DE "BOUQUINISTES"

Het valt niet te ontkennen dat de bouquinistes kunnen bogen op een rijke geschiedenis. Een historie die teruggaat tot de 16de eeuw wanneer verkopers van reisboeken hun waar verkopen vanuit lederen tassen hangend op hun borst of vanaf tafels opgesteld in de straat.  In 1620 waren er zo'n 80 officiële bouquinistes, vooral langs en op de Pont Neuf. Maar het was niet eerder dan in 1859 dat de stad Parijs concessies uitgaf voor plekken op de borstweringen van de Seine waar de bekende boekenkisten begonnen te verschijnen.  De term "bouquiniste" wordt voor het eerst weergegeven in het woordenboek van de Académie Française in 1789.

De  bouquinistes van Parijs zijn boekhandelaars van gebruikte en antiquarische boeken, die zich met hun handel vestigden langs grote delen van de oevers van de Seine: Op de rechteroever van de Pont Marie tot aan de Quai du Louvre, en op de linkeroever van de Quai de la Tournelle tot aan de  Quai Voltaire.  In een gebied dat inmiddels tot Unesco World Heritage Site is verklaard maken ruim 240 bouquinistes gebruik van 900 groene boekenkisten. Zij huisvesten meer dan 300.000 oude boeken, een zeer groot aantal bijzondere  tijdschriften, oude affiches, zeldzame strips maar ook ansichtkaarten. De Seine wordt omschreven als de enige rivier in de wereld die stroomt tussen twee "boekenplanken".  Naast boekhandelaar, zijn deze gepassioneerde mannen en vrouwen in de eerste plaats getuigen van het Parijs van vroeger en nu. Zij vormen een groot cultureel lint langs de Seinekaden, in de schaduw van grote Parijse monumenten zoals de Notre-Dame.

De kisten gebruikt door de boekverkopers zijn streng gereglementeerd en moeten voldoen aan de volgende, door de gemeente wettelijk goed-gekeurde maatvoeringen: lengte; 2 meter, breedte; 0,75 meter, hoogte: aan de kant van de Seine; 0,6 meter en aan de walkant; 0,35 meter (deze afmetingen zijn voor de gesloten kisten inclusief deksel). Tijdens het gebruik, mag de bovenste rand van het geopende venster, niet hoger zijn dan 2,1 meter boven de grond. Elke bouquiniste krijgt de beschikking over vier kisten, met een gezamenlijk lengte van 8,6 meter. De huur wordt slechts betaald voor de steen waarop de kisten rusten (minder dan €100 per jaar). De meest begeerde plekken worden toegekend op basis van anciënniteit. Onderhoudskosten, met inbegrip van de vereiste "vert wagon" verf, de specifieke groene kleur van de oude treinstellen,  komen voor rekening van de bouquinistes. Zij moeten tenminste vier dagen per week open zijn. Vandaag, is de wachtlijst om je te vestigen als een van de Parijse, 240 bouquinistes, ruim acht jaar.

 

Maar in de afgelopen jaren worden de bouqinistes steeds meer, gecon- fronteerd met een veranderende markt. Terwijl jonge mensen steeds meer zijn geïnteresseerd in televisie of internet, bestellen serieuze verzamelaars van zeldzame boeken hun boeken steeds meer bij online boekwinkels of op eBay. Noodgedwongen wordt er steeds meer afgestapt van de traditionele handel in tweedehands boeken. Goedkope souvenirs doen de klassieke boekwerken van Rousseau en Molière vervagen. Geïrriteerd door de toename  van plastic Eiffeltorens en koelkastmagneten met Parijse thema's heeft de Parijse gemeenteraad doen besluiten dat slechts één van de vier kisten kan worden besteed aan de verkoop van souvenirs.  Deze overijverige inmenging van de Parijse autoriteiten wekte grote irritatie bij de bouquinistes die aangeven niet meer te kunnen leven van de verkoop van uitsluitend tweedehandsboeken. Maar het stadhuis is onverbiddelijk. De bouquinistes krijgen hun standplaats vrijwel gratis en daarom hebben ze de plicht zich te houden aan de regels en het behoud, van een reeds lang bestaande culturele traditie.  "De gemeenteraad van Parijs is niet geïnteresseerd in het uitdelen van gratis percelen voor mensen die souvenirs willen verkopen die gemaakt zijn in China voor Chinese toeristen op vakantie in Parijs," zei Lyne Cohen-Solal, locoburgemeester en belast met handel en ambachten. "De bouquinistes  maken deel uit van het culturele en commerciële erfgoed, een van de schatten van de stad, het is normaal dat wij dit willen veiligstellen", aldus vertelde ze het persbureau Reuters in een interview. Met hun 900 'dozen' en hun 300.000 boeken, oude of hedendaagse, bieden de boekhandelaren een meer dan 3 kilometer lange culturele wandeling langs de kades van de Seine. De boekhandelaren zijn enkele dagen per week open van 11.30 uur tot zonsondergang.  Mijn persoonlijke ontdekkingen zijn; een reisgids uit 1911 uitgegeven door Karl Bædeker "Paris et ses Environs - manuel du voyageur" en het wonderschone fotoboekje van Jan Brusse en Cas Oorthuys uit 1951; "Bonjour Paris, Bonsoir Paris et Au revoir Paris. En met deze woorden sluit ik graag deze blog af.