Paris FvdV is een niet commercieel weblog speciaal voor kenners en liefhebbers van de stad Parijs - en voor hen die dat willen worden. Parijs is een stad met een gewichtig verleden, respectabel en gerespecteerd. Het is totaal niet nostalgisch. Parijs is er in geslaagd om, soms op brutale maar altijd op elegante wijze, om te gaan met zijn grootse monumenten. Ze te beschermen en te integreren in de nieuwe dynamiek van de stad. Parijs is een meester op het gebied van herstel en transformatie. U zult er nooit in slagen een volledig overzicht te maken van plekken en verhalen, die allemaal op hetzelfde punt uitkomen en de glorie van deze stad bezingen. toch wil ik een poging wagen. Wekelijks wil ik u niet alleen informeren over wat Parijs nog meer te bieden heeft, maar ook wil ik mijn liefde voor deze stad op u over dragen. In de hoop dat het raakt aan iets wat u herkent of voelt. Ferry van der Vliet.

Privacy verklaring: Indien u weblog Paris FvdV, dat bij Google-Blogger is ondergebracht, leest en reageert op de blogs van Paris FvdV, doet u dat vrijwillig en is uw IP-adres en mailadres - indien u dat vermeld - bekend en wordt opgeslagen. Ook uw schuilnaam waaronder uw reageert wordt opgeslagen. Paris FvdV zal uw gegevens nooit aan derden doorgeven. We houden uw gegevens privé, tenzij de wet of rechtelijke macht ons dwingt uw gegevens aan hen te verstrekken. Datalekken in het systeem vallen onder de verantwoordelijkheid van Google-Blogger. Door weblog Paris FvdV te bezoeken en/of de op of via deze weblog aangeboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord met de toepasselijkheid van deze disclaimer. Google gebruikt cookies om services te leveren en verkeer te analyseren dus uw IP-adres en user-agent zijn bij Google bekend, samen met prestatie- en beveiligingsstatistieken om servicekwaliteit te garanderen, gebruiksstatistieken te genereren, misbruik te detecteren en maatregelen te treffen.

woensdag 26 augustus 2020

ONMISKENBARE CHARME: PARC DE LA BUTTE-DU-CHAPEAU-ROUGE


Parijs staat bekend om zijn prachtige parken en tuinen, maar toch is Parijs geen echte parkenstad. Voor elke inwoner is er slechts zes vierkante meter groen ter beschikking om te recreëren.  Klinkt raar, maar zelfs de inwoners van New York hebben 43% meer groenruimte ter beschikking, zo’n 8,6 vierkante meter. Zelfs de Moskovieten doen het beter met 27 vierkante meter groen per inwoner. Toch heeft Parijs bijna 450 groenvoorzieningen in alle vormen en maten die, na maandenlang binnen opgesloten te hebben gezeten, des te meer gewaardeerd worden door de Parijzenaars. Dat gezegd hebbende, kunnen de meest populaire tuinen en parken, zoals de Tuileries, Jardin Luxemburg, Jardin des Plantes, Parc de Monceau, Montsouris, Buttes Chaumont, André Citroën, Martin Luther-King, de la Villette en de Belleville, erg druk worden, iets wat velen van ons in de huidige Coronatijd juist willen vermijden. Daarom neem ik jullie mee naar een park dat zelfs de meeste Parijzenaars niet kennen. Het komt niet eens voor in de reisgidsen maar het is sinds 1939 toch al een van de mooiere oases van de stad met bovendien een prachtig uitzicht.

Parc de la Butte-du-Chapeau-Rouge met een weids panoramisch uitzicht over de stad



Het ligt in het noordoosten van Parijs in het 19e arrondissement, gelegen op een heuvel, butte, waar oorspronkelijk gipsgroeven waren. Na de Franse revolutie was dit het gebied waar pleistersteen werd uitgegraven. Door de pleistersteen tot een temperatuur van 120 graden te verwarmen, ontstond kalk. De gaten en galerijen werden gebruikt als massagraf voor dode paarden, of andere zieke, gewonde of overjarige viervoeters zoals honden, katten, geiten en ezels. Dierenbotten werden verbrand en de as werd gebruikt in metselspecie. Er liepen destijds alleen al 90.000 paarden rond in Parijs. De huiden werden opgehaald door leerlooiers. Op dezelfde plek bevond zich een vilderij en een fabriek waar poudrette werd vervaardigd, een meststof van uitwerpselen vermengd met houtskool en gips. Ideaal gelegen boven op de gipsgroeven. Inmiddels lag het terrein niet alleen vol dode dieren maar ook ander afval. ’s Zomers was de stank soms helemaal tot in de Tuilerieën te ruiken. En natuurlijk waren er ratten. Het was Napoleon III die zijn befaamde prefect Haussmann opdracht gaf om er een mooi park aan te leggen. Zo wilde hij de leefbaarheid en vooral de hygiëne in de stad verbeteren. Het park, Parc Buttes-Chaumont, is nu een van de mooiste van heel Parijs.

Het park werd voor het eerst aangelegd in 1939


Parc de la Butte-du-Chapeau-Rouge
Er ontstonden kleine dorpen met arbeidershuisjes die in 1860 door het grotere Parijs werden geannexeerd. Een daarvan was de gemeente Pré-Saint-Gervais. Sommige typische huizen dragen nog steeds de sporen van een landelijk verleden, zoals het quartier Mouzaïa. Aan het begin van de 20e eeuw gaf een succesvol openluchtcafé, Le Chapeau Rouge zijn naam door aan de plaats waar het park zich nu bevindt. De Butte du Chapeau Rouge, afhankelijk van de gemeente Pré Saint Gervais voordat de vestingwerken van Thiers werden gebouwd in 1841, was een populair bolwerk van de arbeidersklasse. Vanaf 1910 kwamen de socialistische pacifisten hier samen, met name om te protesteren tegen de wet tot instelling van de 3-jarige militaire dienst. Jean Jaurès, een voorman van de Franse socialisten, hield hier op zondag 25 mei 1913 een gedenkwaardige toespraak voor een menigte van 32.000 mensen. Als pacifist wilde Jaurès de Eerste Wereldoorlog via arbeiderssolidariteit en diplomatie voorkomen, onder meer door een Frans-Duits bondgenootschap. Op 31 juli 1914, een dag voor de mobilisaties waarmee de oorlog begon, werd hij vermoord op een Parijs' caféterras door Raoul Villain, een jonge Franse nationalist die juist wel oorlog met Duitsland wilde.

 Vredige en harmonieus ingerichte groene ruimtes


In de nasleep van de Eerste Wereldoorlog veranderde het aanzien van Parijs drastisch. De oude vestingwerken (1841) van Adolphe Thiers worden met de grond gelijk gemaakt. De voortschrijdende de-industrialisatie drijft de fabrieken richting de buitenwijken. Er wordt nieuw land ontgonnen. Hele woonwijken worden gebouwd volgens de hygiënische voorschriften van die tijd en daarom geflankeerd door groen. Met de ontwikkeling van een echt huisvestingsbeleid wilde de stad sociale huisvesting bevorderen. In 1930 was er zelfs sprake van verwoesting van de Butte du Chapeau Rouge, maar die werd gelukkig gered door tussenkomst van de ‘Commission municipale du Vieux Paris’. De plek is bewaard gebleven vanwege zijn unieke ligging, maar ook vanwege de historische herinneringen aan Jean Jaurès.

Het standbeeld ‘Eva’, gemaakt door de kunstenaar Raymond Couvégnes speciaal voor de wereld-tentoonstelling van 1937


Het park werd voor het eerst aangelegd in 1939, in een neo-klassieke typische jaren '30 stijl, door de landschapsarchitect Leon Azema (1888 – 1978), die oorspronkelijk opgeleid was als klassiek architect en in 1921 de Prix de Rome won. Hij werkte samen met twee andere architecten, Jacques Carlu en Louis-Hippolyte Boileau om dit park te creëren. In Parijs hebben we ook met name aan Léon Azéma de restauratie van het Parc de Sceaux uit 1928 te danken, de aanleg van de groene zones van de square René Viviani in het 5e arrondissement. Tussen 1933 en 1935 bouwde hij de kerk van Saint Antoine de Padoue in het 15e arrondissement. Met Louis Hyppolite Boileau de ingang van het expositiecentrum Porte de Versailles en de fonteinen van Palais de Chaillot voor de ‘Exposition Internationale des Arts et Techniques dans la Vie Moderne’ in 1937. Twee jaar eerder was hij verantwoordelijk voor het ontwerp van het paviljoen van de stad Parijs voor de Wereldtentoonstelling van 1935 te Brussel.

De hoofdingang bevindt zich aan de boulevard d’Algérie nummer 5. Bij de ingang ontdek je meteen een monumentale, cascade achtige fontein, uitgevoerd met rode baksteen en beton, kenmerkend voor die tijd. Bovenop het standbeeld ‘Eva’, gemaakt door de kunstenaar Raymond Couvégnes speciaal voor de wereldtentoonstelling van 1937. Vanaf hier beklim je de heuvel via twee trappen en langgerekte paden aan weerszijde van uitgestrekte hellende grasvlakten die perfect zijn om te ontspannen, te zonnen of te picknicken.


Twee spiraalvormige paden leiden naar twee belvedères omgeven door bonte bloembedden en hoge boompartijen die uitzicht bieden over de stad. Andere paden leiden je weer naar een hoger geleden terras in het park met wederom een weids panoramisch uitzicht over de stad, de vlakte van Pré-Saint-Gervais en het noordoosten met de voorsteden Pantin, Saint-Denis en Aubervilliers. Azéma gebruikte het park ook om verschillende moderne beeldhouwwerken te presenteren.


Op een van de grasvelden kun je een statige groep ontdekken. Het is het monument voor de slachtoffers van Noord-Afrika,  gemaakt door beeldhouwer Eugène Dodeigne (1923-2015). Het monument werd in 1996 ingewijd en staat in het hart van het park. Dit monumentale beeld is een symbolische plaats van herinnering. Twee silhouetten van oogverblindende witheid vallen op door hun afwisselende gladde en ruwe kanten symboliserend de wonden van deze oorlog. Aan hun voeten specificeren drie in reliëf gebeeldhouwde of teksten hun herdenkingsroeping. De eerste luidt: “als eerbetoon aan allen die tot 1962 Frankrijk dienden in Tunesië, Marokko en Algerije. Op de tweede "ter nagedachtenis aan de harkis die stierven voor Frankrijk tijdens de Algerijnse oorlog 1954-1962". Ten slotte staat op de derde de inscriptie "ter nagedachtenis aan de burgerslachtoffers, Marokko, Tunesië, Algerije, 1954-1962". Even verderop het beeld ‘Deux Femmes et un Enfant ‘ in 1938 vervaardigd door Pierre Traverse. Een lange, witte, gebogen bank is het werk van Bert Theis.

Deux Femmes et un Enfant


Het park is gelegen tussen de Boulevard d'Algérie, Boulevard Sérurier en Avenue Debidour en is een van de meest luchtige, vredige en harmonieus ingerichte groene ruimtes in de hoofdstad met fonteinen, terrassen, uitgestrekte gazons, banken en mooie tuinen vol met rododendrons, struiken, bloembedden die vooral mooi zijn in het voorjaar. Waar het heerlijk toeven is in de schaduw van klassieke kastanjebomen (Castanea), prachtige honingbomen (Sophora japonica pendula), of de Japanse notenboom met maar liefst veertig kronen (Ginkgo biloba), de Papiermoerbei (Broussonetia papyrifera), de mammoetboom of reuzensequoia (Sequoiadendron giganteum), de tulpenboom  (Liriodendron tulipifera), of de Siberische iep (Ulmus pumila). Waar Kuifmezen verstoppertje spelen met winterkoninkjes die de voorkeur geven aan de coniferen. Overal intieme ruimtes voor dromen, dwalen en tedere momenten zoals Jacques Prévert ooit heeft bezongen;

Des milliers et des milliers d'années
Ne sauraient suffire
Pour dire
La petite seconde d'éternité
Où tu m'as embrassé
Où je t'ai embrassèe
Un matin dans la lumière de l'hiver
Au parc à Paris
A Paris
Sur la terre
La terre qui est un astre.”

“Duizenden en duizenden jaren
Zullen niet genoeg zijn
Om te zeggen
Hoe we één seconde eeuwigheid samen waren
Toen je mij hebt gezoend
Toen ik je heb gezoend
Een ochtend in het winterlicht
In het park in Parijs
In Parijs
Op de aarde
Op de aarde die een ster is”.

De Japanse notenboom met maar liefst veertig kronen


De oppervlakte van het park bedraagt bijna 5 hectare. Vanwege de lay-out van het park zijn niet alle ruimtes toegankelijk voor gehandicapten vanwege trappen en behoorlijk steile paden. De in 2017 gerenoveerde kinderspeeltuin heeft een zandbank, pingpongtafels en watertapplaatsen.
Elk jaar organiseert het park Butte-du-Chapeau-Rouge het Silhouette-festival, een cultureel evenement gewijd aan internationale korte films. Gedurende 10 dagen worden filmvertoningen in de open lucht, verder worden er concerten, workshops, debatten en bijeenkomsten gehouden. Het Silhouette Festival 2020 is van 22 tot en met 29 augustus 2020 in het 19e en 20e arrondissement. Meer informatie over het programma op de website.

Het Silhouette Festival 2020 is van 22 tot en met 29 augustus 2020


Parc de la Butte-du-Chapeau-Rouge. Ingang aan de Avenue Debidour 5 en boulevard d'Algérie 5/11
Dichtstbijzijnde metro Pré-Sain-Gervais, lijn 7b – Danube, lijn 7b – Tram, Ligne 3b / station Butte-du-Chapeau-Rouge.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten