Paris FvdV is een niet commercieel weblog speciaal voor kenners en liefhebbers van de stad Parijs - en voor hen die dat willen worden. Parijs is een stad met een gewichtig verleden, respectabel en gerespecteerd. Het is totaal niet nostalgisch. Parijs is er in geslaagd om, soms op brutale maar altijd op elegante wijze, om te gaan met zijn grootse monumenten. Ze te beschermen en te integreren in de nieuwe dynamiek van de stad. Parijs is een meester op het gebied van herstel en transformatie. U zult er nooit in slagen een volledig overzicht te maken van plekken en verhalen, die allemaal op hetzelfde punt uitkomen en de glorie van deze stad bezingen. toch wil ik een poging wagen. Wekelijks wil ik u niet alleen informeren over wat Parijs nog meer te bieden heeft, maar ook wil ik mijn liefde voor deze stad op u over dragen. In de hoop dat het raakt aan iets wat u herkent of voelt. Ferry van der Vliet.

Privacy verklaring: Indien u weblog Paris FvdV, dat bij Google-Blogger is ondergebracht, leest en reageert op de blogs van Paris FvdV, doet u dat vrijwillig en is uw IP-adres en mailadres - indien u dat vermeld - bekend en wordt opgeslagen. Ook uw schuilnaam waaronder uw reageert wordt opgeslagen. Paris FvdV zal uw gegevens nooit aan derden doorgeven. We houden uw gegevens privé, tenzij de wet of rechtelijke macht ons dwingt uw gegevens aan hen te verstrekken. Datalekken in het systeem vallen onder de verantwoordelijkheid van Google-Blogger. Door weblog Paris FvdV te bezoeken en/of de op of via deze weblog aangeboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord met de toepasselijkheid van deze disclaimer. Google gebruikt cookies om services te leveren en verkeer te analyseren dus uw IP-adres en user-agent zijn bij Google bekend, samen met prestatie- en beveiligingsstatistieken om servicekwaliteit te garanderen, gebruiksstatistieken te genereren, misbruik te detecteren en maatregelen te treffen.

vrijdag 27 mei 2022

DE WEDERGEBOORTE VAN EEN PARIJS ICOON

7 Juli 2021 schreef ik al een blog over dit Parijse icoon. Ruim twee weken na de opening door de Franse President Emmanuel Macron in aanwezigheid van Bernard Arnault, CEO van LVMH, het bedrijf dat 750 miljoen neerlegde voor de wedergeboorte van het warenhuis LaSamaritaine, een uniek stukje erfgoed in het centrum van de Franse hoofdstad. Velen van jullie zullen in de tussentijd zeker al een bezoek hebben gebracht aan dit warenhuis, een van de mooiste restauraties sinds jaren, waar letterlijk kosten nog moeite zijn gespaard. Deze blog gaat dan ook over de hoofdrolspelers die deze prestatie van formaat mogelijk hebben gemaakt. Het gebouw of eigenlijk gebouwen staan op een van de mooiste en duurste locaties van Parijs, tegenover de Pont Neuf, ingesloten door de kerk waar Molière in het huwelijk trad en waar vele beroemde architecten en kunstenaars werden begraven: de Saint Germain-l'Auxerrois uit de 12e eeuw. Tussen de chique rue de Rivoli, rue de la Monnaie, quai du Louvre en de rue de l’Arbre Sec.

 Het prachtig gerestaureerde warenhuis gezien vanuit de lucht - Foto Sanaa Architectes


Het begin

De betrokkenheid van LVHM (Louis Vuitton Moët Hennessy) in de geschiedenis van La Samaritaine gaat terug tot het jaar 2001 toen zij een meerderheidsbelang kregen en tevens het management overnamen over het toen al slecht renderende warenhuis. Drie jaar lang werden er studies uitgevoerd om het historisch erfgoed van Frantz Jourdain en Henri Sauvage aan te passen aan de tand des tijds. Maar in 2005 werden de gebouwen afgekeurd door de brandweer en werd het besluit genomen om het warenhuis te sluiten. Twee jaar later, in 2007, werden het  Zwitserse architectenbureau Herzog et de Meuron en het Japanse SANAA benaderd om met plannen te komen voor een totale renovatie van drie gebouwen die bekend staan als de bâtiments Sauvage, -Jourdain en -Rivoli. In 2010 viel de keuze op SANAA die in dat zelfde jaar de Pritzker architectuurprijs won, de meest gerenommeerde architectuurprijs ter wereld,  terwijl LVHM voor 100% eigenaar werd van Samaritaine. SANAA werd opgericht in 1995 door Kazuyo Sejima en Ryue Nishizawa. Ze tekenden onder meer het museum voor hedendaagse kunst in Kanazawa, het New Museum of Contemporary Art in New York en het glazen paviljoen bij het Toledo Museum of Art in Ohio. In Almere ontwierpen ze de Schouwburg en het cultureel centrum De Kunstlinie.

 


Samaritaine door mij gefotografeerd in 2012 en 2013, met het verval duidelijk zichtbaar - Foto's Paris FvdV


In 2011 werden de plannen ingediend bij de gemeente Parijs voor de restauratie van de gebouwen Sauvage en Jourdain en de sloop en nieuwbouw van het pand aan de rue de Rivoli. De bouwplannen omvatte 29.566 m² winkelruimte, 16.778 m² kantoorruimte, 96 sociale huurwoningen, een kinderdagverblijf voor 80 kinderen en een vijfsterren hotel met 72 kamers, 2 restaurants en een zwembad in de kelder. Het pand aan de rue Rivoli zou worden voorzien van een ultra moderne glaswand die in de wandelgangen al snel het douchegordijn werd genoemd. Een volksraadpleging in 2012 leverde zoveel protesten op tegen deze gevel dat diverse rechtszaken de start van de bouw stagneerden tot 2015. Uiteindelijk verwierp het Franse Hof van Cassatie in juni 2015 alle bezwaren. Eindelijk kon men dan beginnen tot wat zou uitgroeien tot de meest complexe bouw sinds 1977, toen de toenmalige president Chirac opdracht gaf voor de bouw van het Forum des Halles bestaande uit een deels ondergronds  commercieel en cultureel complex met meer dan 200 winkels, 10 bioscopen, een toneelzaal, muziekcentrum, museum, zwembad, 12 restaurants, snelwegen, een metro-  en een RER-station.

 


De hoofdrolspelers in beeld - Foto persdossier La Samaritaine

Opdrachtgevers waren La Samaritaine en het LVHM hotelmanagement. Maar liefst vijf architectenteams werden betrokken bij de bouw. SANAA voor het concept en design, Lagneau Architectes verantwoordelijk voor de restauratie van het cultureel erfgoed, SRA Architectes produceerde alle bouwtekeningen gebaseerd op de ontwerpen van Sanaa, François Brugel Architectes voor de sociale huurwoningen en het kinderdagverblijf en Maison  Édouard François voor het Hôtel Cheval Blanc. Het bedrijf EGIS werd verantwoordelijk voor de coördinatie en projectmanagement. De hoofdaannemer werd VINCI Construction. Verbonden aan het werk waren 1.000 bouwvakkers, 130 ingenieurs en 350 onderaannemers.



 Deze gevel ontworpen door Sanaa Architectes vertraagde de bouwplannen met vier jaar - Foto's Paris FvdV

Bâtiment Rivoli

Het gebouw, aan de zijde van de rue Rivoli, werd als eerste volledig gesloopt tot drie lagen ondergronds, met uitzondering van de inpandige woningen uit de 17e en 18e eeuw op de hoek van de rue de l’Arbre Sec en de rue Baillet. Een huzarenstukje op zich, om er voor zorg te dragen dat de bestaande woningen die later dienst gaan doen als sociale huurwoningen, niet zouden verzakken. Bâtiment Rivoli biedt plaats aan drie etages winkelruimte, 6 etages kantoorruimte en sociale huurwoningen. Aan de voorzijde een uniek stukje architectuur, het zogenaamde douchegordijn bestaande uit 9.000 m² golvend glas bestaande uit 343 panelen met elk een gewicht tussen de 600 en 1.250 kg. 12 mm. dik, 2,70 meter breed en 3,25 meter hoog. 26 verschillende mallen waren nodig om de verschillende golven te construeren. Achter deze glaswand bevinden zich nog eens twee glaswanden voor isolatie, zonwering en brandveiligheid. Het bedrijf Frener & Reiffer France S.A.S was verantwoordelijk voor de fabricage en de installatie van de golvende gevel, de kabel gedragen glazen paraplu die het dak vormt van de binnenplaats van de Rivoli-winkel en voor de glazen loopbrug die de verbinding vormt tussen bâtiment Rivoli en Jourdain.

 

Een huzarenstukje, de montage van het 'douchegordijn'. - Foto's Frener Reiffer


François Brugel Architectes waren verantwoordelijk voor het creëren van 96 sociale woningen en het kinderdagverblijf. Uniek gezien het feit dat Samaritaine zich bevindt op een van de duurste locaties in de Franse hoofdstad. Echter dit was een van de eisen van het Parijse gemeentebestuur voor goedkeuring van de totale bouwplannen. Het was nog een aardige puzzel. De 96 sociale woningen werden deels ondergebracht in de bestaande 17e en 18e -eeuwse woningen, de overige woningen in het Rivoli-gebouw met uitzicht op de gecreëerde binnenplaats en een deel in het Jourdain-gebouw samen met het kinderdagverblijf. De ingang werd gemaakt in de rue de l’Arbre Sec. De huur (de Prêt Locatif à Usage Social - PLUS) voor een sociale woning is door het stadhuis vastgesteld op € 6,94 per m² huur per maand, gezinnen met een middeninkomen betalen maximaal € 13,54 per m² per maand.

 

Binnenkijkje in de diverse sociale woningen - Foto's François Brugel Architectes en Paris Habitat


Bâtiments Jourdain et Sauvage

Een van de grootste uitdagingen van het project was de restauratie van de bestaande art- nouveau en art-deco gebouwen die het dichtst bij de Seine liggen en als historisch monument geregistreerd staan: Het bâtiment Jourdain, gebouwd door Frantz Jourdain, tussen 1905 en 1908 en het bâtiment Sauvage, gebouwd door Henri Sauvage tussen 1926 en 1928. Voor deze omvangrijke restauratie werd Jean-François Lagneau ingeschakeld; hoofdarchitect en inspecteur-generaal  van historische monumenten in Frankrijk. Hij wordt vrijwel altijd ingeschakeld als het gaat om gebouwen met een historisch en patrimoniaal karakter. Hij was ook betrokken bij de restauratie van La Poste du Louvre (zie mijn blog van zondag 8 mei 2022)

 

De gebouwen Sauvage (l) en Jourdain (r) na restauratie - Foto Sanaa Architectes


De restauratie van het historisch erfgoed

De onderaannemers werkzaam onder de supervisie van Lagneau, vormen de crème de la crème van Frankrijk als het gaat om restauratie van historisch erfgoed. Allereerst Socra sinds 1964 verantwoordelijk voor de meest emblematische elementen van het Franse erfgoed waaronder de spiegelzaal van het Château de Versailles, De beelden op de Place de la Concorde, de sculpturen van de Opéra Garnier en de beelden van de torenspits van de Notre Dame, de 12 apostelen en de 4 evangelisten die een paar dagen voor de brand op 15 april 2019 op wonderbaarlijke wijze werden gered. Socra werd belast met de restauratie van alle historische decoratieve elementen, de geëmailleerde panelen van lavasteen aan de buitenzijde (24 panelen die ontbraken werden opnieuw gerecreëerd door de emailleur Maria da Costa), luifels, 37 zinken dakkapellen, 7 pinakels tevens vlaggendragers, de door Alexandre Bigot (1862-1927) geglazuurde zandstenen panelen onder het centrale trappenhuis en de houten sierbekleding aan de buitenzijde van de begane grond.



Enkel voorbeelden van het restauratiewerk door Socra - Foto's Paris FvdV en Socra



Het Atelier Jean-Loup Bouvier werd ingeschakeld voor alle geschilderde decoraties, de pauwen fresco’s, pleisterwerk, beeldhouwkunst en verborgen ornamenten bij alle ijzeren Eiffel steunberen. De pauwenfresco’s, (115 meter lang) van de hand van Françis Jourdain, inderdaad de zoon van, zijn nu in volle glorie te zien onder het glazen dak. Een voor een werden 336 panelen, elk 1,30 meter breed uiterst voorzichtig verwijderd en overgebracht naar het atelier in Avignon. Daar zijn de verlijmde doeken voorzichtig losgemaakt van de gipsen onderlaag die weer was bevestigd op een kurken ondergrond. Na voorzichtig te zijn schoongemaakt en in originele staat hersteld, werden zij weer verlijmd op een nieuwe ondergrond en overgebracht naar Parijs. Onder de freco’s zaten 132 gipspanelen, waar mede dankzij de kundige handen van de restaurateurs, geïntegreerde mozaïeken van imitatie goud werden ontdekt. Ook deze werden in volle glorie gerestaureerd.



De vakkundige restauratie van de pauwenfresco’s nu te zien op de bovenste etage van La Samaritaine - Foto's Atelier Bouvier


Het schitterende eindresultaat - foto's Paris FvdV




De gipspanelen, 132 in totaal, voor en na de restauratie door het Atelier Bouvier - Foto's Atelier Bouvier en Paris FvdV

De ‘pièce de la résistance’ is de restauratie van het glazen dak. Nadat de niet originele steunberen waren verwijderd, die in die tijd grotere glazen panelen moesten dragen, werd de originele Eiffel structuur weer zichtbaar. Nu was de vraag welk glas te gebruiken om zon te weren, hitte te voorkomen en het licht op de juiste wijze te kunnen controleren. Er werd gekozen voor elektro chromatisch glas. Met dit glas kan de tint van het glas met een elektrische regelaar worden aangepast afhankelijk van de hoeveelheid zon.



'La verrerie' het glazen dak een van de huzarenstukjes van de totale restauratie - Foto Sanaa Architectes

Voor de glazen vloer, 600 m² groot, op de bovenste ring, werd gebruik gemaakt van de expertise van het Atelier Emmanuel Barrois in Brioude , een gemeente in het Franse departement Haute-Loire. Samen met Saint Gobain maakten zij licht doorlatende tegels in het formaat 30 cm x 40 cm., en 4 cm. dik, van gehard glas met een vierkant reliëf aan de bovenzijde en een ruitpatroon aan de onderzijde. Aan de onderzijde werd vervolgens een champagnekleurige metallic hars aangebracht.



De glazen vloer op de bovenste etage zorgt voor het doorlaten van het daglicht - Foto's Paris FvdV en Atelier Barrois

Het Atelier d’Œvres de Forge voerde de restauraties uit van de statige art-nouveau trappen en bijna 800 meter lange leuningen ooit ontworpen door Raymond Subes. In het kader van de veiligheid werden alle balustrades, 1600 meter lang, in overleg met François Lagneau bijna onzichtbaar 15 cm. verhoogd. De uiteinden van de balustrades die de trappen met elkaar verbinden, werden met 60 centimeter verlengd, om de toename van de dikte van de nieuwe betonnen vloerplaten te compenseren, hetgeen overeenkomt met een extra trede. 



1600 meter balustrades werden bijna onzichtbaar 15 cm. verhoogd - Foto Paris FvdV


Restauratie werkzaamheden in het Atelier d’Œvres de Forge - Foto Atelier d’Œvres de Forge

Vervolgens werden alle kastanjebladen die onderdeel uitmaken van de balustrades, een voor een, ter plaatse verguld met echt bladgoud. Voor deze techniek werd het Atelier Gohard gevraagd. Ook vergulden zij alle belettering en ornamenten aan de buitenzijde van de gebouwen. Voor wie ooit het kasteel van Versailles heeft bezocht weet dat het alles goud is wat er blinkt. Ook dit is het werk van het familiebedrijf Gohard.

 

Ook in La Samritaine is alles echt goud wat er blinkst mede dankzij Atelier Gohard - Foto's Atelier Gohard


Hôtel Cheval Blanc

Voor het Hôtel Cheval Blanc, onderdeel van de hotelketen van het LVHM hotelmanagement, werden Édouard François benaderd van het Maison Édouard François en voor het interieur Peter Marino die al eerder winkels had ontworpen voor Louis Vuitton. Edouard François was ook verantwoordelijk voor de bouw van het vijf-sterren Hôtel Barrière en de restauratie van het beroemde etablissement Le Fouquet’s, beiden gevestigd aan de Champs Elysées. Het nieuwe Hôtel Cheval Blanc zou het eerste hotel zijn in Parijs met uitzicht over de Seine en een dakterras. Het laatste is inmiddels achterhaald door ROOF, het onlangs geopende dakterras van Hôtel Rêve in het gebouw van La Poste du Louvre.



Alle kamers van het hotel Cheval Blanc hebben uitzicht op de Seine - Foto Alexandre Tabaste, courtesy LVHM

Parijs heeft het vijfde hotel van deze groep met vestigingen in Courchevel in de Franse Alpen, Randheli op de Malediven, Saint-Barth een eiland in de Caraïbische Zee en een overzeese gemeenschap van Frankrijk en het mondaine Saint-Tropez.

De Parijse vestiging heeft 72 kamers en suites, verdeeld over 7 etages, 16 kamers op elke etage, waarvan de prijzen per nacht volgens Booking.com variëren tussen de € 1750 en € 5500 per nacht. Het hotel bevindt zich aan de voorzijde van het bâtiment Sauvage. De kamers op elke hoek zijn het grootst met twee ramen. Op de bovenste etage bevinden zich twee suites met elk een grootte van 105 m² en twee restaurants met een panoramisch terras uitzicht over de Seine, het Ïle de la Cité, het Ïle Saint Louis en de Eiffeltoren. In de kelder een zwembad met op maat gemaakte mozaïek vloeren en muren van Bianco Sivec-marmer. Aan de uiteinden grote spiegelwanden die het zwembad oneindig verlengen. “We hebben het gebouw getransformeerd zonder het bestaande erfgoed te negeren. Het werk van Franse kunstenaars en ambachtslieden werd in elk aspect van het interieur geïntegreerd”, aldus Peter Marino. De Parijse architect Édouard François leidde de buitenarchitectuur van het gebouw inclusief de restauratie van de historische gevel.



Het rijke interieur vol met kunst is een ontwerp van Peter Marino - Foto Alexandre Tabaste, courtesy LVHM

De twee restaurants zijn ook toegankelijk voor gasten van buitenaf. Bistro Le Tout Paris waar de prijzen variëren van € 21 tot € 35 voor een voorgerecht, € 35 tot € 58 voor een hoofdgerecht en € 9 tot € 21 voor een nagerecht. Verder het Italiaanse restaurant Langosteria, onder leiding van chef Enrico Buonocore, vernoemd geen prijzen bij de menu’s. Waarschijnlijk onder het motto; “als je het persé wil weten kun je het niet betalen”.

 

In de kelder van het gebouw Sauvage een zwembad en luxe spa - Foto Alexandre Tabaste, courtesy LVHM


Het interieur

Last but not least de ontwerpbureau’s, ingehuurd voor het interieur van de winkel. Drie werden er uitverkoren: Yabu Pushelberg, Ciguë en Malherbe.

Yabu Pushelberg, opgericht in 1980 door George Yabu en Glenn Pushelberg, is één van de meest erkende designfirma’s ter wereld. Zij creëren al meer dan drieëndertig jaar onderscheidende kenmerkende omgevingen voor spraakmakende klanten in de luxe retail-, horeca-, woon- en restaurantmerken over de hele wereld waaronder Four Seasons Hotels & Resorts, De Thompson Hotels, Park Hyatt International, Mandarin Oriental Hotel Group, St. Regis Hotels, Ian Schrager, Louis Vuitton, het warenhuis Le Printemps in Parijs, Barney's, Tiffany's, Bergdorf Goodman, Carolina Herrera en zo kan ik nog een hele tijd doorgaan. Zij  creëerden het basisinterieur voor alle etages.

 


Minimalistisch winkelinterieur ontworpen door het beroemde architecten due George Yabu en Glenn Pushelberg - Foto's Yabu Pushelberg Architectes


Ciguë creëerde het interieur van de drie verdiepingen aan de Rivoli zijde. Ornamenten van gegoten gips, paskamers met lambriseringen en uitsparingen, opgebouwd met hergebruikt grenen, het vrijstaande meubilair, kledingrekken, podia en sokkels. Ciguë is vooral bekend om zijn minimalistische interieurs zoals de Aesop winkel in Parijs, de chocolade ateliers van Alain Ducasse in de rue de la Roquette 40 en de rue Saint-Benoît 26. De winkels van Isabel Marant, Printemps Hommes en Yves Saint Laurent.



Ciguë was verantwoordelijk voor het winkelinterieur van het Rivoli gebouw - Foto's Ciguë 
 

Hoe transformeer je een historisch pand tot een luxe klantervaring? Malherbe Design Paris realiseerde een unieke cartografie voor La Samaritaine, voorgesteld als een Parijse wandeling, waarbij de vele cafés en verfijnde bistro's van de hoofdstad worden onthuld. Op verschillende de verdiepingen tonen speciaal ingerichte hoeken enkele van de meest gevierde champagnemerken van LVMH. Maison Ruinart, Veuve Cliquot, Dom Pérignon, maar ook de Orient Express, Boutique Lou Lou en Dior Parfums. Voor het Maison Ruinart was het zelfs voor het eerst in de geschiedenis dat men gebruik maakte van een shop in a shop concept. Malherbe opgericht in april 1989 door Hubert de Malherbe is vooral gespecialiseerd in merkenstrategie, e-commerce, social media, design van verpakkingen. Het bedrijf werkt al sinds 2002 voor LVHM.

 

Extra aandacht voor de merken van LVHM gecreerd door Malherbe Design Paris - de champagnemerken Maison Ruinart, Veuve Clquot en Dom Perignon - Foto's Malherbe Design



Epiloog

La Samaritaine heeft de rechteroever van Parijs nieuw leven ingeblazen met het creëren van bijna 3.000 banen, wederom een bewijs van de positieve impact van LVMH op de lokale economie. In de directe omgeving van het Louvre en Les Halles draagt het nieuwe complex op grote schaal bij aan de wedergeboorte van de wijk met een voetgangersplein (de rue de la Monnaie) dat directe toegang biedt tot Pont Neuf. 

Ik hoop dat je door deze blog met andere ogen door de gebouwen loopt, geniet van het werkelijk adembenemende decor dat met zoveel geld en liefde werd gerestaureerd en bewaard voor de toekomst. Loop ook langs de gebouwen en kijk vooral omhoog naar al het moois ooit geschapen door de visie van het echtpaar Ernest Cognacq en zijn vrouw Marie Louise Jay maar vooral dankzij de architecten Frantz Jourdain, Henri Sauvage en Kazuyo Sejima en Ryue Nishizawa van Sanaa.



Het echtpaar Ernest Cognacq en zijn vrouw Marie Louise Jay


Frantz Jourdain (l) Henri Sauvage (r) 


Émile Zola schreef in ‘Au Bonheur des Dames’ in 1883 het volgende:

Het voelt als een hal van een station omgeven door balustrades doorsneden door hangende trappen, verbonden door zwevende bruggen. De ijzeren trappen met dubbele omwentelingen en gewaagde krommingen, vermenigvuldigen de bordessen, ijzeren relingen, gesponnen onder het witte licht van de vensters. Een lichtvoetige architectuur, een moderne versie van een droompaleis dat als het ware een toren van Babel de verdiepingen op een stapelt  en zalen zich openen in het oneindige. 

Geen woord van gelogen en 139 jaar later onveranderd nog steeds van toepassing.



 

Rondleiding

Nog een laatste tip: La Samaritaine geeft je ook de mogelijkheid om samen met een gids het erfgoed en de architecturale verrassingen van het warenhuis te ontdekken. Mogelijk per groep of individueel. 

5 bezoeken per week (maximaal 15 personen per groep*) prijs per persoon is € 15 en de rondleiding duurt 1u30 

Woensdag 10.30 uur - Frans

Zaterdag 10.30 uur - Frans

Zaterdag 16.15 uur - Frans

Zondag 14.00 uur - Frans

Zondag 16.00 uur – Frans 

Rondleiding op maat is ook mogelijk bijvoorbeeld met een eigen groep: Groepsprijs: € 220

1 tot 10 personen, Duur van het bezoek: 1u30 

Reserveren bij de concierge in de winkel of telefonisch: +33 1 88 88 60 05 of via het internet

visits.samaritaine@dfs.comSamaritaine  


*La Samaritaine behoudt zich het recht voor om de rondleiding te annuleren als het aantal geregistreerde mensen voor het bezoek minder is dan 4 personen. 



woensdag 18 mei 2022

VILLA MONTMORENCY; ‘DE VERBODEN STAD’ OF ‘HET GETTO VAN DE ELITE’

Velen van jullie zullen de serie CHANSONS hebben bekeken, naar de heerlijke chemie tussen Matthijs van Nieuwkerk en Rob Kemps. Dan is het zeker leuk om te weten dat op dit moment druk wordt gewerkt aan een nieuw seizoen aldus Petra Ponfoort, location scout in Parijs die ik al weer jaren ken van mijn Parijse netwerk.



De ingang van de 'verboden stad', Villa Montmorency

Weet je nog de aflevering l’Amour, waar een bezoek werd gebracht aan Dave en de eerste ontmoeting plaats vond is zijn woonhuis in het 16e arrondissement. Om precies te zijn in Villa Montmorency. In Parijs beter bekend als de ‘verboden stad’ of het ‘getto van de rijken’. Een van de duurste stukjes in de Franse hoofdstad volgens de Nederlander Otto-René Weijsenfeld de Grave, al jaren werkzaam in het topsegment van de Parijse onroerend goed markt. ‘Belles-Demeures de France Paris’, behoort tot de slechts 1200 geselecteerde kantoren werkzaam in 45 landen geselecteerd door Christie’s International Real Estate. Als basisprijs wordt een verkoopprijs van minimaal 1 miljoen euro gehanteerd. “Ons kantoor is goed voor meer dan 30% van de markt tot 4 miljoen euro. Van 4 miljoen tot 5 miljoen euro pakken wij 50% en alles wat daar boven ligt hebben wij maar liefst 70% van de markt. Dat wil zeggen dat de overige 30% van deze onroerend goed markt wordt afgehandeld door 2500 makelaars”, aldus Otto. “Onlangs hebben wij daar weer een pand verkocht. De verwerving van een eigendom tussen de Eiffeltoren en het dorp Auteuil blijft een uiterlijk teken van maatschappelijk succes, een soort Rolex van onroerend goed”.



In de serie Chansons brachten Mathijs en Rob een bezoek aan Dave in zijn woning in Villa Montmorency - Foto stills uit de BNN Vara serie
 

Dave behoeft geen introductie. We kennen hem van de hit ‘Dansez Maintenant’ die hem grote bekendheid bracht in Nederland. Maar in zijn tweede vaderland Frankrijk, waar Dave al sinds 1965 woont, is hij pas echt een grootheid. Hij verkocht meer dan 50 miljoen platen en cd’s. Inmiddels bijna 78 jaar treedt hij nog steeds op, van pensioen wil hij niets weten. Door het bezoek van Matthijs en Rob werd ook ik geattendeerd op dit high-end vastgoedparadijs gelegen in het hart van het dorp Auteuil aan de westkant van Parijs. Dit landgoed, 10 hectare groot wordt begrensd door de rue Poussin, rue Bosio, rue Pierre-Guérin, rue Raffet en de boulevard de Montmorency. 


Villa Montmorency in het 16e arrondissement - Foto Google Earth


De onroerendgoedprijzen zijn hier extreem hoog, gemiddeld van € 12.000 tot € 20.000 per m² in 2020, zo’n 3 tot 50 miljoen per pand of 36 keer de gemiddelde waarde van een woning in Frankrijk. Niet alleen door de vele woningen met opmerkelijke architectuur maar vooral dankzij het private karakter. Deze wijk van Parijs staat bekend als een rustige privéstad gehuisvest op de top van een heuvel. Hoge poorten bij de ingang, feilloze bewaking, bij de hoofdingang. Het eerste rode bakstenen gebouw is gereserveerd voor de 24/7 bewaking. Overdag wisselen drie paren conciërges elkaar af terwijl twee wachters ’s nachts de wacht houden. Een netwerk van honderden bewakingscamera’s beschermen dit mini dorp van zo’n 120 woningen, een paradijs voor vooraanstaande zakenmensen en showbizz-beroemdheden. Pottenkijkers worden geweerd en je krijgt alleen toegang op vertoon van legitimatie. Je bezoek moet vooraf zijn aangekondigd en na 20.00 uur komt het zelfs voor dat de conciërge de bewoner belt om te controleren of de bezoeker inderdaad wordt verwacht. 


Maar de ‘verboden stad’ heeft ook zijn ‘onaanraakbaren’, dat zijn de erfgenamen, vaak berooid, die het huis hebben verworven uit familiebezit en ‘kleine huurders’ met een huur van € 2.500 tot € 4.000 per maand, wonend in de kleine gebouwen. Dit is verre van de rijken van de eerste categorie die zich gemakkelijk een huis kunnen veroorloven voor meer dan 10 miljoen euro. Maar het zijn vooral de ‘erfgenamen’ en de ‘kleine eigenaren’ die de Villa een menselijk gezicht geven en vriendelijk maken, echter van tijd tot tijd gespannen relaties onderhouden met de neo-fortuinlijken. Gemiddeld worden hier slechts vier tot vijf woningen per jaar zeer discreet verkocht. Bijna uitsluitend aan Fransen want de nieuwe Russische, Chinese of Saoedische miljardairs hebben geen zin om zich hier te vestigen. Zij kiezen de omgeving van de ‘gouden driehoek’, de avenue Montagne, avenue Georges V en de Champs Elysées. Want hier zitten de luxe boetieks, activiteiten voor hun vrouwen. Het is zeker niet om te pronken dat men hier komt wonen. Geparkeerd langs de privélanen lijken een enkele Rolls en twee of drie Porsche Cayennes een zeldzaamheid tussen de Smarts, Clio’s Golf’s en Mini’s, aldus Marie-Hélène Lundgrun, directeur van het agentschap Belles Demeures de France.

 

Een verstild dorp, een oase in de stad


Wonen tussen miljardairs brengt ook aanzienlijke kosten met zich mee. Bewaking, onderhoud, voorzieningen, tuinmannen, vuilnisophaaldienst en meer (het verwijderen van huisvuil gebeurt met kleine elektrische kiepbakken om de bewoners niet te storen), alles is de verantwoordelijkheid van de bewoners van deze exclusieve enclave. Vastgelegd in een intern reglement dat sinds 1853, ja je leest het goed, regelmatig wordt bijgewerkt. Elke nieuwe bewoner ontvangt dit huishoudelijk reglement. Een chique gebonden notitieboekje van zo’n 40 pagina’s. De stijl van dit boekje schommelt tussen poëzie en een handboek over landrecht. Om te beginnen schijnt het te zijn vastgelegd dat de groene enclave bedoeld is voor een tweede woning. In de ‘landhuizen’ is het verboden om een professionele activiteit uit te oefenen die de rust van dit gehucht, gewijd aan gezinshuisvesting kan verstoren. Dus geen nachtelijke feesten, zelfs barbecueën in de tuin is verboden. Het personeel; chauffeurs, butlers en ander huishoudelijk personeel die zorgen voor een ordelijke organisatie van elk herenhuis, voor hen is het ten strengste verboden om met hun voertuig de Villa binnen te komen en te parkeren. Alleen eigenaren mogen over de gangpaden rijden waar de snelheid is beperkt tot 25 km/u. Parkeren voor het huis mag op voorwaarde dat ze een villabadge hebben zichtbaar op de voorruit. Ook is er een verbod om je auto te wassen met een tuinslang. Zo mag je ook geen kamer verhuren aan je ‘dienstmeisje’. Appartementen die worden verhuurd moeten een minimale grootte hebben van 150 m². De hoogte van elk gebouw is beperkt tot maximaal 9 meter en de bouw van een veranda vereist instemming van de buren. Verder moeten alle esthetische decoraties van de gevels op elkaar worden afgestemd. Tenslotte is goed onderhoud verplicht. Aanbevolen wordt om de poort, indien nodig, opnieuw te schilderen en overhangende takken te snoeien. Oh ja en het is kinderen verboden om kiezels te gooien in de fontein op het centrale middenplein. Bij het in gebreke blijven, zo blijkt uit het reglement, zal de vereniging van eigenaren de werken laten uitvoeren en vervolgens de facturen naar de betrokken eigenaars sturen (hoofdstuk V, artikel 1). Het is maar dat je het weet, mocht je plannen hebben. Bezint eer dat gij begint.

 

Exclusief slapen in Villa Montmorency. Deze villa met vijf slaapkamers en vijf badkamers is te huur bij Tripsite vanaf     € 7250 per nacht



Villa Montmorency kent een rijke geschiedenis, heel toepasselijk voor dit ‘getto van de rijken’. Het staat op het grondgebied van het vroegere Château de Boufflers. De ingang van het kasteel bevond zich ter hoogte van nummer 60 van de huidige rue d’Auteuil, en omvatte een groot park in Engelse stijl. Lange tijd wisselde het grondgebied van diverse eigenaars, allemaal afkomstig uit de Franse adel tot het in 1852 in handen kwam van de gebroeders Émile en Isaac Pereire, eigenaars van de Compagnie du chemin de fer de Paris à Saint-Germain. Het kasteel verdwijnt en het land wordt opgedeeld om de aanleg van de Auteuil-spoorlijn en het gelijknamige station mogelijk te maken. De wijk was toen nog weinig verstedelijkt. Rondom worden straten aangelegd en wordt besloten tot de oprichting van een vastgoedproject op een perceel van het oude domein. Het wordt ‘villa Montmorency’, een prestigieuze naam bedoeld om een deftige en vooraanstaande klantenkring aan te trekken. De bouw wordt gepland op het steile deel van het oude park, dat toen de Clos d’Aligre heette, dit om het uitzicht van de woningen vrij te houden. Vanaf het begin wordt de villa ommuurd.

 

De ingang van de Villa aan de rue de Poussin. Het rode bakstenen gebouw is voor de 24/7 bewaking


Het was de architect Théodore Charpentier die de Villa Montmorency ontwierp, in de geest van de bekende villa's aan zee aan de Atlantische kust. Aan het einde van de bouw in 1860,  bestaat het uit ongeveer vijftig huizen, gescheiden door zes, met bomen omzoomde lanen, pompeus genaamd ‘avenues’: avenue de Montmorency, avenue du Square, avenue de Bouffers, avenue des Sycomores, avenue des Tileul en de avenue des Peupliers. Deze komen samen op een centraal middenplein met een fontein. De onderverdeling is in de loop van de tijd nooit gestopt met evolueren, aangezien het in 1977 106 huizen had, op dit moment 120. Het was in de jaren ‘70 dat de eerste persoonlijkheden uit de entertainmentwereld zich vestigden in de Villa Montmorency, daarna volgden grote ondernemers in de jaren 80.



Uitzicht vanuit een van de herenhuizen - Foto Belles Demeures de France

Onder de illustere bewoners van de Villa Montmorency, door de geschiedenis heen, vinden we namen als: Victor Hugo die zich er in 1873 voor 3 jaar vestigde, maar ook André Gide die er aan het begin van de 20e eeuw een modernistisch chalet liet bouwen waar hij Guillaume Apollinaire in 1916 ontving nadat hij was teruggekeerd uit de loopgraven. Verder de filosoof Henri Bergson (1859-1949), actrice Sarah Bernhardt (1844-1923), de schilder en mode-illustrator Félix Fournery (1865-1938) en beeldhouwers André Vermare (1869-1949) en Paul Roussel (1867-1928).


De herenhuizen zoals je ze ziet aangeprijsd in de luxe catalogi van makelaars waaronder Barnes en Daniel Féau


Daarna volgen kunstenaars, filmsterren, chansonniers, bankiers, renteniers en de crème de la crème van de Franse zakenwereld. Onder hen miljardairs zoals Vincent Bolloré eigenaar van Vivendi, een
Frans mediaconglomeraat  waaronder Canal + en Universal Music. Martin Bouygues; bouw, vastgoedontwikkeling en zijn zus Corinne, media (TF1) en telecommunicatie. Laurent Dassault; mede-directeur van Dassault Group (vliegtuigbouw), Wladimir Taittinger van het champagnehuis Taittinger, Christine de Vaureix dochter van Jacques Louis Vuitton (de beroemde koffermaker). George Tranchant, politicus, zakenman en eigenaar van diverse casino’s (overleden in 2020), Tarak Ben Ammar een Tunesisch-Franse filmproducent en distributeur en eigenaar van het Franse productie- en distributiebedrijf Quinta Communications. Zij hebben allemaal meerdere huizen, sommige zelfs drie, om hun nakomelingen in deze chique enclave te huisvesten.


Verder Dominique Desseigne, eigenaar van de Groupe Barrière, exploiteert casino's  in Frankrijk, Zwitserland en elders in Europa. De groep is ook actief in de Franse luxehotelindustrie en in de horeca- en vrijetijdsindustrie. Hij zorgde nog voor onrust in Villa Montmorency door in 2007 in zijn huis onderdak te bieden aan Nicolas Sarkozy dichtbij zijn ‘amour’ Carla Bruni die de ‘pech’ had te wonen in de rue Pierre-Guérin, net achter Villa Montmorency. Deze gastvrijheid leidde tot heel wat ongemakken voor de bewoners; geblokkeerde wegen, konvooien met zwaailichten en de aanwezigheid van lijfwachten. Zelfs als Nicolas Sarkozy aan het joggen was op het domein, volgden twee voertuigen hem door de gangpaden. Snel daarna nam hij zijn intrek in het herenhuis van zijn nieuwe partner Carla Bruni op loopafstand van het huis van Desseigne en met een achteruitgang naar de buitenkant van de villa. Beiden wonen er nog steeds.




Voor dit soort huizen is een dikke portemonaie gewenst - Foto's: Daniel Féau

Het mooiste huis in de villa is van Alain Afflelou, een Franse opticien en zakenman. Hij is de oprichter en eigenaar van een keten van optiekwinkels die zijn naam draagt. Een perceel van1.400 m², een grote binnenplaats, een zwembad, sauna en een Engelse tuin. Hij zou er wel afstand van willen doen voor de prijs van 48 miljoen euro. Tot zover de namen die allemaal voorkomen in de Franse lijst van puissant rijke personen. Deze lijst telt maar liefst 55 miljardairs.



Huizen kosten hier zo’n 3 tot 50 miljoen of 36 keer de gemiddelde waarde van een woning in Frankrijk


Ook de showbizz is of was rijkelijk aanwezig waaronder Isabelle Adjani, Carole Bouquet, Gerard Depardieu, Mylène Farmer, Rika Zarai, Céline Dion, Dave en Sylvie Vartan. Sylvie woont er nog steeds met haar tweede echtgenoot de Amerikaanse producer Tony Scotty.  Daarvoor deelde ze de woning met Johnny Hallyday die door de bewaking werd aangezien voor een dakloze toen hij stomdronken uit het huis van Sylvie kwam. Dave woont er met zijn vaste vriend en liedjesschrijver Patrick Loiseau. Dave kwam begin dit jaar in het nieuws vanwege een ongelukkige val in zijn huis waardoor hij moest worden opgenomen in het ziekenhuis. 



De ‘verboden stad’ heeft ook zijn ‘onaanraakbaren’, dat zijn de erfgenamen, vaak berooid, die het huis hebben verworven uit familiebezit - Foto: Barnes 

Toch is het niet alleen rozengeur en maneschijn in dit Parijse paradijs. Hoewel de veiligheid is gewaarborgd door een groot aantal bewakers vertoonde deze toch een aantal tekortkomingen. In februari 2003 kwam een voormalige bediende  terug,  op nr. 35 van de zeer rustige avenue des Peupliers, om zijn vrouw, de kok en de hospita die daar was, te vermoorden, waardoor de Villa Montmorency publiciteit kreeg die zeer weinig werd gewaardeerd door de bewoners. Twee jaar later was het de beurt aan architect Olivier-Clément Cacoub (de ontwerper van het mausoleum van Bourguiba in Monastir) en zijn vrouw, beiden boven de tachtig, die door inbrekers vast werden gebonden en beroofd. In 2008 vindt er weer een inbraak plaats; de Braziliaanse voetballer Thiago Silva werd daar het slachtoffer van een diefstal van goederen, met een geschatte schade waarde van 16  miljoen euro. Op 12 september 2020, slaagde een groep gele hesjes en demonstranten die vijandig stonden tegenover de 'oligarchie' erin de villa binnen te dringen.



Alleen eigenaren mogen over de gangpaden rijden waar de snelheid is beperkt tot 25 km/u

Het Depardieu-syndroom

In 2012 leverde acteur Gérard Depardieu met veel bombarie zijn paspoort in, omdat hij dat jaar 85 procent belasting over zijn inkomsten moest betalen vanwege een ‘buitengewone vermogensbijdrage zonder plafond’. Uit de mond van president François Hollande werd opgetekend dat hij ‘een hekel heeft aan rijken’. De socialist kwam tevens met een omstreden belasting van 75 procent op inkomens van meer dan 1 miljoen, de ISF Impôt de solidarité sur la fortune – de solidariteitsbelasting op vermogen. Die taks was tijdelijk, maar de toon was gezet. In december 2012 kreeg Depardieu kritiek omdat hij een huis kocht in Néchin in België om de nieuwe Franse belasting op topinkomens te ontwijken. Op 3 januari 2013 werd hij Russisch staatsburger. Het Franse weekblad ‘Les Inrockuptibles’ zette uit ongenoegen over alle controverses in januari 2013 een 'overlijdensbericht' op de cover. "Bij Inrocks houden we van Depardieu de acteur. Het genie. Maar vandaag nemen we afscheid van hem, hoewel we huiveren van zijn recente waanzin maar het is altijd beter zich de mooie zaken te herinneren... Dat helpt om te rouwen", schreef redactiedirectrice Audrey Pulvar in haar editoriaal. Maar de daad bleek grote gevolgen te hebben. In 2014 stonden plotseling maar liefst tussen de 15 en 25 herenhuizen te koop. Ongehoord sinds 1860, de datum van de oprichting van de Villa de Montmorency. De rijken voelden zich verplicht om in fiscale ballingschap te gaan. Gelukkig is tijdens het presidentschap van Macron is de rust weergekeerd. DE ISF is vervangen door de IFI een vermogensbelasting op onroerend goed.



De 'wraak cover' van het Franse weekblad ‘Les Inrockuptibles’ 

 

Het is weer vreedzaam wakker worden met het getjilp van vogels, ontbijten op je terras van 120 vierkante meter met de geur van blauwe regen en een vers gemaaid gazon zonder nieuwsgierige blikken en indringers, in alle rust en luxe op dit stukje platteland waar het leven goed is. Alleen het gezoem van de sprinklerinstallatie lijkt het getjilp van de mussen te mogen verstoren. Een privédorp in een megalopolis met twee miljoen bleke gezichten die uitlaatgassen inademen, slalommen tussen de fietsen en stepjes en uitglijden over de hondenpoep. 


Bronnen: Belles Demeures, Barnes, Daniel Féau, Le Point, Michel Pinçon en Monique Pinçon-Charlot, Walker’s Guide to the 16th arrondissement, Vanity Fair, Sipa Media