DE ANDERE KANT VAN MONTMARTRE

Parijs is een filmstad, één groot indrukwekkend decor. Elke dag wordt er aan gemiddeld tien films gewerkt. Elke week zijn er vijfhonderd films te zien in 83 bioscopen die samen 376 schermen hebben en gemiddeld per jaar zo'n 27 miljoen bezoekers trekken. De meeste films worden opgenomen in Montmartre, waaronder 'La vie en rose' over het leven van Edith Piaf of 'Le fabuleux destin d'Amélie Poulain'. Dankzij Amélie schoot het buurtje rond de rue Lepic als een komeet omhoog. Café des Deux Moulins, rue lepic nummer 15, veranderde van een klein buurtcafé in een drukke en hippe uitgaansgelegenheid. Andere filmplekken uit de film zijn eveneens opgenomen met Montmartre als decor; zoals in de rue des Trois Frères, bij het metrostation Lamarck-Caulaincourt en op de vele trappen rondom de Sacré Coeur.

Wandeling

Onze filmset is gesitueerd aan de achterzijde van de Butte Montmarte; spannend en romantisch tegelijk. We stappen uit bij het metrostation Château Rouge. Lijn 4, aangelegd tussen 1908 en 1910. Een van de eerste noord- zuid lijnen en de eerste metrolijn die onder de Seine werd aangelegd. Een aardig huzarenstukje en dat in 1908. Chateau Rouge dankt zijn naam aan een klein kasteeltje, gebouwd tussen 1775 en 1795 voor Gabrielle d'Estrees; hertogin van Beaufort en Verneuil, markiezin van Monceaux, en een maîtresse van koning Hendrik IV van Frankrijk. Helaas is het kasteeltje niet meer te zien want dit werd in 1889 gesloopt.

De andere kant van Montmartre; een verstild parkje aan de rue du Chevalier de la Barre

Voor ons ligt de drukke boulevard Barbès op de grens van Montmartre en de de Goutte d'Or, een van de meest kosmopolitische wijken van Parijs. 50% van de bevolking is van vreemde oorsprong. 56 nationaliteiten mengen allerlei kleuren, accenten en gebaren dooreen, een Afrikaans, Aziatische en Europese smeltkroes. De wijk wordt afgebakend door de boulevard Barbès aan de westzijde, de boulevard de la Chapelle aan de zuidzijde, de rue Ordener aan de noordzijde, en de sporen van het Gare du Nord aan de oostzijde. Er wonen ongeveer 20.000 mensen in deze wijk. De naam, letterlijk de gouden druppel, is afkomstig van de kleur van de wijn, van de wijngaarden die hier voorheen stonden.

U bent vlakbij de meest exotische markt van Parijs, die van de de rue Dejean waar de Marché Dejean is (eerste straat rechts en dan weer de eerste straat rechts). De voedselstraat waar het Caribisch gebied en Afrika elkaar ontmoeten. Grote keuze van diverse vissoorten die je uitnodigen op een culinaire reis: barracuda, kapiteinsvis, meivis. Je kunt er geïmporteerd Afrikaans bier en andere drankjes krijgen maar ook bakbananen, yams en tarowortels. Langzaam kuieren over deze markt is een zegen voor de smaakpapillen. Het schouwspel is fascinerend en dit alles tegen onklopbare prijzen. (zie ook mijn blog over la Goutte d'Or van 10-01-2013) Let op! Fotograferen wordt hier niet altijd op prijs gesteld.

Passage Cottin

Dus steken wij de boulevard Barbés over en nemen de rue Poulet naar de rue de Clignancourt, de officiële grenslijn van Montmartre. Rechtsaf en bij het fraaie café 'Au Clair de Lune', zeker even binnenkijken, de rue Ramey in. We begeven ons naar een zeer bijzondere passage; de passage Cottin, die begint ter hoogte van de rue de Ramey nummer 17. Deze 130 meter lange passage, vernoemd naar de eigenaar van de grond, begint eerst vlak en daarna volgt een zeer steile trap naar boven. De enige kunstenaar die ooit geboren is op Montmartre, Maurice Utrillo, vereeuwigde zo rond 1910 - 1911 deze prachtige passage. Een olieverf op karton, 62 × 46 cm en in de collectie van het Centre Pompidou. 

Bijzondere vergezichten na het beklimmen van de steile trap

Bovenaan de trap heeft u een tweezijdig adembenemend uitzicht. Allereerst de trappen van de rue du Chevalier de la Barre aan de achterzijde van de Sacré Cœur met bovenaan een verstild parkje waar u zelden een toerist tegenkomt. Draait u zich weer om dan een fraai doorzicht op de oostkant van Parijs.

rue du Chevalier de la Barre

Keer terug naar de passage Cotin en vervolg de rue du Chevalier de la Barre naar beneden. Een verstild straatje dat zo zou passen als decor in een film als Woody Allen's Midnight in Paris. Onderaan rechtsaf de rue Ramey om daarna weer rechtsaf te slaan naar de rue Muller. Geen bijzondere straat maar wel een met een verrassing aan het einde. Een klein pleintje vol met terrasjes onderaan de trappen van rue Maurice Utrillo. Een heerlijke plek voor een espresso of een mooie lunch. We nemen niet de trappen naar boven maar vervolgen onze wandeling links door het park. Vanuit hier heeft u prachtige doorkijkjes en panorama's op de chique rue Ronsard en de halle Saint Pierre. Boven ons zwermen honderden toeristen op de trappen van de Sacré Cœur terwijl u nu heerlijk alleen aan het genieten bent van een gelijkwaardig uitzicht over de daken van Parijs. Helaas we moeten even door de onuitputtelijke toeristenstroom heen via de rue Saint-Eleuthere en de rue Mont-Cenis naar het kunstenaarspleintje van Parijs; place du Tertre om te komen bij place du Calvaire bekend uit de bevrijdingsscene in film 'Les Uns et les Autres'. Ook hier weer een bijzonder uitzicht over de stad.

Een ander panorama; een doorkijkje op de chique rue Ronsard

Een stukje verder brengen we een bezoek aan de Espace Dali, rue poulbot 11. Deze permanente expositie van de koning van het surrealisme, Salvador Dali, is een must-see. Het is een klein museum in de catacomben van een van de voormalige krijtrotsen te midden van Montmartre, met ongeveer 300 kunstwerken, waaronder sculpturen en schetsen. Montmartre is onlosmakelijk verbonden met de eerste Parijse tentoonstelling van de grootmeester, die in 1929 door de Franse schrijver André Breton werd georganiseerd. In 1956 zou Dali zijn beroemde kunstwerk Don Quijote zelfs geschilderd hebben onder de verbaasde blikken van de toeristen op place du Tertre. In de winkel kunt u na uw bezoek nog een gesigneerde en genummerde litho kopen. Dali, gek, genie... of beide? De man die eens zei: "Het enige waarvan de wereld nooit genoeg zal hebben, is de overdrijving". Ik laat het graag aan u over.

Bij de uitgang gaan we rechtsaf, vervolgen de rue Poulbot die uitkomt in de rue Norvins. Rechts ligt de rue des Saules en de rue Saint Rustique; het oudste straatje van Montmartre, zonder trottoirs, met grote kasseien en een greppel in het midden. Let vooral op het doorkijkje aan het einde van de straat, een absoluut fotomoment. Op de hoek "La Bonne Franquette". Dit huis is al meer dan vier eeuwen oud. In de vorige eeuw heette deze uitspanning nog herberg Aux Billards en Bois. Hier schilderde Vincent van Gogh in 1886 'La Guinguette. Nu te vinden in het Musée d'Orsay. Aan de overkant restaurant Le Consulat, tegenwoordig l'Ambassade de Savoie. Dit waren dè ontmoetingsplaatsen van de kunstschilders Pissaro, Monet, Sisley, Cézanne, Toulouse-Lautrec, Renoir, Gauguin, Picasso en van Gogh (tip: als restaurant zou ik beide links laten liggen). De rue des Saules brengt ons naar de kleine wijngaard van Montmartre en een van de schilderachtigste straatjes van la Butte, de rue Vincent met de pittoreske begraafplaats cimetière Saint- Vincent, waar onder andere de kunstschilder Maurice Utrillo is begraven.

Deze wandeling is doorspekt met een andere kijk op Parijs

Tijdens zijn studentenjaren raakte Utrillo verslaafd aan de absint en overnachtte derhalve regelmatig op het politiebureau, waar men hem in ruil voor enkele schilderijen of tekeningen weer liet gaan. Overigens, de meeste kunstenaars betaalden hun schulden in de kroegen van Montmartre met eigen werken. Een anekdote doet nog steeds de ronde over de bazin van de kroeg 'La Belle Gabriëlle' in de rue Saint Vincent, die Utrillo verplichtte om alle landschappen die hij op de toiletmuren had geschilderd - hij was namelijk verliefd op de bazin - weer uit te vegen. Later kon ze wel al haar haren uit de kop trekken. Utrillo ligt begraven op loopafstand van zijn geboortehuis, op de pittoreske begraafplaats Saint Vincent. (sectie 4 avenue St-Vincent) De rue Saint-Vincent brengt ons naar het eindpunt van de wandeling; het metrostation Lamarck-Caulaincourt. Een halte langs metrolijn 12. Het station ligt op een diepte van 25 meter. Om de perrons te bereiken maak je gebruik van een wenteltrap of de lift. Het station is vooral bekend van de film Amélie, met in de hoofdrol Audrey Tautou. Het was de plek waar zij haar avonturen in Montmartre steeds startte. Vandaag eindigt het hier voor ons. Bonne Journée.

Het graf van Maurice Utrillo op de begraafplaats Saint Vincent, in de schaduw van de Sacré Cœur 

Paris FvdV passeerde op 14 mei 2014 de grens van 137.000 lezers. Om versneld naar de 150.000 lezers te groeien, krijgt iedere 1000e bezoeker van mijn weblog, het nieuwe boek van Andy Arnts; 'Parisiennes herken je aan hun benen', gratis thuisgestuurd. Maak een print screen van mijn weblogpagina met het bezoekersgetal afgerond op 000, stuur die via email naar fvdvliet@upcmail.nl met uw adres en binnen enkele dagen ontvangt u het boek gesigneerd door de schrijver zelf.