TOUR TRIANGLE, TOUR DUO - HOOGBOUW OF HOOGMOED IN PARIJS

Spectaculaire vernieuwingen in Parijs zijn steeds het initiatief geweest van koningen en presidenten. Architectuur uit hogere kringen met als streven, een eigen architectonische nalatenschap. George Pompidou, Giscard d'Estaing en vooral François Mitterrand spanden, hierin de kroon. Na de komst van Nicolas Sarkozy is het wat rustig voor wat betreft presidentiële bouwprojecten in de stad, maar het zijn vooral particuliere prestigeprojecten, initiatieven uit het zakenleven, die de stad opnieuw aanzien zullen geven. In deze blog een aantal spectaculaire bouwprojecten waar op dit moment al aan wordt gebouwd of die in de komende jaren worden opgeleverd.

De Parijzenaars zijn hier als vanouds niet enthousiast over. Volgens peilingen is 62% tegen hoogbouw. Wolkenkrabbers zijn on-Parijs vinden de tegenstanders. Haussmann legde in de 19de eeuw de basis voor een horizontale stad met brede boulevards en die laat zich moeilijk combineren met verticale elementen. Sterker nog, in 1973 bepaalde het gemeentebestuur van Parijs dat er een hoogtelimiet moest worden ingesteld. Om de unieke skyline van de Franse hoofdstad te waarborgen mochten er geen gebouwen of kunstwerken hoger dan 37 meter worden gebouwd. Aanleiding hiertoe was de bouw van de 210 meter hoge en nog steeds verguisde Tour Montparnasse. Over deze toren gaan dezelfde grappen als destijds over de Eiffeltoren: 'Het mooiste uitzicht over Parijs heb je vanaf de toren van Montparnasse.......want dan zie je die niet'. Tot grote schrik van de stadsbewoners werden de hoogtebeperkingen in 2010 opgeheven en de stad ondergaat momenteel een enorme verstedelijking en vergroening. Veel van deze projecten zijn te danken aan de visionaire blik van Anne Hidalgo, voormalig staatssecretaris van cultuur, vervolgens eerste assistent van de vorige Parijse burgemeester Bertrand Delanoë, toen verantwoordelijk voor de ruimtelijke ordening in de regio Parijs, en sinds 5 april 2014 zelf burgemeester van de Franse hoofdstad.

Le Tour Triangle

Op maandag 25 juli 2011 schreef ik het volgende in mijn blog: Kort geleden heeft de Parijse gemeenteraad toestemming verleend voor het bouwen van het derde hoogste gebouw binnen de boulevard périphérique, na de Eiffeltoren (324 m) en de Tour Montparnasse (210 m). De Tour Triangle wordt gebouwd aan de zuidkant van Parijs, in het hart van het Parc des Expositions porte de Versailles, in het 15e arrondissement. De start van de bouw van het 180 meter hoge glazen gebouw, in de vorm van een driehoek, staat gepland voor 2012-2013 en de oplevering moet plaatsvinden in 2016-2017. Het is ontworpen door het Zwitserse architectenduo Herzog & de Meuron en wordt gefinancierd door het bedrijf Unibail-Rodamco Europe. Doelstelling van de opdrachtgevers, een hoogte van 179,8 meter. De Parijse burgemeester Bertrand Delanoë was zo lyrisch over dit unieke gebouw dat hij speciale toestemming verleende voor de bouw.

Protesten van de omwonenden en de economische crisis gooiden helaas roet in het eten. Het had de eerste wolkenkrabber van Parijs sinds de jaren zeventig moeten worden en als klap op de vuurpijl stemde een krappe meerderheid van de gemeenteraadsleden op 17 november 2014 tegen. Dat de bouw van de Tour Triangle nu, eind juni 2015, alsnog door de gemeenteraad is goedgekeurd, is grotendeels te danken aan Anne Hidalgo. Zij is een groot voorstander van dit project en wist in de raad veel stemmen te winnen door met de Nederlands-Franse projectontwikkelaar aanpassingen af te spreken.

De 42 verdiepingen tellende Tour Triangle verrijst aan de Porte de Versailles in het zuidwesten van Parijs. Gelegen op de historische as tussen het 15e arrondissement en de omliggende gemeenschappen van Issy-les-moulineaux en Vanves. In de piramide vormige glazen toren vestigt zich onder meer een viersterrenhotel met 120 kamers, een panoramisch restaurant, een sky Bar, 70.000 m² aan kantoorruimte, waarvan 2.200 m² is gereserveerd voor start-ups en nog eens 10.000 m² voor traditionelere werkplekken. Bij elkaar moet dit ruim 5.000 arbeidsplaatsen opleveren. De bouw van de Tour Triangle is een signaal aan buitenlandse investeerders en internationale architecten aldus Hidalgo. De oplevering wordt verwacht in 2020.

Maar nog steeds blijven tegenstanders zich roeren. "Dit project, ook wel de 'Tobleronetoren' genoemd, voorziet niet in de huidige behoeften van Parijzenaars; zoals woningnood, problemen met openbaar vervoer, milieu en leefbaarheid, dus geen tekort aan kantoren", aldus het burgeractiecomité Collectief tegen de Tour Triangle. Ook UNESCO is kritisch. "Als Parijs gezien wil worden als een stad met historische waarde en als erfgoed dan is het een heel slecht idee om wolkenkrabbers neer te zetten aan de poorten van Parijs". Harde woorden van UNESCO onderdirecteur Francesco Bandarin. Maar kun je een wereldstad zijn zonder wolkenkrabbers? Kan Parijs zich blijven koesteren in zijn 19de eeuwse schoonheid terwijl in alle grote wereldsteden de ene iconische toren na de andere verrijst? Anne Hidalgo's reactie hierop was simpel: "We leven niet in een museum"!

Het Tribunal de Grande Instance de Paris - 12 Kranen werken momenteel aan de fundamenten en de drie verdiepingen tellende kelder.

T.G.I de Batignolles

Er staat meer op stapel. Onlangs is de eerste steen gelegd voor het nieuwe gerechtsgebouw van Parijs door Christiane Taubira de huidige minister van Justitie en.....Anne Hidalgo. Het T.G.I de Batignolles; Het Tribunal de Grande Instance de Paris, naar een initiatief, in 2009, door de toenmalige President van de Republiek; Nicolas Sarkozy. Hij nam het besluit om het huidige Paleis van Justitie, nu gevestigd op het Île de la Cité, en alle aanverwante gerechtelijke diensten, waaronder het hoofdkantoor van de politie, te consolideren in één groot gebouw op een oud rangeerterrein, gelegen tussen de boulevard de Douaumont, parallel aan de boulevard Périphérique en de avenue de la Porte Clichy aan de noord-west zijde van de stad in het 17e arrondissement. 12 Kranen werken momenteel aan de fundamenten en de drie verdiepingen tellende kelder.

Artist impression van de nieuwe rechtbank van Parijs

Photo courtesy of Renzo Piano Architects

De vormgeving van de nieuwe rechtbank van Parijs is toevertrouwd aan de Italiaanse architect Renzo Piano die wij eerder kennen van het iconische ontwerp van het Centre Pompidou. Ook een omstreden gebouw. Een speelse vorm van vier in terrasvorm gestapelde glazen blokken, ieder ter hoogte van een traditioneel parijs gebouw. De terrassen moeten kleine bossen worden. Door gebruik van nieuwe technieken kunnen we licht glas gebruiken, waardoor het gebouw 'transparant' wordt. Door deze hoogbouw winnen we ruimte voor groen, voor parken en pleinen; aldus de architect. Het gebouw wordt gepositioneerd tegenover het parc Clichy-Batignolles Martin Luther King, op een grondoppervlak van 88.500 m², 160 meter hoog, biedt plaats aan maar liefst 90 rechtzalen en 29.000 m² kantoorruimte. 9000 Mensen zullen werkzaam zijn in dit gebouw dat in 2017 moet worden opgeleverd. De aanbesteding werd gelanceerd in PPS (Publiek Private Samenwerking). Totale kosten worden geraamd op 800 miljoen euro en de opdracht is toegekend aan de Franse projectontwikkelaar Bouygues, na een toezegging om de huurprijs 27 jaar ongewijzigd te laten. "Dit wordt het vlaggenschip voor gerechtigheid in Parijs", aldus de Republikeinse (UMP) burgemeester. De eerste protesten kwamen al uit de journalistiek, aangezien het gehele gebouw wordt uitgerust met 'stoorzenders', waardoor er een einde komt aan live-tweets door journalisten tijdens rechtzaken. De vereniging van advocaten heeft ook al bezwaar aangetekend tegen de verhuizing van het centrum van de stad naar de noord-west rand. Wat er te zijner tijd gaat gebeuren met de justitionele gebouwen in het centrum van Parijs is nog onbekend.

Tour Duo

Dat het realiseren van hoogbouw in Parijs het hebben is van een lange adem moge ook weer duidelijk zijn bij de planning van de Tour Duo. Ontworpen door de Ateliers Jean Nouvel. Dit project bestaat uit twee torens van respectievelijk 180 en 120 meter hoog, 39 en 27 verdiepingen. Nouvel, bekend van het Institut Monde Arabe, musée Quai Branly en de Parijse Philharmonie, won op 24 april 2012 de ontwerpwedstrijd georganiseerd door de burge-meester van Parijs. De start van de bouw was oorspronkelijk gepland in 2014.

Dit project is een van de laatste werkzaamheden als onderdeel van de herontwikkeling van 'Paris Rive Gauche'. Een groot gebied ten zuidoosten van Parijs, tussen de sporen van het Paris-Austerlitz treinstation, de Seine en de ringweg in het 13e arrondissement. Op de hoek van de rue Bruneseau en de boulevard du Général-Jean-Simon verrijzen twee gebouwen die plaats bieden aan 86.000 m² kantoorruimte 2000 m² winkel-ruimte, een hotel met 120 kamers maar helaas geen woonruimte.

Vanzelfsprekend weer protesten alom, alleen al gezien het feit, dat er vorig jaar een leegstand was van 3,9 miljoen m² aan kantoorruimte in de gehele Île-de-France. In eerste instantie werd het voorstel ook door de Parijse gemeenteraad getorpedeerd. De Tour Duo zouden de vier torens van de Bibliothèque François Mitterrand overschaduwen. Vanuit het westen van Parijs zouden de torens in een lijn staan met het Pantheon, een gruwel volgens de burgemeester van het 14e arrondissement. Bovendien staat het lijnrecht tegenover het voorstel van de Gemeente Parijs om sociale woningbouw in Parijs voorrang te geven.

Onderschat de macht van Hidalgo niet. 600 miljoen euro investering uit private fondsen, verbetering van de infrastructuur in het 13e arrondissement, werkruimte voor 6500 mensen en extra 120 hotelkamers voor het toerisme. Alle protesten ten spijt; de commissaris van het  onderzoeksteam; Marie-Claire Eustace, gaf deze maand een positief advies over het verzoek voor een ​​bouwvergunning. Start van de bouw staat nog dit jaar op de rol en de oplevering is gepland in 2020.

Het schijnt onmogelijk te zijn om nieuwbouw in Parijs te realiseren zonder een rel. Zo heeft Jean Nouvel zich gedistantieerd van zijn ontwerp van 'La Philharmonie', het nieuwe muziek-walhalla van Parijs. Het spectaculaire gebouw mag zijn naam dan ook niet meer dragen. De bouwmeester zal het gebouw dan ook niet bezoeken voordat er maar liefst 26 bouwkundige correcties worden uitgevoerd. De uitvoerder zou zich uit bezuinigings-overwegingen niet hebben gehouden aan het originele ontwerp van Jean Nouvel. Maar het gebouw is met zijn 386 miljoen euro wel de duurste concertzaal ter wereld - drie keer duurder dan voorzien.

Tour de la Biodiversité.

Wonen in een reusachtige boom. De ruwbouw aan de avenue de France (13de arrondissement) is al klaar en de doelstelling is dat het eind 2015 wordt opgeleverd. In 2010 won de Franse architect Édouard François de eerste opdracht om een appartementen-complex te mogen bouwen in Parijs met een hoogte van 50 meter de M6B2 Tour de la Biodiversité. De buitenzijde van dit 17 verdiepingen tellende gebouw komt er uit te zien als een reusachtige boom en hiermee slaat de architect twee vliegen in een klap: Sociale woningbouw en vergroening van de stad. Het idee van een verticale tuin werd voor het eerst in Parijs toegepast door botanicus Patrick Blanc bij de bouw van het Musée Quai Branly. Op de noordelijke muur van het museum zijn op een vilten ondergrond van 800 m², die doordrenkt is met een voedzame stof, 15.000 planten gepland. Voor Édouard François is dit het tweede gebouw met een groene uitstraling. Zijn eerste project met een 'groene' uitstraling was de 'Tower-Flower in het 17de arrondissement, waarvan de gevels bedekt zijn met bamboepotten met begroeing. Zijn nieuwe project moet er uit komen te zien als een tweede Mont Valérien, een heuvel van 162 meter ten westen van Parijs, gelegen in het departement Hauts-de-Seine in de gemeenten Suresnes, Nanterre en Rueil-Malmaison. Het dak wordt bedekt met 180 cm. aarde waar de vegetatie langzaam kan gedijen met als doelstelling een soort van heli-haven voor insecten en vogels. In plaats van planten op de gevels, die uiteindelijk verdorren, wordt het gebouw bezaaid met bomen.

De M6B2 Tour de la Biodiversité een ontwerp van de Franse Architect Édouard François

Samen met dè tuinbouwschool van Parijs, de l'école Du Breuil, worden zaden opgekweekt, afkomstig uit de 'forêts franciliennes', in 3,5 meter lange roestvrijstalen buizen in de kwekerijen van Vincennes. Drie jaar krijgen de bomen de tijd om te groeien voordat de stalen buizen met eiken, dennen en wilde rozen aan de gevels worden gemonteerd. Om de 'groene' uitstraling van het gebouw te accentueren worden de gevels voorzien van een titanium coating, waarvan de kleur gelijk is aan de mossen van de beroemde Kyoto Tempels. Groen is tevens de kleur van hoop. Zo hopen wij een positieve bijdrage te leveren aan de biodiversiteit en het milieu van de stad, aldus de Franse architect. (Bron: Le Point)

Parijs is gelukkig nooit verwoest door een oorlog, maar het was Haussmann die er voor zorgde dat Parijs het product is van creatieve destructie. Naar schatting 60% van de stad ging aan het einde van de 19e eeuw op de schop. Na de bouw van de Eiffeltoren, de Tour Montparnasse en het Front de Seine zijn de meningen van de Parijzenaars onveranderd gebleven. Hoogbouw okay, maar niet in 'onze' stad! Dan maar in het reservaat van wolkenkrabbers; de zakenwijk La Defense. Overigens staan daar ook heel wat hoogbouw projecten in de koelkast zoals de Tour de Phare en Hermitage Plaza.