Paris FvdV is een niet commercieel weblog speciaal voor kenners en liefhebbers van de stad Parijs - en voor hen die dat willen worden. Parijs is een stad met een gewichtig verleden, respectabel en gerespecteerd. Het is totaal niet nostalgisch. Parijs is er in geslaagd om, soms op brutale maar altijd op elegante wijze, om te gaan met zijn grootse monumenten. Ze te beschermen en te integreren in de nieuwe dynamiek van de stad. Parijs is een meester op het gebied van herstel en transformatie. U zult er nooit in slagen een volledig overzicht te maken van plekken en verhalen, die allemaal op hetzelfde punt uitkomen en de glorie van deze stad bezingen. toch wil ik een poging wagen. Wekelijks wil ik u niet alleen informeren over wat Parijs nog meer te bieden heeft, maar ook wil ik mijn liefde voor deze stad op u over dragen. In de hoop dat het raakt aan iets wat u herkent of voelt. Ferry van der Vliet.

Privacy verklaring: Indien u weblog Paris FvdV, dat bij Google-Blogger is ondergebracht, leest en reageert op de blogs van Paris FvdV, doet u dat vrijwillig en is uw IP-adres en mailadres - indien u dat vermeld - bekend en wordt opgeslagen. Ook uw schuilnaam waaronder uw reageert wordt opgeslagen. Paris FvdV zal uw gegevens nooit aan derden doorgeven. We houden uw gegevens privé, tenzij de wet of rechtelijke macht ons dwingt uw gegevens aan hen te verstrekken. Datalekken in het systeem vallen onder de verantwoordelijkheid van Google-Blogger. Door weblog Paris FvdV te bezoeken en/of de op of via deze weblog aangeboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord met de toepasselijkheid van deze disclaimer. Google gebruikt cookies om services te leveren en verkeer te analyseren dus uw IP-adres en user-agent zijn bij Google bekend, samen met prestatie- en beveiligingsstatistieken om servicekwaliteit te garanderen, gebruiksstatistieken te genereren, misbruik te detecteren en maatregelen te treffen.

woensdag 23 maart 2022

POËTISCH PARIJS

Als je door Parijs loopt kun je niet om de aanwezigheid van grote kunstenaars, architecten en schrijvers heen. Stel je eens voor wie er allemaal door de straten heeft gelopen waar jij nu doorheen zwerft. Parijs was en is nog steeds een vruchtbare voedingsbodem voor nieuwe ideeën, filosofieën en bewegingen die de wereld ooit heeft gezien. Beroemde Franse schrijvers hebben een onschatbare bijdrage geleverd aan de wereld van de literatuur en poëzie. De Vlaming Paul Claes schreef er een mooi boek over: ‘ De tuin van de Franse poëzie’.  Het boek neemt je mee op een reis door de Franse letteren.

Van troubadours tot avant-gardisten, van minnezang tot hermetische poëzie: de Franse poëzie kent een rijke geschiedenis. Claes verzamelde voor De tuin van de Franse poëzie honderd hoogtepunten uit meer dan tien eeuwen Franse dichtkunst.

 


Het is begin van de lente in de tuin van de poëzie, ‘Le jardin des Poètes’ in het 16 arrondissement

In Parijs zijn veel bloemrijke steegjes en straten gewijd aan beroemde dichters wiens verzen staan gegraveerd op plaquettes. Namen als Paul Verlaine en Charles Baudelaire. Zij nemen je mee naar hun universum waar de schoonheid van hun woorden versmelt met de schoonheid van de natuur. Zo kent Parijs ‘Le jardin des Poètes’ , het dichtersplein, in het 16e arrondissement. Het werd gecreëerd in 1954 door de stad Parijs op initiatief van Pascal Bonetti, toen erevoorzitter van ‘la Société des poètes Français. Gelegen aan de avenue du Général Sarrail in de buurt van de porte d’Auteuil en strekt zich uit tot aan de kassen van de Jardin d’Auteuil. 

Maar ook vind je poëzie in de metro. Sinds 2014 organiseert de RATP ‘le palmarès du Grand Prix Poésie’ voor amateurs, kinderen en volwassenen, die als beloning hun werken tentoongesteld zien in metrostations en metrotreinen. Elk jaar worden onder leiding van een deskundige jury 10 dichters uitverkoren om de meest gelezen dichters van Frankrijk te worden, aangezien hun werken worden gezien en gelezen door miljoenen Fransen. De editie van 2022 wordt gehouden van 16 maart tot 19 april. In 2021 kreeg de RATP maar liefst 9.753 inzendingen. 


De hoofdprijs voor volwassenen ging in 2021 naar Clémence Paradis, met haar gedicht ‘Minuit moins toi’. In het gedicht luidt zij de doodsklok over de liefde die zij als een nachtkaars ziet uitgaan in de pittoreske straten van het kleurrijke Belleville.

 

Minuit moins toi

J’ai dessiné les carrefours de Belleville

Tâchés d’images au feutre indélébile

Cent fois

Décolorés, paysages versatiles

Triste aquarelle au reflet de ma ville

Sans toi

Il est minuit ce soir et la lune semble s’éteindre

Mes nuits moins le quart,

Minuit moins toi

Mes nuits moins le quart,

Minuit moins toi

 

Vrij vertaald

Middernacht zonder jou

Ik tekende het kruispunt van Belleville

Bevlekt met afbeeldingen in onuitwisbare inkt

Honderd keer

Verkleurde, veelzijdige landschappen

Een trieste aquarel als weerspiegeling van mijn stad

Zonder jou

Het is middernacht en de maan lijkt uit te gaan

Mijn nachten tot een kwartier voor middernacht

Middernacht zonder jou

Een kwartier voor middernacht

Middernacht zonder jou

 

De hoofdprijs voor kinderen ging naar Malo Hookoomsing. In zijn gedicht ‘De peur’ deelt Malo eerlijk zijn angst voor dingen die ons dreigen te ontsnappen.

 

De peur

De peur que son ombre ne s’en aille,

il la colle à ses pieds.

De peur que ses idées ne partent,

il les fixe à son esprit.

De peur que ses envies ne l’abandonnent,

il se les accroche au coeur.

 

Vrij vertaald

Uit angst

Uit angst dat zijn schaduw zal verdwijnen,

plakt hij hem aan zijn voeten.

Om zijn ideeën niet te laten verdwijnen,

legt hij ze vast in zijn geest.

Opdat zijn verlangens hem niet verlaten,

klampt hij zich eraan vast in zijn hart.



Le mur de Bateau Ivre, een initiatief van de Nederlandse stichting TEGEN_BEELD - Foto Philippe Marande
 

Le Bateau Ivre

Op een van de muren in de rue Férou in het 6e arrondissement op de hoek van de rue  Bonaparte en de rue du Vieux-Colombier vlakbij de Saint-Sulpice, vind je het gedicht van Arthur Rimbaud; ‘Le Bateau Ivre’, dit op initiatief, in 2012, van een Nederlandse stichting genaamd TEGEN-BEELD. Leidse poëzieliefhebbers die zich verenigden in Stichting TEGEN-BEELD en de initiatiefnemers van het project ‘Gedichten op Muren’: 101 gedichten op Leidse stadsmuren. Dit muurgedicht van 300 m2 is gemaakt door de Nederlandse schilder kalligraaf Jan Willem Bruins. Rimbaud, geboren in 1854, schreef Le Bateau Ivre in de zomer van 1871. Hij was toen nog geen zeventien jaar oud. Le Bateau Ivre (Het Dronken Schip) beschrijft de turbulente reis van de boot Ivre, stuurloos en verdwaald op zee. ‘Le Bateau ivre’ is zonder enige twijfel het beroemdste gedicht van Arthur Rimbaud en in Nederland waarschijnlijk ook het meest vertaalde (Bron BNL, de Nederlandse bibliotheek voor de Nederlandse letteren).

 

‘Les chaises-poèmes du Jardin du Palais-Royal’ 

Tien loveseats die in de tuin van het Palais-Royal zijn geïnstalleerd, weerspiegelen de traditionele stoelen die in de vorige eeuw in de Parijse tuinen werden geïntroduceerd. De uit Quebec (Canada) afkomstige beeldhouwer Michel Goulet kwam op het idee om samen met de ‘koninklijke’ tuinman deze stoelen te doen herleven en ze ‘les confidents te noemen, de vertrouwelingen. Plaatsen van ontmoeting en uitwisseling. Elke rugleuning is voorzien van een stukje poëzie. Door je ‘earplugs’ op de centrale eenheid aan te sluiten kun je luisteren naar gedichten van hedendaagse dichters. Regelmatig zullen andere gedichten en andere dichters uit alle lagen van de bevolking hun stem toevoegen om zo een ​​symfonie van gevoelige en originele woorden te creëren in het hart van de Palais Royal-tuin.




Sinds februari 2019 dragen twee steegjes grenzend aan de tuin van het Palais Royal de namen van Colette en Jean Cocteau, omdat beide schrijvers regelmatige bezoekers waren van deze tuin. Sidonie-Gabrielle Colette (1873-1954) schreef onder haar achternaam Colette, zonder voornaam of voorletters. Jean Maurice Eugène Clément Cocteau (1889-1963) was een Frans dichter, romanschrijver, toneelschrijver, ontwerper en filmmaker.



 Colette en Cocteau


Le Mur des Je t'aime

‘Ik hou van jou’, is misschien wel het kortste gedicht. Op Montmartre vind je ‘Le Mur des Je t'aime’. Deze muur is een initiatief van Frédéric Baron, een ras romanticus. Hij vroeg aan bezoekers van Montmartre om ‘ik hou van jou’ in hun eigen taal op te schrijven. Hij verzamelde meer dan 1000 liefdesverklaringen die vervolgens werden gekaligrafeerd door de kunstenaars Daniel Boulogne en Claire Kito. De muur staat in de jardin Jehan Rictus op de place des Abbesses en bezit inmiddels een cultstatus. Je eigen liefdesverklaring kun je kwijt op de website van deze muur: www.lesjetaime.com

 


1000 liefdesverklaringen op de 'le Mur de Je t'Aime


Murs peints de l’an 2000

In het kader van het project ‘murs peints de l’an 2000’ schilderde de kunstenaar Pierre Alechinsky een enorme blauwe boom op de gevel van een gebouw bij de ingang van de wijk Mouffetard-Contrescarpe, op de hoek van de rue Descartes en de rue Clovis. De muurschildering is voorzien van een gedicht van Yves Bonnefoy dat de noodzaak oproept om de natuur in de steden te behouden en te beschermen. Helaas is een deel van de muur beschadigd en is het gedicht nu slecht leesbaar. 



Onderstaand de tekst. 

L’arbre des rues

regarde ce grand arbre

et à travers lui

il peut suffire.

 

Car même déchiré, souillé,

l’arbre des rues,

c’est toute la nature,

tout le ciel,

l’oiseau s’y pose,

 

le vent y bouge, le soleil

y dit le même espoir malgré

la mort.

 

Philosophe,

as-tu chance d’avoir l’arbre

dans ta rue,

tes pensées seront moins ardues,

tes yeux plus libres,

tes mains plus désireuses

de moins de nuit.

 

Yves Bonnefoy

 

De Pont Mirabeau is de brug over de Seine die de Rue de la Convention in het 15e en de Rue de Rémusat in het 16e arrondissement met elkaar verbindt. De brug is genoemd naar Honoré Gabriel de Riqueti, graaf van Mirabeau, ook wel de meest poëtische brug in Frankrijk genoemd. Sinds 1975 staat de brug op de Franse monumentenlijst. Maar deze brug is ook vereeuwigd door Guillaume Apolinaire in zijn gelijknamig gedicht ‘le pont Mirabeau’ gepubliceerd in 1912, en een tekst die Léo Ferré inspireerde in 1953 tot een chanson. Als eerste begreep hij dat dit wereldgedicht ook een gedroomde songtekst was. En ten slotte is er de onverslijtbare Serge Reggiani. Een gedicht dat zo beroemd is dat een plaquette op de brug de eerste verzen laat zien inclusief de handtekening van de dichter. De plaquette is bevestigd aan de muur van de brug met uitzicht op de quai de Louis-Blériot.



 De Pont Mirabeau

Passent les jours et passent les semaines

Ni temps passé

Ni les amours reviennent

Sous le pont Mirabeau coule la Seine

Vienne la nuit sonne l’heure

Les jours s’en vont je demeure

 


Dag na dag week na week verdwijnen

Nooit zal die tijd

Van liefde weer verschijnen

Onder de Mirabeaubrug stroomt de Seine

Al komt de nacht en slaan de uren

De dagen gaan en ik blijf duren*

*de vertaling is van Paul Claes



 

La Maison de la poésie

In het 3e arrondissement aan de passage Molière 157 bevindt zich het huis van de poëzie. Ooit een initiatief van de stad Parijs omdat er behoefte was aan een plek waar het imago van literatuur wordt afgestoft. Een plek geheel gewijd aan "literatuur op het podium". Schrijvers hadden – noch in Parijs, noch elders in Frankrijk – hiervoor een toegewijde, permanente en geschikte plaats voor openbare bijeenkomsten zoals voordrachten, uitvoeringen, debatten, presentaties van werken, enz. Regelmatig maakt het Atelier Néerlandais, onderdeel van de Nederlandse ambassade, hiervan gebruik om ook de Nederlandse literatuur in Frankrijk onder de aandacht te brengen onder de naam ‘Café Amsterdam’ met als curator Margot Dijkgraaf, literatuurcriticus voor het NRC maar zelf ook schrijver en lid van het Atelier Néerlandais. Gedurende 3 dagen vermengen ontmoetingen, dialogen tussen de kunsten en conferenties zich met Nederlandse en Franse auteurs. Een jaarlijks terugkerende evenement is ‘Le Printemps des Poètes’. Dit jaar alweer de 22e editie, van 12 t/m 28 maart 2022. Ontstaan op initiatief van de toenmalige minister van Cultuur Jack Lang en een creatie van Emmanuel Hoog, gedelegeerd bestuurder van Agence France-Presse en André Velter, Franse dichter.

 

Laatste eer

Mocht je na het lezen van mijn blog nog een laatste eer willen bewijzen aan een aantal beroemdheden van de Franse literatuur die in Parijs zijn begraven, dan volgen hier de locaties. 


(vlnr) de graftombes van Apollinaire - Baudelaire en Balzac

Guillaume Apollinaire (1880-1918) rust samen met zijn echtgenote Jacqueline op Père Lachaise, divisie 86, onder een ruwe grijze betonplaat met de tekst: “Mon coeur pareil a une flamme renversée” – Mijn hart is als omgekeerde vlam. 

De beroemdste onder de schrijvers die begraven liggen op het cimetière Montparnasse, divisie 6, is ongetwijfeld Charles-Pierre Baudelaire (1821-1867) Baudelaire experimenteert al op jonge leeftijd met seks, alcohol en hasjies, loopt syfilis op, een kwaal die hem uiteindelijk fataal zal worden. Hij sterft op 31 augustus 1867. Bij zijn graf, in de stromende regen, spreekt Émile Zola de grafrede uit. Hij deelt zijn graf met zijn moeder en stiefvader. Zijn beroemd geworden bundel ‘fleurs du mal’ – De bloemen van het kwaad – uit 1857 leverde hem en zijn uitgever een veroordeling op. De gedichten zouden te onzedelijk zijn.

Honoré de Balzac (1799-1850) wordt gezien als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Franse literatuur. Op zijn graf op Père Lachaise, divisie 47, staat een koperen buste gemaakt door David d’Angers. Het huis van Balzac in het 16e arrondissement aan de rue Raynouard 47 is ingericht als een museum en alle dagen geopend met uitzondering van dinsdag.  

De beroemdste existentialisten, Simone de Beauvoir (1908-1986) en Jean-Paul Sartre (1905-1980) hebben een eenvoudig graf vlakbij de hoofdingang van de begraafplaats van Montparnasse. Het existentialisme beleefde in de jaren 60 van de twintigste eeuw een ongekende populariteit onder kunstenaars en intellectuelen die zich de denkstijl en de manier van leven van existentialisten als Sartre en De Beauvoir eigen maakten. Sartre ligt op Montparnasse omdat hij weigerde bijgezet te worden bij zijn stiefvader op Père Lachaise. Een andere anekdote vertelt het verhaal dat als zijn kist in de groeve zakt, iemand, die in een boom geklommen is om alles goed te zien, bovenop de kist valt.

 

Simone de Beauvoir en Jean-Paul Sartre (l) Colette (r)


‘Ici repose Colette’ vermeldt de sobere grafsteen van Sidonie Gabriëlle Colette (1873-1954) nabij de avenue Principale op Père Lachaise. Bij het grote publiek is Colette vooral met een boek doorgedrongen, een verhaal over katten: ‘Cheri la chatte’. Haar oeuvre bestaat uit meer dan vijfentwintig romans en toneelstukken. 

Victor Marie Hugo (1802-1885) wordt beschouwd als een van de grootste Franse romantische auteurs van de negentiende eeuw en heeft een gigantisch oeuvre aan gedichten, toneelstukken en romans op zijn naam staan. Boeken als Les Miserables en Notre-Dame-de-Paris (1831) over de gebochelde klokkenluider Quasimodo, worden heden ten dage nog steeds in vele talen herdrukt. Na de februari-revolutie van 1848 ontpopt hij zich als een volksschrijver bij uitstek zoals in Les Miserables uit 1862 waarin hij de sociale misstanden van zijn tijd aan de kaak stelt. Hij sterft in 1885 aan een longontsteking. Zijn laatste woorden waren “Je vois une lumière noire” - Ik zie een zwart licht. Hij wordt begraven in een simpele houten ‘armeluiskist’. In Parijs werd dagenlang gerouwd om de beroemde schrijver. Zijn kist stond enkele dagen onder de Arc de Triomphe zodat zijn stadsgenoten afscheid van hem konden nemen. Victor Hugo kreeg hierna zijn laatste rustplaats in het Panthéon van Parijs. De stoet bestond volgens ooggetuigenverslagen uit twee miljoen mensen.

 

Victor Hugo (l) Guy de Maupassant (r) gefotografeerd door Nadar


Eenmaal doorgebroken met zijn novelle ‘Boule de Suif’, schrijft de schrijver Guy de Maupassant (1850-1893) in elf jaar tijd ongeveer 260 boeken. Zijn werk werd sterk beïnvloed door Gustave Flaubert en Émile Zola die ook zijn grafrede uitsprak en voor hem een standbeeld liet maken. Zo rond 1885 krijgt De Maupassant neuralgie. Zenuwpijn, waarschijnlijk als gevolg van syfilis. In verschillende boeken verhaalt hij over zijn ziekte en zijn gedachten over zelfmoord. Op 1 januari 1892 probeert De Maupassant zichzelf te doden door zijn keel door te snijden met een briefopener. De poging mislukt en hij wordt opgenomen in een inrichting voor geesteszieken. Anderhalf jaar later sterft hij, 43 jaar oud, in vrijwel totale verstandsverbijstering. Hij ligt begraven op de begraafplaats van Montparnasse, divisie 26.



 

‘A la recherche du temps perdu’ – Op zoek naar de verloren tijd. Hij wordt regelmatig de ‘Shakespeare van de twintigste-eeuwse Franse literatuur genoemd. Het gaat hier uiteraard over Marcel Proust, de wereldberoemde Franse romanschrijver, essayist en criticus, geboren in 1871 in het dorpje Auteuil, gelegen naast het grootse en turbulente Parijs. Hoewel Proust als jonge jongen al met een slechte gezondheid – sinds zijn negende levensjaar met astma-aanvallen – kampte, weerhield zijn ziekte hem er niet van een schrijverscarrière na te streven. In het vijftien-delige ‘À la recherche…’ gepubliceerd tussen 1913 en 1927, vertelt een gevoelige jongeman, geboren in een adellijke negentiende-eeuwse familie, de gelijkenissen met Proust zijn niet toevallig, over zijn zoektocht, zijn droom van het schrijverschap en over alle inzichten die hij tijdens die zoektocht opdoet. Inzichten over de wereld, over de liefde, seksualiteit, zingeving, mondaine aspiraties, kunst, aristocratie en over het bestaan – over verleden, heden en toekomst. Opvallend is dat de verteller uit ‘Op zoek naar de verloren tijd’ hetero is en zijn liefde uitsluitend op vrouwen richt, terwijl Proust gedurende zijn tienerjaren erachter kwam dat hij homoseksueel was. Marcel Proust stierf als gevolg van een longontsteking en ligt begraven op Père Lachaise, divisie 85. 



Het graf van Paul Verlaine op het Cimetière des Batignolles

Zoals Vincent van Gogh in de schilderkunst zo is Paul Verlaine (1844-1896) onder de dichters een klassiek voorbeeld van een kunstenaar-bohémien die zijn leven gaf voor de kunst en die schoonheid voortbracht vanuit een diep ellendig leven. Daar houdt de overeenkomst wel zo ongeveer op, want Van Gogh bleef de steun houden van vooral zijn broer en had meer last van zichzelf dan van zijn drankzucht. Bij Verlaine waren het echt ‘seks, drugs (alcohol) en poëzie’ die hem op de rand van afgrond deden balanceren en hem uiteindelijk ook over de rand duwden. Nog net geen 52 was hij, toen hij totaal uitgeleefd en in bittere armoede in Parijs overleed. Na zijn dood in januari 1896 werd zijn lichaam begraven in het familiegraf op het Cimetière des Batignolles, zoals hij voorspelde in zijn gedicht ‘Batignoles’. Paul Verlaine wordt, in de geest van Baudelaire, gezien als een van de grootste Franse dichters.



 

Batignolles

Un grand bloc de grès ; quatre noms : mon père

Et ma mère et moi, puis mon fils bien tard,

Dans l'étroite paix du plat cimetière

Blanc et noir et vert, au long du rempart.

 

Vrij vertaald

Een groot blok zandsteen; vier namen: Mijn vader

Mijn moeder en ik, later mijn zoon,

Krap en vredig op de vlakte van de begraafplaats

Wit, zwart en groen, langs de wal.

 

Émile Zola in het Pantheon


Émile Edouard Charles Antoine Zola (1840-1902) Frans schrijver en journalist die onder meer beroemd is geworden in de Dreyfus-affaire en romans als Germinal, Nana en L'Assommoir. Als in Frankrijk eind negentiende eeuw de Dreyfus-affaire aan de gang is, laat Zola van zich horen. Hij verzet zich tegen het feit dat de Joods-Franse kapitein Alfred Dreyfus onterecht is verbannen naar Duivelseiland wegens hoogverraad. Emile Zola schrijft een open brief genaamd J’Accuse…! (Ik beschuldig). Hij richt zich in de brief tot Félix Faure, de President van de Franse Republiek. De brief wordt op 13 januari 1898 gepubliceerd op de voorpagina van de krant L’Aurore. Zola wordt vervolgd vanwege deze brief en veroordeeld tot een geldboete en een gevangenisstraf. Hij weet deze straf echter te ontlopen door voor een klein jaar naar Groot-Brittannië uit te wijken. Als de Franse regering valt keert Zola weer terug naar Frankrijk. Zola overlijdt op 29 september 1902 in zijn woning aan de Rue de Bruxelles Parijs door koolmonoxidevergiftiging. Er doen al snel geruchten de ronde die stellen dat tegenstanders van Zola hem vergiftigd hebben. Bewijzen hiervoor worden echter nooit gevonden. Emile Zola wordt begraven op de Parijse begraafplaats van Montmarte. In 1908 werd zijn lichaam overgebracht naar het Panthéon.

 

Het graf van de Joods-Franse kapitein Alfred Dreyfus


Als afsluiting dit gedicht van boemerangkind.

 

De Seine schitterde en straalde

zonlicht streelde jouw gezicht

Je lachte en beroerde lief

mijn wang, terwijl je zachtjes

deuntjes zong uit een gedicht

 

Wij dwaalden lang door de Marais

verdwaalden in Montmartre

jij nam mijn hand en voerde mij

langs al jouw jongensdromen

 

Jij leidde mij door heel de stad

liet mij alle plaatsen zien, maar

reikte nooit echt tot mijn hart

 

Jij was mei en al die tijd

droomde ik van juni



zondag 13 maart 2022

FRANSE ALLURE VAN EEN NEDERLANDSE MODEMUZE

In juli 2021 schreef ik een blog over DE MAKERS van Parijs. Zij zijn de creatieven, de mensen met ideeën, kunstenaars, dromers, en de durfals met  verbeelding, energie, ambitie en intuïtie om iets te creëren vanuit het niets. Ze brengen Parijs tot leven. Want wat zijn steden anders dan menselijke ecosystemen – netwerken – van mensen die gebouwen, monumenten, tuinen en straten tot leven brengen? Ik doel hierbij op Nederlanders in het meest opwindende menselijke netwerk van Parijs: ‘Zij zijn ‘DE MAKERS! Deze mensen zijn de motoren van enkele van de meest opwindende plaatsen van de stad. Geen cynische imitaties of het resultaat van berekende carrière moves, geen Instagram influencers of concepten uitgevonden door algoritmes; dit zijn mensen van vlees en bloed  die een verlengstuk zijn van hun passie en persoonlijkheid. Een van die creatieven die ik steeds op de voet volg is de Nederlandse mode-illustrator Margot van Huijkelom die mij met haar prachtige werk steeds blijft verbazen. 

Voor het grote publiek werd Margot bekend door haar tekeningen van de Paris Fashion Week, die groot werden afgedrukt in de Franse krant Le Monde. Ze exposeerde in het prestigieuze Atelier Néerlandais. Inmiddels woont ze daar al zo’n dertig jaar maar is de laatste tijd  vaak in Nederland te vinden. Haar werk wordt regelmatig gepubliceerd in vooraanstaande modebladen waaronder diverse edities van de Vogue Japan, l’Officiel, maar ook zijn haar illustraties opgenomen in verschillende boeken van de Duitse uitgever Taschen. Verder staan op haar klantenlijst namen als Harrods, reclame- en communicatie adviesbedrijf Publicis, Swarovski, cosmetica giganten als Clarins, l’Oreal en Lancôme. Voor de Franse krant Le Monde heeft ze tijdens de haute couture fashion week in Parijs gewerkt met Valentino en Dior. Als een van de weinige gelukkigen kreeg ze de vrijheid om backstage rond te lopen tijdens de catwalk shows. Na de shows naar huis om de mode-illustraties af te maken met een zeer strakke deadline, voor 5 uur ’s ochtends,  om die zelfde dag paginagroot te worden afgedrukt.



Een van die creatieven die ik steeds op de voet volg is de Nederlandse mode-illustrator Margot van Huijkelom

Lange tijd waren mode-illustraties beschrijvend. Ze moesten worden gebruikt om mode op te roepen en kleding te reproduceren. De opkomst van de fotografie heeft deze kunst van detail en grondigheid bijna een fatale slag toegebracht. Maar de kunst van de illustratie is gelukkig bewaard gebleven. Mede dankzij Nederlandse grootheden als Piet Paris (de Nederlandse mode-illustrator Pieter ’t Hoen) en Margot van Huijkelom.


Voor het grote publiek werd Margot bekend door haar tekeningen van de Paris Fashion Week

 

Margot; Een meisje  uit Brabant dat tekende en schilderde sinds ze zich kan herinneren. Het talent heeft ze van haar opa die schilderde in zijn vrije tijd, maar ook van haar moeder. Haar passie begon met een potlood en een rol behangpapier welke zij fanatiek vol tekende om vervolgens aan de volgende rol te beginnen. Ze wist altijd dat ze mode illustrator en kunstenares wilde worden. Als zesjarige kinderen creëerden zij en haar vriendin Karolien van Mensvoort eigen modebladen vol met illustraties die ze weer verkochten in hun buurt. Na het behalen van een masterdiploma Artez (Nederlandse hogeschool voor de kunsten) en een postacademische studie verliet Margot Nederland om de wereld van Parijse elegantie te ontdekken die duidelijk van invloed was op haar werk als art-director, ontwerper en mode-illustrator. Daar werd zij verliefd op Parijs maar ook op een Parisien. En toen was er geen weg meer terug.


Het werk van Margot van Huijkelom wordt regelmatig gepubliceerd in vooraanstaande modebladen

 

Het Haarlems Weekblad schreef over Margot het volgende: “Veel collega illustratoren zijn overgestapt naar computertechnieken, maar Margot van Huijkelom is nog een van de laatsten der Mohikanen die het handmatig tekenen nog volledig beheerst. Met haar vaste hand tekent ze de mooiste lijntekeningen op handgemaakt papier. Ze verrijkt haar modieuze tekenstijl met verfijnde vrouwengezichten omlijst door flinterdunne lijnen als haardrachten. Als geen ander beheerst ze de technieken en met schwung zet ze lijnen naast spuittechnieken, uitvloeiende inkten en penseelstreken. Voor Van Huijkelom is mode een grote speeltuin. Het zijn in de eerste plaatst portretten, vrouwelijke uitdrukkingen die de kunstenaar graag weergeeft in al haar verschijningsvormen: zacht en dapper, romantisch en bevrijd, elegant en sensueel”. Margot’s dromerige werken ademen een tijdloze elegantie uit die op het eerste gezicht boeit. Mode is voor haar een speeltuin en de vrouwen, die zij op een podium zet vertellen verhalen. (zie ook filmpje)



Margot van Huijkelom is nog een van de laatsten der Mohikanen die het handmatig tekenen nog volledig beheerst


MONDIART

Bij toeval maakte ik onlangs kennis met het Nederlandse familiebedrijf MONDIART International B.V. dat gerund wordt door Twan Schraven en Cole Brekoo. Een onderneming die al meer dan 30 jaar bestaat. Het Eindhovense MONDIART is fabrikant van de meest veelzijdige wanddecoratie waarbij wordt samengewerkt met internationale kunstenaars, designers en fotografen. In hun inspiratievolle showroom van 1.500 m² te Eindhoven presenteren zij een unieke collectie AluArt, Changeable Art Frames, Cushions, Gobelins, Wall Textiles, Carpets, Framings, Canvas en Mirrors. Woven Art. 

De Woven Art collectie van MONDIART is uniek! Materialen zoals wol, lurex, polyester, katoen en verschillende weeftechnieken worden gecombineerd om een geweven stuk te creëren, dat de klasse en stijl van beeldende kunst heeft. “Voor sommige kunstwerken voegen onze vakmensen geborduurde details toe. Om het kunstwerk compleet te maken, voorziet ons vakkundige team het kunstwerk van een Italiaans houten frame. Het ontwerp, het weven, het borduurwerk en de framing… het gebeurt allemaal in Nederland,” aldus een enthousiaste Twan Schraven. “We zijn dan ook trots op ons logo”; ‘Inspired by the world, made in the Netherlands’.

 


Tijdens de ‘Masterly - the Dutch in Milano’ 2021 presenteerde Mondiart een exclusieve samenwerking met Margot van Huijkelom. De Masterly laat een compleet en gevarieerd designveld zien met relevant werk van architecten, meubel-, textiel-, bouw- en accessoire bedrijven, ontwerpers, kunstenaars, ambachtslieden, galeries en vakscholen voor design en interieur. Dit alles is te zien in het prachtige Palazzo Francesco Turati mede dankzij de Nederlandse Nicole Uniquole, initiatiefnemer en curator van dit evenement.

 


Werken van Margot zijn nu ook verkrijgbaar in super groot formaat en prachtig ingelijst. MONDIART heeft de exclusieve rechten om de mode-illustraties van Margot op diverse manieren te verwerken tot unieke kunststukken. Prachtige wollen wandkarpetten in het formaat 200 x 300 cm., gobelins in het formaat 140 x 190 cm. en velvet in het formaat 80 x 120 cm. Materialen waarop haar werk op een chique manier tot uiting komen. Een mooiere ode aan de vrouw en haar vrouwelijkheid is nauwelijks denkbaar.




Showroom MONDIART International B.V., Steenoven 32, Eindhoven



zondag 6 maart 2022

OP WEG NAAR CHARONNE

In een van mijn Parijsboeken kwam ik de volgende zin tegen: "Parijs is een verleidelijke stad, die permanent wil worden bekeken en aandacht eist, en gezien wil worden door de ogen van een liefhebbende, verlangende en jaloerse minnaar". Ik moet bekennen dat ik zo naar mijn favoriete stad kijk. Altijd zoekend als een ware vrijbuiter, naar verborgen plekken, oases van stilte, onvermoede paradijsjes in anonieme straatjes, in miskende wijken, waar mijn fantasie het rijk alleen heeft. Op sommige van deze verschijningen ben ik voorbereid, maar de meeste charmante kleinigheden van Parijs ontdek ik toevallig. Op iedere willekeurige wandeling door de stad kom ik er waarschijnlijk tientallen tegen. Het is een klein wonder dat Parijs zo'n overvloed aan verborgen juweeltjes heeft kunnen bewaren, ondanks het verslindende moderne stadsleven. Het is zeker een compliment voor de smaak en geestkracht van de Parijzenaars.

Passage Saint Maur 


Het is een klein wonder dat Parijs zo'n overvloed aan verborgen juweeltjes heeft kunnen bewaren, ondanks het verslindende moderne stadsleven


Nadat Lodewijk XI, in de 15e eeuw de vrije vestiging van ambachtslieden toestond, werd de buitenwijk rond de rue du Faubourg Saint-Antoine, rue de Charenton, rue de Charonne, en rue de la Roquette dè belangrijkste arbeidersbuurt van Parijs. Houtbewerkers en meubelmakers beleefden hier gouden tijden en hoefden zich niet te onderwerpen aan het gezag van de gilden. Zo konden zij meubels verkopen die afweken van de vastgelegde modellen en mochten ze ook andere materialen dan eikenhout gebruiken. Zo gebruikten zij mahoniehout, ebbenhout, brons en maakten zij gebruik van inlegwerk en trokken zo klanten die van vernieuwing hielden. Toen het schrijnwerkersgilde, ook wel de aristocratie van het ambachtsvolk in de 18e eeuw hier zijn hoogtepunt beleefde, werkten er in deze wijk 46.000 arbeiders in de houtnijverheid, waarvan 8000 van vreemde komaf: Belgen, Duitsers, Italianen maar ook Russen en Luxemburgers. Leven 'buiten de muur' van Parijs (de betekenis van 'Faubourg' in het Frans), had zo zijn voordelen, alle werknemers hier waren dankzij een bijzonder decreet van de koning vrijgesteld van belastingen.


De passages en industriële binnenplaatsen herbergen nog enige ambachtelijke activiteiten, maar de arbeiders van weleer hebben plaatsgemaakt  voor jonge ondernemers

 

Tegenwoordig het 11e arrondissement. Sommige delen zijn nog volks, andere weer heel trendy. De passages en industriële binnenplaatsen herbergen nog enige ambachtelijke activiteiten, maar de arbeiders van weleer hebben plaatsgemaakt  voor jonge ondernemers, webdesigners en reclamelui, ‘fils de pub’, zoals die in het Frans heten. Dit arrondissement is druk, maar niet toeristisch.  Zo ook de rue de Charonne de weg die vroeger naar het dorp Charonne leidde. Een lange straat vol met oude huizen, winkeltjes en verborgen passages die loopt vanaf de rue du Faubourg Saint-Antoine tot aan de boulevard de Charonne.

 

Helaas kwam deze straat in 2015 in het nieuws door de aanslagen in Parijs. 13 november; om 21.36 uur stopt een Seat voor het terras van La Belle Équipe op nummer 92. Het terras zit vol met jonge mensen die hier graag afspreken voor een koffietje of een goed glas wijn. Er wordt op dat moment een verjaardag gevierd. De Kalasjnikovs vuren ongenadig honderden kogels af.  Net zolang tot iedereen is omgevallen. Er vallen twintig doden in het restaurant dat slechts plaats biedt aan 28 mensen en negen zwaargewonden. Onder de doden Djamila, de vrouw van de eigenaar Gregory Reibenberg. Ze overlijd in zijn armen. Een jaar later heeft hij een boek geschreven over die avond in november en de tijd erna: ‘Une belle Équipe’.


Passage de l’Homme

Mijn ontdekkingstocht in deze straat begint vlakbij de rue du Faubourg Saint-Antoine, metrostation Ledru-rollin, lijn 8. Ter hoogte van nummer 26, rue de Charonne, onder het portaal van een woning, heb je de passage de l’Homme. De naam van de passage verwijst naar die van de eigenaar van het land waarop het werd gebouwd en dateert uit 1852 


Deze openluchtpassage is typerend voor deze buurt en wekt nog steeds de illusie van een industrieel verleden. Gelukkig op tijd geconserveerd en deze privéweg, overlopend in nog twee andere passages; de passage Josset en Saint-Antoine vormen een oase van schoonheid. 122 meter lang met links en rechts houten facades die een inkijk geven op de droom van weleer. Hobbelige kasseien waartussen het gras welig tiert geven de passage een uitstraling van landelijke rust. De houtbewerkers van toen zijn vervangen door kantoortjes, een ontwerpstudio, een boekhandel, café maar ook nog een gitaarbouwer. Maar een ‘chaiserie’ gespecialiseerd in de fabricage en reparatie van stoelen heeft stand gehouden. Gevestigd sinds 1912 en hofleverancier  voor het ‘Centre des Monuments Nationaux’ (monumentenzorg), het Élysée (presidentieel paleis) of Hôtel Matignon (residentie van de eerste Minister).

 

De passage de l'Homme, hobbelige kasseien waartussen het gras welig tiert geven de passage een uitstraling van landelijke rust

De halfvergane pui van een leegstaande garage, de gevel van de voormalige spiegelfabriek Remlinger & Vinet speelde een hoofdrol in een videoclip met Joe Cocker en de beeldschone Catherine Deneuve


Sommige muren dragen nog de kentekenen, overblijfselen van een ambachtelijk verleden. De halfvergane pui van een leegstaande garage, de gevel van de voormalige spiegelfabriek Remlinger & Vinet, die zich hier vestigde in 1886 en in 1979 verhuisde naar de boulevard Voltaire. En een groot gebouw uitgevoerd in flamboyante rode baksteen met een glazen dak nog ontworpen door de ateliers van ingenieur Gustave Eiffel rond 1850. Deze voormalige zagerij waarachter een van de laatste stenen schoorstenen van Parijs die lang voor het olietijdperk zwarte kolenrook spuwde van de zaagmachines werkend op stoom. Weer een fel contrast met de tot praktijk- en woonruimte omgebouwde huizen met wijnstokken en geurige blauwe regen.

De passage Lhomme werd nog eens vereeuwigd in de jaren ’90, in een videoclip van Joe Cocker’s Never forget – N’oubliez jamais met in de hoofdrol Catherine Deneuve als hèt symbool van een charmant Parijs dat toeristen en liefhebbers van de stad zeer waarschijnlijk zal verleiden. De passage is een wandelbestemming met een ongeëvenaarde charme.


De passage de l'Homme is typerend voor deze buurt en wekt nog steeds de illusie van een industrieel verleden 

Één ‘chaiserie’ ,gespecialiseerd in de fabricage en reparatie van stoelen, heeft moedig stand gehouden


Krijg je de kans, mocht er net iemand uit de poort van nummer 59 komen, duw dan snel de poort weer open en sta oog in oog met een schitterende binnenplaats. Een glazen serre, kersenboom, blauwe regen die kronkelt langs pastelkleurige muren. Of je in Toscane bent beland. Een stille oase met op de achtergrond het geluid van een fontein. 

Op nummer 77 wacht ons een volgende verrassing. Een prachtig gerestaureerde binnenplaats met weer een industrieel pand uit 1886 met een opmerkelijke exotische architectuur. Opgetrokken uit traditionele houten elementen, rode en witte baksteen en gietijzeren balustraden. Een uniek U-vormig gebouw met wel vijf etages. Aan het einde van de geplaveide binnenplaats getuigt een stille lift van een ijverig verleden. Alles prachtig en met gevoel gerenoveerd. De studio’s zijn nu ingenomen door kantoren, een dansstudio, een yogaruimte, een komedieklas, een architectenbureau en een reisbureau. Het biedt ook nog een plaats aan een klein theater opgericht in 2009 door Alive Vivier en Lucas Bonnifait. ‘La Loge’ speciaal voor aanstormende talenten op het gebied van muziek, dans en theater.

 

Rue de Charonne 77 


Inmiddels ben je in de buurt van ‘Septime’, nummer 80, waar het helaas steeds moeilijker wordt om te reserveren. Minimaal drie weken van te voren. Behorend tot de bistronomie. Een Parijse tegenbeweging ontstaan van jonge Franse chef-koks die beseffen dat sterren en geld alleen niet gelukkig maken, maar dat er ook nog zoiets bestaat als plezier in koken. Zonder dat ze het wilde kregen ze toch een Michelinster. Een vijf-gangen lunchmenu kost plus minus € 65 

Nog een tip van de website Frankrijk.nl, met dank aan Carole, ga lunchen op het terras van Pause Café, op nummer 41. Een betaalbaar adres met een heel leuke sfeer, goede keuken, en ontzettend aardig personeel. Het kan dus in Parijs. Een driegangen lunch voor € 26,50 - € 35 (vis als hoofdgerecht)