23.00 uur tot 05.00 uur.

Les Bains, rue du Bourg-l'Abbé 6, 3e arrondissement, metro Étienne Marcel, Arts et Métiers.

Dagelijks geopend vanaf 15.00 uur, niet alleen voor de mooiste cocktails maar ook voor een gezonde juice van de 'juice card' om daarna te happen uit een keuze van het welness menu.

Onderstaande blog is in samenwerking met de Nederlandse journalist en Parijs kenner Frank Renout. Sinds 2004 is hij woonachtig in Frankrijk en werkt als correspondent voor diverse kranten en omroepen in Nederland en België. Voor Nederland schrijft hij onder andere voor het Algemeen Dagblad, Vrij Nederland en levert diverse bijdragen aan programma's van de NOS en de Wereldomroep. In België voor schrijft hij voor De Standaard en de VRT. Tevens is hij de auteur van het boek 'Super Sarko' over de vorige Franse President Nicolas Sarkozy.