Paris FvdV is een niet commercieel weblog speciaal voor kenners en liefhebbers van de stad Parijs - en voor hen die dat willen worden. Parijs is een stad met een gewichtig verleden, respectabel en gerespecteerd. Het is totaal niet nostalgisch. Parijs is er in geslaagd om, soms op brutale maar altijd op elegante wijze, om te gaan met zijn grootse monumenten. Ze te beschermen en te integreren in de nieuwe dynamiek van de stad. Parijs is een meester op het gebied van herstel en transformatie. U zult er nooit in slagen een volledig overzicht te maken van plekken en verhalen, die allemaal op hetzelfde punt uitkomen en de glorie van deze stad bezingen. toch wil ik een poging wagen. Wekelijks wil ik u niet alleen informeren over wat Parijs nog meer te bieden heeft, maar ook wil ik mijn liefde voor deze stad op u over dragen. In de hoop dat het raakt aan iets wat u herkent of voelt. Ferry van der Vliet.

Privacy verklaring: Indien u weblog Paris FvdV, dat bij Google-Blogger is ondergebracht, leest en reageert op de blogs van Paris FvdV, doet u dat vrijwillig en is uw IP-adres en mailadres - indien u dat vermeld - bekend en wordt opgeslagen. Ook uw schuilnaam waaronder uw reageert wordt opgeslagen. Paris FvdV zal uw gegevens nooit aan derden doorgeven. We houden uw gegevens privé, tenzij de wet of rechtelijke macht ons dwingt uw gegevens aan hen te verstrekken. Datalekken in het systeem vallen onder de verantwoordelijkheid van Google-Blogger. Door weblog Paris FvdV te bezoeken en/of de op of via deze weblog aangeboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord met de toepasselijkheid van deze disclaimer. Google gebruikt cookies om services te leveren en verkeer te analyseren dus uw IP-adres en user-agent zijn bij Google bekend, samen met prestatie- en beveiligingsstatistieken om servicekwaliteit te garanderen, gebruiksstatistieken te genereren, misbruik te detecteren en maatregelen te treffen.

zaterdag 1 februari 2025

LES FLEURS D’YVES SAINT LAURENT


Yves Saint Laurent heeft altijd een intieme relatie met bloemen gehad. Als kind ontdekte hij de tuinen van Parijs. Later verdiepte hij zich in de schoonheid van rozen, lelies, en bougainvillea, die terugkerende motieven zouden worden in zijn creaties. Deze passie voor bloemen deelde hij vooral met zijn partner Pierre Bergé. Samen creëerden ze weelderige tuinen op balkons van hun appartementen, tweede huizen, hun Majorelletuin in Marrakesh (erkend als een van de mooiste ter wereld) als in zijn modehuis. Yves Saint Laurent zag bloemen als een manier om te ontsnappen aan het dagelijks leven. Voor hem vertegenwoordigde elke bloem ook een ander facet van vrouwelijkheid. Deze passie voor de natuur gaf de ontwerper een eindeloze bron van inspiratie, een directe erfenis van zijn mentor Christian Dior, bijgenaamd ‘Le jardinier couture’.

 


De passie voor bloemen deelde Yves Saint Laurent vooral met zijn partner Pierre Bergé en vervolgens in zijn tijdloze ontwerpen

Tot en met 4 mei 2025 presenteert het Yves Saint Laurent Museum in Parijs ‘Les fleurs d’Yves Saint Laurent. Een unieke samenwerking tussen het museum in Marrakesh en het museum in Parijs. Voor het eerst hebben de twee musea hun krachten gebundeld voor een gezamenlijk programma rond dit belangrijke thema in het werk van de beroemde couturier. Een oogverblindende tentoonstelling die mode, natuur en literatuur overbrugt en die de florale inspiraties van het mode-icoon onderzoekt en zijn liefde voor de schrijver Marcel Proust die vrouwen als bloemen zou omschrijven. Met name door het gebruik van citaten van Proust die de poëtische en gevoelige kant van zijn creaties versterken. Zo wordt de tentoonstelling doorspekt met citaten uit ‘La Recherche du Temps Perdu’, voorgesteld als de roman onder de romans.

 


De huidige expositie die nog to en met 4 mei 2025 te zien is



Van kamer tot kamer trekken een dertigtal iconische stukken en schetsen aan ons voorbij




In deze tentoonstelling, op steenworp afstand van het Palais de Chaillot en de Tour Eiffel, wordt je als het ware verblind door alle kleuren en patronen die worden gebruikt door de man die nog steeds de Parijse haute couture belichaamt. Van kamer tot kamer trekken een dertigtal iconische stukken en schetsen aan ons voorbij. Opvallende stukken zijn onder meer het baanbrekende borduurwerk op een lente-zomerjurk uit 1962 en de virtuositeit van prints uit de lente-zomercollectie van 2001, die doen denken aan de schilderijen van Pierre Bonnard. Saint Laurents eerbetoon aan zijn mentor Christian Dior, is duidelijk zichtbaar in de hele expositie. Bezoekers kunnen ook de zijden gazar* bloemen van de zomerbruid uit 1999 bewonderen. Vergeet niet dat deze jurk werd belichaamd door de enige echte Laetitia Casta. Een waar meesterwerk dat getuigt van de technische virtuositeit van het Huis Saint Laurent.

* Gazar (ook gazaar ) is een zijde- of wollen effen geweven stof, gemaakt van dubbelgarens met een hoge twist die als één geheel zijn geweven (bron Wikipedia)



Bezoekers kunnen ook de zijden gazar* bloemen van de zomerbruid uit 1999 bewonderen gedragen door niemand anders dan het topmodel Leatitia Casta

De tentoonstelling ‘Les Fleurs d’Yves Saint Laurent’ valt samen met de zevende verjaardag van de oprichting van de Yves Saint Laurent musea in Marrakesh en Parijs. Sinds 3 oktober 2017 heeft Saint Laurent een eigen museum in Parijs. Het atelier van de overleden modeontwerper, aan de Avenue Marceau 5, werd omgebouwd tot museum als een eerbetoon aan het oeuvre van de grote Franse modeontwerper, die in 1957 bij Dior debuteerde. Op 8 september 2017, krap een maand voor de opening, overleed de zakenpartner en grote liefde van Saint Laurent - Pierre Bergé - op 86-jarige leeftijd. Zijn grootste droom was het realiseren van twee bijzondere musea voor het tentoonstellen van het levenswerk van Saint Laurent in zowel Parijs als Marrakesh.



Het atelier van de overleden modeontwerper, aan de Avenue Marceau 5, werd omgebouwd tot museum

In dit herenhuis uit het Second Empire vlakbij de Seine en Pont de l'Alma tekende de ontwerper bijna 30 jaar lang zijn collecties, tussen 1974 en 2002. In de grote ateliers bliezen rond de 200 naaisters en kleermaaksters zijn creaties leven in. Jacques Grange en Nathalie Crinière tekenden voor de inrichting en het ontwerp van de tentoonstellingsruimtes.

 


Bezoekers stappen het museum binnen via de historische ingang van het modehuis. Een ingang die voordien enkel toegankelijk was voor klanten en genodigden van het merk. Aan het begin van de tentoonstelling, in een kleine salon, ontdekt de bezoeker aan de hand van portretten en een introductievideo het levensverhaal van de ontwerper. Aan de ingang van de tentoonstelling en de salon  hangen iconische portretten van Saint Laurent gemaakt door grootste schilders en fotografen, waaronder: Bernard Buffet, Andy Warhol, Irving Penn, Richard Avedon, Helmut Newton en Jeanloup Sieff. In opvolgende salons zie je hoe zijn stijl zich ontwikkelde door de jaren heen aan de hand van enkele van zijn meest iconische ontwerpen.

 


Aan de ingang van de tentoonstelling en de salon  hangen iconische portretten van Saint Laurent gemaakt door grootste schilders en fotografen



Een jonge Yves Saint Laurent geportretteerd door Andy Warhol

Misschien wel de grootste troef van het museum is de kamer waarin Saint Laurent werkte. Bij binnenkomst lijkt het of de iconische modeontwerper de ruimte net heeft verlaten. Zowel het bureau van zijn naaste medewerkers als dat van hemzelf is gelaten zoals ze in 2002 na zijn pensionering werden achtergelaten. Behalve de modetekeningen, die zijn vervangen door reproducties. Op Saint Laurents eenvoudige schragentafel liggen potloden, een bril, beeldjes, een waterglas, een exemplaar van modedagblad WWD - Women’s Wear Daily -, eronder staat een drinkbak voor zijn hond. Elders in de kamer zijn fournituren, boeken, knipsels en een boek met afspraken te zien. Yves Saint Laurent is de enige couturier van zijn generatie die sinds de oprichting van zijn modehuis in 1961 al zijn werk heeft gearchiveerd. Van de originele schetsen naar de prototypes, handleidingskaarten en zelfs de notitieboekjes van de verkopers.



De werkkamer van deze iconische modeontwerper waarin het net lijkt of monsieur Saint Laurent zijn atelier even heeft verlaten



Diverse onderscheidingen en zijn liefde voor de schrijver Marcel Proust die vrouwen als bloemen zou omschrijven



Yves Saint Laurent geportretteerd door Bernard Buffet (l)  Een foto van zijn muze Catherine Deneuve mag natuurlijk niet ontbreken (r)




Nog voor de opening heeft het museum een officiële erkenning gekregen als Musée de France. Musée de France is een officiële status voor musea in Frankrijk, in 2002 in de wet vastgelegd onder de naam museumwet. Toekenning vindt plaats door de Minister van Cultuur, na overleg met de ‘Haut Conseil des Musées de France.’ De collecties van Musée de France behoren tot het publieke domein van Frankrijk en zijn als zodanig onvervreemdbaar. Dit heeft tot gevolg dat elke beslissing om stukken te verkopen alleen kan worden genomen na advies van een wetenschappelijke commissie zoals vastgelegd in de museumwet. Zo blijft het oeuvre van deze iconische modeontwerper behouden conform de wensen van Pierre Bergé.


 

Een bezoek aan dit museum is dè gelegenheid om de begaafdheid van de meester en het creatieproces van een haute-couturecollectie te doorgronden. Behalve jurken en accessoires krijg je in het museum ook een overzicht te zien van de haute couture in de 20e eeuw en de levenswijze in die tijd. Je ontdekt niet alleen het leven van de ontwerper en de werking van het modehuis, maar ook hoe zijn werk de geschiedenis van kunst en mode heeft beïnvloed. Zijn iconische ontwerpen zullen ongetwijfeld nog generaties lang ontwerpers en modebewuste vrouwen inspireren.

 




Zijn iconische ontwerpen zullen ongetwijfeld nog generaties lang ontwerpers en modebewuste vrouwen inspireren

Je kunt gerust zeggen dat de in 2008, op 71 jarige leeftijd,  overleden 'YSL' zonder Bergé nooit zo groot en invloedrijk was geworden. De twee kregen in 1958 een relatie en richtten drie jaar later een eigen onderneming op, nadat Saint Laurent was weggestuurd bij Dior. Bergé was de man die de geniale ontwerper tijdens ernstige depressies op de been hield én die op het lucratieve idee kwam om naast haute couture ook prêt-à-porter, parfum, tassen en andere accessoires te gaan verkopen. De twee deelden huizen in Deauville en Marrakesh, verzamelden een enorme kunstcollectie en werkten samen tot Saint Laurent er in 2002 mee ophield. 


Je ne suis pas un couturier, je suis un artisan, un fabricant de bonheur

Ik ben geen modeontwerper, ik ben een vakman, een maker van geluk

 

Rond Yves Saint-Laurent ontstond een hele cultus en daartoe droegen artiesten zeker hun steentje bij. Catherine Deneuve behoorde tot zijn trouwste vriendinnen en bewonderaars. De Franse actrice heeft zijn outfits altijd gedragen, zowel in films als in het echte leven. Saint Laurent liet zich ook beïnvloeden door kunst. Zo konden Matisse, Picasso, Mondriaan en zijn vriend Andy Warhol hun werk terugvinden in dat van Yves Saint Laurent. De legendarische reputatie van Saint Laurent was niet alleen gebaseerd op zijn vakmanschap en zijn gevoel voor ontwerpen die de tijd ver vooruit waren, maar ook op de enorme artistieke interesses, die hem sinds de jaren ‘50 veel opdrachten voor de film, theater en de opera opleverden. In het museum heeft de stichting Pierre Bergé-Yves Saint-Laurent ook het werk dat de ontwerper voor de filmwereld maakte in de spotlights gezet. Toen men Yves Saint-Laurent ooit eens vroeg of hij zijn nalatenschap belangrijk vond, antwoordde hij: “Ja, ik zou willen dat mijn jurken en ontwerpen binnen honderd jaar bestudeerd worden.”. Zijn toewijding aan diversiteit en zijn gedurfde, artistieke benadering blijven het modelandschap beïnvloeden. De citaten van Yves Saint Laurent weerspiegelen zijn filosofie dat mode niet alleen over kleding gaat, maar een manier om identiteit en cultuur uit te drukken. Ik denk dat met beide museums zijn wens in vervulling is gegaan.


 

Musée Yves Saint Laurent,  avenue Marceau 5, 16e arrondissement.  Metrostation Alma Marceau, lijn 9



donderdag 23 januari 2025

‘SCHILDEREN MET LICHT’: STUDIO HARCOURT PARIS

Geen enkele metropool heeft zoveel fotografen het hoofd op hol gebracht en tot sensuele en mysterieuze beelden geïnspireerd als de Franse lichtstad. Even gewillig als een behaagzieke minnares laat Parijs zich telkens weer in al haar hoeken en kieren fotograferen. Gelukkig kent Parijs vele uitstekende fotogaleries, fotomusea en grote foto-evenementen (vrijwel altijd in de maand november) waaronder Paris Photo en Festival Photo Saint Germain. In deze blog neem ik je mee naar het chique 16e arrondissement. Metrolijn 9 brengt mij naar het station rue de la Pompe en dan is het nog een kleine wandeling naar rue de Lota. Op nummer 6 is gevestigd Studio Harcourt en ik kan je zeggen een locatie die, gezien de geschiedenis en reputatie, top chique is.



Studio Harcourt op nummer 6 rue de Lota
 

Roland Barthes, Frans literatuurcriticus, -theoreticus en filosoof, schreef eens: “En France, on n'est pas acteur si l'on n'a pas été photographié par le Studio Harcourt".


”In Frankrijk ben je geen acteur als je niet bent gefotografeerd door studio Harcourt”

 

Sinds 1934 is Studio Harcourt Paris een must voor kunstenaars, acteurs, schrijvers, zangers en atleten, zowel uit het verleden als het heden, zoals Alain Delon, Brigitte Bardot, Marlene Dietrich, Salvador Dali, Marion Cotillard, Jean Dujardin, Zinedine Zidane, John Galliano, Karl Lagerfeld, Catherine Deneuve, Laetitia Casta, John Malkovich, Jean-Paul Gaultier, Spike Lee, koningin Rania van Jordanië en vele anderen.

 

Ook Brigitte Bardot wil in de jaren zestig deel uitmaken van de legende van Harcourt 

Foto Studio Harcourt Paris


Al meer dan 90 jaar worden in de Harcourt studio's in Parijs beroemdheden, maar ook onbekende mensen en families  gefotografeerd. De geschiedenis van Harcourt begint met een liefdesverhaal. Jacques Lacroix, in de jaren dertig directeur van een groot persbureau, valt voor de charmes van Cosette Harcourt, een Française van Duits Joodse afkomst en een foto-retoucheuse bij een fotostudio van de gebroeders Manuel. De rijke Lacroix schenkt haar een fotostudio die verantwoordelijk wordt voor de fotoproducties voor de bladen van de broers Jacques en Jean Lacroix. Aanvankelijk zijn het vooral foto's van schrijvers die de studio bekendheid geven. In de jaren dertig begrijpt Cossette Harcourt heel goed dat beroemdheden beeldbepalend zijn voor haar studio. Het magazine 'Vedettes' van de gebroeders Lacroix  is dan ook onmisbaar voor de verspreiding van foto's uit de studio. Een slimme combinatie van portretten, reclamebeelden en fotoreportages over de artiesten.


Een van de weinige foto's van Cosette Harcourt - Foto Studio Harcourt Paris


'Vedettes' een van de vele bladen uitgegeven door de broeders Lacroix met fotografie van Studio Harcourt Paris


In 1938 ontwikkelt Cosette Harcourt een uitgesproken visie op de studio en maakt gebruik van het licht, zoals die in Amerikaanse filmstudio's van MGM en Twenty Century Fox, met veel licht en schaduw. Niet alleen de belichting speelt een cruciale rol, maar ook de grime en visagie. Zij weet ook dat het adres van haar voorname studio toen nog aan de chique avenue d' Iena 49, een klantenkring kan aantrekken die op zoek is naar nieuwe ervaringen. Op basis daarvan schiep Cosette een decor dat bijdroeg aan dat luxe gevoel. De weelde kende hier geen grenzen. Zij hoefde niets te doen, de beroemdheden kwamen gewoon naar haar toe. Het was min of meer verplichte kost. Bij Harcourt vond men de luxe sfeer terug die men herkende uit de Belle Epoque en uit de wereld van grote acteurs en actrices. Sarah Bernardt liep hier de trappen op.


Studio Harcourt maakt nog steeds gebruik van het licht, zoals die in Amerikaanse filmstudio's van MGM en Twenty Century Fox anno 1938, met veel licht en schaduw - Foto Studio Harcourt Paris

 

Net als haar vriendin Coco Chanel is Cosette Harcourt een voorbeeld voor de moderne vrouw. Ze leidt een grote onderneming en neemt alleen alle beslissingen. Er werden geen beslissingen genomen door de gebroeders Lacroix zonder dat haar om advies werd gevraagd. Zij alleen bepaalde de stijl van Studio Harcourt, ook duidelijk zichtbaar in het altijd aanwezige logo van Harcourt, iets typisch Frans. In het begin signeert Cosette Harcourt elke foto eigenhandig en door de tijd verandert het logo wel 10 keer naar de smaak van diegene die de foto's afdrukte of retoucheerde. De wet van Cosette bepaalde dat de fotograaf die werkt voor Harcourt moet voldoen aan de karakteristieke kenmerken van Studio Harcourt. Hij dient zich weg te cijferen en te verschuilen achter het logo. Het logo van Harcourt is in feite de gestileerde handtekening van Cossette. Om die reden is de studio niet meer dan een tussenstation voor fotografen die er werkzaam zijn.


Elke portretfoto van Studio Harcourt is herkenbaar aan het logo in feite de gestileerde handtekening van Cossette
 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft Studio Harcourt veel werk, mede dankzij de goede samenwerking met de Duitsers, maar ook dankzij de cafe's-chantant en de theaters die ook tijdens de bezetting veel publiek blijven trekken. Talloze filmsterren en acteurs vullen de pagina's van de magazines van de gebroeders Lacroix, natuurlijk allemaal gefotografeerd door Studio Harcourt. 

Jacques Lacroix, die zich zorgen maakt over de Joodse afkomst van Cosette, die eigenlijk Germaine Hirschfeld heet, besluit om met haar te trouwen. Tijdens de oorlog publiceert Studio Harcourt in 1943 een van haar mooiste uitgaven: 'Le Vrai Visage du Temps' Schitterende foto's gedrukt in een rijke vormgeving. In een tijdperk van rantsoenering een ondenkbare luxe. Achter die inspanning schuilt de kracht van Cosette Harcourt.

 

Onmiddelijk bij het binnentreden van het pand aan de rue de Lota wordt je geconfronteerd met een typisch Harcourt portret van de Franse filmster Carole Bouquet


Wat volgt zijn de jaren zestig met een hang naar nieuwe dansen en nieuwe muziek en natuurlijk ook nieuwe beelden. Brigitte Bardot belichaamt de jeugd, de nieuwe generatie en ook zij wil deel uitmaken van de beroemde gerespecteerde legende van Harcourt. Vele beroemde fotografen leren hier hun vak, waaronder Sam Levin, Jean-Daniel Lorieux en Pierre-Anthony Allard. Tot aan haar vertrek in 1968 houdt Cosette Harcourt vast aan haar eigen stijl. De stijl die los staat van elk modebeeld. In de jaren 80 gaat het bergafwaarts met Studio Harcourt. Het archief wordt bedreigd en in 1989 besluit Jacques Lang, minister van Cultuur, dat het Harcourt archief deel moet gaan uitmaken van het Frans cultureel erfgoed, het RMN, Réunion des Musées Nationaux.

 

Het prachtige pand hangt vol met foto's van beroemdheden, een ontdekkingsreis op zich


In Fort Saint-Cyr ten zuidoosten van Parijs liggen tussen de 10 à 15 miljoen beelden opgeslagen. Naast de glasplaten van Nadar en Atget, vormen de duizenden glasplaten en negatieven van Studio Harcourt inmiddels een belangrijk onderdeel van het cultureel Franse erfgoed. Meer dan  300.000 mensen zijn gefotografeerd door Studio Harcourt tussen 1934 en 1989 voordat de collectie opging in de mediatheek van het Franse erfgoed.

 

Catherine Deneuve


Na diverse overnames komt Studio Harcourt in 2007 in handen van Francis Dagnan. Vele studio's zijn sinds de opkomst van de portretfotografie ontstaan, allemaal met hun eigen karakter, ze bestonden naast elkaar maar geen zou overleven. De enige nu nog bestaande studio uit die tijd is Studio Harcourt in Parijs. Een erfenis van 100 tot 150 fotografen. De werkwijze van fotograferen is nog steeds onveranderd. Tijdens de fotosessies moet alles nog steeds voldoen aan de esthetische eisen van de Cosette Harcourt. "Leg het model vast zoals dat nog nooit door iemand is gedaan en zoals het nooit meer kan tenzij in deze studio". Catherine Renard, de huidige directeur van Studio Harcourt noemt het zelf het schilderen met licht. "Wat zwart is voor ons is het wit voor de kunstschilder. We gaan uit van het zwart en we schilderen met licht. Klassieke schilderkunst, sommige zeggen religieuze kunst. Het is vooral de kunst van het fotograferen en het retoucheren, alles in zwart-wit. Wie hier komt wordt onderdeel van de legende. De foto's zijn een soort wederopstanding, het bezielende beeld van iemand. De foto's blijven voor altijd, ook als de persoon verdwijnt. De geest van Cosette Harcourt is er gelukkig nog steeds.


Het topmodel Leatita Casta (r)

 

Een portretsessie dompelt je onder in een tijdloze ervaring en begint met een gespecialiseerde make-up en haarsessie in de bijou achtige studio Jean Cocteau. Vervolgens ga je naar de fotostudio waar je kunt kiezen voor een zwart-wit of kleurenportret, maar weet dat zwart-wit de gebruikelijke keuze is. Daar staat Studio Harcourt om bekend. Daarna begint de kunst van het uitlichten volgens het principe van de filmset uit de jaren dertig. Waarbij het licht je omhult en onthult, zacht licht, geen harde spotlights. Na twee dagen zijn de proeven klaar ter beoordeling en twee weken later arriveert jouw ‘Prestige’ portret, prachtig geretoucheerd, afgedrukt op museumpapier met de Harcourt handtekening in de hoek.

Portretprijzen beginnen vanaf € 1.995, een duo portret vanaf € 2.480 en een familieportret vanaf € 2.820 alle prijzen zijn inclusief BTW.



 Beroemdheden signeren de studiodeur na een fotosessie



Een bezoek aan Studio Harcourt is gratis en je kunt er ook heerlijk lunchen in het Café Harcourt - Foto Studio Harcourt Paris


Je kunt gratis de sfeer proeven van Studio Harcourt door een bezoek te brengen aan het chique pand in de rue de Lota. Je kunt er lunchen in het Café Harcourt dat geopend is van dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 uur tot 18.00 uur. 

In het hart van de studio kun je ook een gloednieuw museum ontdekken dat de geschiedenis van de fotografie laat zien aan de hand van 99 meest iconische camera’s van het begin van de 20e eeuw tot aan de jaren 1990. Deze camera’s komen uit de collectie van Gianpaolo Benincasa, die vijftig jaar lang zeldzame camera's uit de hele wereld verzamelde. Drie jaar na zijn dood richtte zijn zoon het ‘99 Cameras Museum’ op om zijn nalatenschap voort te zetten en deze ongelooflijke collectie te delen met het grote publiek, of je nu een fotoliefhebber bent of gewoon nieuwsgierig! Elke camera is geselecteerd vanwege zijn baanbrekende innovaties, onderscheidende ontwerp of iconische status in zijn tijd. Om het verhaal van het museum te verrijken, is Studio Harcourt voortdurend op zoek naar zeldzame en belangrijke camera's om te presenteren. Elke nieuwe toevoeging vervangt een bestaand stuk, waardoor de collectie altijd precies 99 apparaten omvat. Bezoek aan het 99 Cameras Museum is gratis en geopend op woensdag, vrijdag en zaterdag van 10.00 tot 18.00 uur.

 

In het hart van de studio kun je ook een gloednieuw museum ontdekken dat de geschiedenis van de fotografie laat zien aan de hand van 99 meest iconische camera’s - Foto's Studio Harcourt Paris


Studio Harcourt onthult zijn verborgen schatten en zijn kostbare erfgoed. Niet voor niets geclassificeerd als een ‘Entreprise du Patrimoine Vivant’ – a Living Heritage Company. Het EPV-label werd in 2006 opgericht. Het is het keurmerk van de staat dat Franse bedrijven met uitstekende ambachtelijke en industriële knowhow onderscheidt .



woensdag 15 januari 2025

CITE DE L'ARCHITECTURE ET DU PATRIMOINE


‘La saga des grands Magasins’; ofwel een reis door de geschiedenis van de warenhuizen. Een verhaal over voortdurende evolutie en revolutie. Ik neem je mee naar de Cité de l'Architecture et du Patrimoine, gevestigd in het Palais Chaillot op de Place du Trocadéro, dit is een uitzonderlijk monumentaal museum van 22.000 m2 met talloze maquettes, stadsplannen en enorme scuplturen. In 1882 geopend als opvolger van het musée de Sculpture Comparée. Hier kun je enkele van de mooiste gebouwen die ooit gebouwd zijn van dichtbij bekijken en je onderdompelen in de wereld van technologie, architectuur en stedenbouw. Het museum is gehuisvest in het prachtige Palais de Chaillot, op de Place du Trocadéro en tegenover de Eiffeltoren, en beschikt over een grote ruimte waardoor het monumentale stukken kan tentoonstellen. In de 7.000 m² grote permanente collecties worden meer dan 6.000 historische voorwerpen tentoongesteld.



Cité de l'Architecture et du Patrimoine, hier kun je enkele van de mooiste gebouwen die ooit gebouwd zijn van dichtbij bekijken




Ik vertoef graag in dit paleisachtige museum, een overblijfsel van de Wereldtentoonstelling in 1937. Vanuit de esplanade heb je het mooiste uitzicht op de Eiffeltoren. Dit keer was ik er voor een bezoek aan de tentoonstelling ‘La saga des grands magasins’. Op bijna 1.000 m² neemt de tentoonstelling je mee door de geschiedenis van warenhuizen vanaf het midden van de 19e eeuw tot nu. Het onderzoekt hoe retail giganten zich konden aanpassen aan de technologische en sociale omwentelingen van de 20e eeuw, en zelfs hoe zij de hedendaagse uitdagingen van de online handel konden aangaan. Kortom, deze tentoonstelling biedt een reis door de tijd en benadrukt het belang en de impact van warenhuizen in de stedelijke en culturele ontwikkeling, niet alleen in Parijs, maar in heel Europa. Het is een uitnodiging om te ontdekken hoe deze instellingen onze samenlevingen hebben gevormd en nog steeds vormgeven. Een verrijkende en informatieve ervaring, voor liefhebbers van geschiedenis, architectuur en stadscultuur.

 



Deze tentoonstelling dompelt je onder in de sfeer van warenhuizen door middel van een meeslepende scenografie, die de zintuigelijke en aantrekkelijke ervaring van deze consumptie tempels nabootsen. We ontdekken hoe ze verankerd raakten in het dagelijkse leven en de verbeelding van Europese samenlevingen, vanaf het midden van de 19e eeuw tot nu. Het belicht de evolutie van warenhuizen in een bredere context, zowel territoriaal als internationaal. Modellen, maquettes, foto's, posters, meubels en andere uiteenlopende voorwerpen (textiel, serviesgoed, enz.) dompelen je onder in de evolutie van wereldberoemde warenhuizen zoals Le Bon Marché, Printemps, La Samaritaine en Galeries Lafyette.

 

Deze tentoonstelling dompelt je onder in de sfeer van warenhuizen door middel van een meeslepende scenografie




De tentoonstelling begint bij de ‘gouden eeuw’ tussen 1850 en 1930, in het Parijs van Baron Haussmann. In die tijd transformeerde de uitvinding van warenhuizen de samenleving, gehypnotiseerd door hun monumentale architectuur, de theatraliteit van hun inrichting en de overvloed van afdelingen, waarmee ze een revolutie teweegbrachten in consumptiepatronen, waarbij ze de handeling van het kopen transformeerden in zintuigelijke en vermakelijke ervaringen. Gebouwen, zo ontworpen om klanten te verbazen en te verleiden dankzij duizelingwekkende koepels, koninklijke trappen, grote ramen en decorum, waarbij elk detail een unieke ervaring creëerde. Louis-Charles Boileau, architect van Le Bon Marché legde de basis voor dit visionaire model. Gebouwen waarin hij een architectuur beschrijft zonder dragende muren en waar metalen constructies immense glazen daken en grote open ruimtes mogelijk maken. Een nieuwe vorm van theatraliteit: We komen niet langer om te kopen maar om verleid te worden en om te zien en gezien te worden.



Gebouwen, zo ontworpen om klanten te verbazen en te verleiden dankzij duizelingwekkende koepels - Le Bon Marché



Printemps


Galeries Lafayette

 

“Op een dag zullen alle warenhuizen musea worden en alle musea warenhuizen”.

Andy Warhol 1975



Le Bon Marché.

Het eerste echte warenhuis van Parijs, werd opgericht door het echtpaar Aristide en Marguerite Boucicaut en de gebroeders Videau in 1852. Aristide verkocht shawls in de winkel van de gebroeders Videau, genaamd Au bon Marché. Zijn vooruitziende blik, handelsgeest en stoute uitbreidingsplannen benauwden de beide broers zo, dat die vervolgens besloten om in 1863 hun aandelen aan Boucicaut te verkopen. Boucicaut leende 2,2 miljoen Franse Francs van Henry-Francois Maillard, die fortuin had gemaakt in New York met onroerend goed, en begon aan de uitbouw van zijn imperium. Als geen ander begreep hij het gedrag van de consument en misschien is hij wel de grondlegger van wat vandaag consumentenmarketing wordt genoemd. Boucicaut introduceerde voorgeprijsde artikelen, in plaats van dat de prijzen alleen bekend waren bij het verkopend personeel. Nam genoegen met lagere winstmarges om zo grotere hoeveelheden te kunnen afzetten. Creëerde op vaste periodes uitverkoop tegen sterk gereduceerde prijzen en een thuisbezorgservice (1860). Speciaal daarvoor liet hij stallen bouwen voor 150 paarden en 100 bezorgkoetsen. In 1867 introduceerde hij de postordercatalogus met een oplage van 500.000 stuks. Bij de postorderdivisie werkte al snel 120 man personeel, goed voor 4000 tot 5000 zendingen per dag. Tevens verzorgde hij kinderopvang voor winkelende moeders.

 

Te zien in de tentoonstelling exclusieve items uit de collectie van le Bon Marché


Zijn ongelofelijke succes was gebaseerd op een vernieuwende aanpak, die revolutionair was voor die tijd. Voor zijn personeel initieerde hij als eerste een bonussysteem, gebaseerd op verkopen, een 12-urige werkdag, betaalde vakantiedagen, gratis maaltijden, opleidingen, medische verzorging en zelfs een pensioenfonds. Vergis u niet, we spreken van de negentiende eeuw!


Collectie Le Bon Marché

 

De zaken gingen zo goed dat Aristide Boucicaut besloot om in 1872 alle naastliggende gebouwen op te kopen. Het Hospice des Petits Ménages en de Assistance Publique. Dat zelfde jaar bezit hij het gehele blok tussen de rue du Bac, rue de Sèvres, de boulevard l'Enfer - de huidige boulevard Raspail - de rue Babylone en de rue Velpeau. De architecten Boileau en Gustave Eiffel krijgen de opdracht om van de aanpalende gebouwen een eenheid te maken. Gustave Eiffel was een geniale constructeur die, in zijn tijd, de vooruitgang in de architectuur flink vooruit heeft geholpen door de toepassing van staal, in plaats van zware, ouderwetse baksteenconstructies. De Industriële Revolutie; West Europa industrialiseerde en nieuwe technologieën en materialen kwamen niet alleen beschikbaar, maar waren ook nodig om de nieuwe ontwikkelingen te kunnen uitvoeren. Eiffel deed zijn eerste ervaringen op met metaalconstructies toen hij voor spoorwegmaatschappijen in Frankrijk begon te werken. Nog voor dat hij aan de bouw begon van zijn bekendste werk, de toren die naar hem is genoemd, werd in 1876 het warenhuis Le Bon Marché voorzien van een door hem ontworpen, moderne ijzer-glas-cocon.

 

Collectie Le Bon Marché


Een jaar later overlijdt Boucicaut. Maar zijn geesteskind werd voortgezet door zijn vrouw Marguerite en zijn zakenvrienden van het eerste uur: Narcisse Fillot, Émile Morin en Jules Plassard. De kooptempel inspireerde zelfs schrijver Émile Zola  voor zijn werk 'Au Bonheur des Dames' gepubliceerd in 1883.



 

Printemps

Op 3 november 1865 opende dit warenhuis zijn deuren als koophuis met vaste prijzen. De winkel, naar een ontwerp van de bekende architecten Jules en Paul Sedille, opende op de hoek van Le Havre en de Boulevard Haussmann. De winkel werkte met vooraf vastgestelde prijzen, terwijl het in die tijd heel gewoon was dat een prijs uitsluitend werd vastgesteld door loven en bieden. Het gebouw werd sterk uitgebreid in 1874, met liften (toen een grote nieuwigheid) afkomstig van de Wereldtentoonstelling van 1867. In 1888 installeerde het als eerste warenhuis elektriciteit en het was ook een van de eerste warenhuizen met een directe verbinding met de metro (1904). In het begin van de 20e eeuw werd het gebouw vervolgens uitgebreid langs de Boulevard Haussmann door architect Rene Binet in een Art Nouveau-stijl en in 1923 werd de 42 meter hoge Art Nouveau-koepel het middelpunt van het warenhuis. In 1975 werd de gehele voorgevel  geclassificeerd als historisch monument.



Maquette van Printemps Haussmann. In 1975 werd de gehele voorgevel  geclassificeerd als historisch monument 

La Samaritaine

Het opende zijn deuren in 1869 als een klein zaakje. De eigenaars waren Ernest Cognacq en zijn vrouw Marie Louise Jay, eens verkoopster bij het warenhuis Le Bon Marché. Hun leven lijkt wel de verwezenlijking van de American Dream. Een weeskind dat het brengt van straatventer tot oprichter van La Samaritaine. De naam, La Samaritaine, is ontleend aan de waterpomp bij de Pont Neuf in de tijd van Hendrik IV. Het begon allemaal met het succesvol verkopen van stropdassen in een klein zaakje op de hoek van de rue Pont Neuf en de rue de la Monnaie. Toen Cognacq in 1883 hoorde dat de aangrenzende middenstandswoningen te koop kwamen was dit de aanzet tot de eerste winkel van de ‘Grand Magasins de la Samaritaine’.

 

De schoonheid van La Samaritaine


Galeries Lafayette

In december 1893 openden de neven Théophile Bader en Alphonse Kahn een winkel met naaigerief, dat 'Aux Galeries Lafayette' werd genoemd. De naam van de winkel verwees naar het oorspronkelijke adres aan de rue La Fayette, op wandelafstand van de Opera Garnier. In 1905 gaf Bader de Franse architect Georges Chedanne de opdracht om nieuw aangekochte gebouwen (rue la Fayette 38, 40 en 42) volledig te herbouwen, wat duurde tot in 1907.  Weer een aantal jaren later werd Galeries Lafayette uitgebreid met de aankoop van het pand aan de boulevard Haussmann nummer 15 en groeide uit tot het indrukwekkende warenhuis dat we nu kennen.




Pas in 1912 kreeg Lafayette de monumentale koepel in Byzantijnse stijl van gekleurd glas en smeedijzer, een ontwerp van de Franse architect Ferdinand Chanut. Maar liefst 33 meter hoog. Het metalen frame steunt op 10 punten en is voorzien van  gebrandschilderd glas, rijkelijk versierd met bloemmotieven dat weer zorgt voor een prachtig goudkleurig licht.  De rijk geornamenteerde balustrades zijn van de hand van Louis Majorelle. De koepel gaf het gebouw de bijnaam ‘Magasin Coupole’.

 

Details van de koepel van Galeries Lafayette




In de periode van 1930 tot 1980 werden de warenhuizen geconfronteerd met nieuwe uitdagingen door de opkomst van supermarkten, hypermarché’s. Om te overleven transformeren ze in verkoopmachines geïnspireerd door Noord-Amerikaanse commerciële modellen waarin efficiëntie en winstgevendheid voorrang krijgen boven architecturale flamboyantie. Ruimtes worden verdeeld, hallen met glazen daken worden gesloten, kunstmatige verlichting wordt wijdverbreid en roltrappen maken hun debuut. Het unieke karakter van warenhuizen verwatert geleidelijk, maar ze behouden hun invloed.



Otis lift uit het begon van de 20e eeuw in Galeries Lafayette

Vanaf de jaren tachtig leidden economische crises en de opkomst van e-commerce tot een heroverweging van warenhuizen. Sommigen sluiten hun deuren, anderen sluiten zich aan bij andere warenhuizen, terwijl anderen zich opnieuw verbinden met hun architecturale identiteit om zichzelf opnieuw te definiëren. Warenhuizen moeten zichzelf daarom opnieuw uitvinden door unieke ervaringen en steeds grotere diensten aan te bieden om relevant te blijven voor steeds nieuwe consumententrends. Opvallende voorbeelden zijn het pas geopende en geheel gerenoveerde La Samaritaine of Galeries Lafayette. Zij zijn getuigen van de innovaties van deze tijd en illustreren zowel oogverblindend als functioneel te zijn.

 


Reclame posters van vroeger en nu

Deze fantastische tentoonstelling onthult de fascinerende geschiedenis van onder andere de Parijse warenhuizen van 1850 tot heden. Nog te zien tot en met 6 april 2025.

De Cité de l'Architecture et du Patrimoine de Paris is elke dag geopend, behalve op dinsdag, van 11.00 tot 19.00 uur en op donderdag tot 21.00 uur. De laatste toegang is op dinsdag om 18.20 uur en op donderdag om 20.20 uur. Metrostation Trocadero, lijn 6 & 9.