Momenteel openen ze in Groot-Parijs geen theaters of musea maar metrostations!
Lijn
14
Je
hebt er ongetwijfeld al mee gereisd, de volautomatische metrolijn 14. Tot grote
vreugde van de reizigers in de regio Parijs is lijn 14 nu verlengd tot
Saint-Denis - Pleyel in het noorden en tot de luchthaven Orly in het zuiden.
Dit betekent dat forenzen deze stad in Seine-Saint-Denis in slechts 40 minuten
kunnen verbinden met het beroemde vliegveld van Parijs. Lijn 14 is nu de
langste metrolijn in de regio Île-de-France. Het station Saint-Denis - Pleyel
is het nieuwe noordelijke eindpunt van de paarse lijn. 6 andere stations ten
zuiden van het traject werden op 24 juni 2024 geopend voor reizigers: Maison
Blanche, Hôpital Bicêtre, L'Haÿ-les-Roses, Chevilly-Larue, Thiais-Orly en
Aéroport d'Orly. Op weg naar Orly Airport of terug naar het noorden van Parijs
vanuit Val-de-Marne, zul je vast en zeker gemerkt hebben dat één station nog
steeds gesloten is. De treinen stoppen niet op het station Villejuif - Gustave
Roussy.
Artist impression locatie metrostation Villejuif - Gustave Roussy: Dominique
Perrault Architecture
Villejuif
- Gustave Roussy
Maar
daar kwam zaterdag 18 januari 2025 verandering in. Sindsdien is lijn 14
compleet. Het station Villejuif - Gustave Roussy, gelegen in de heuvels boven Villejuif,
op het hoogste punt van het Longboyau-plateau, in het departementale park van
de Hautes Bruyères - Val-de-Marne, in
het hart van de toekomstige wijk ‘Campus Grand Parc’ en op steenworp afstand
van het toonaangevende Europese centrum gewijd aan de strijd tegen kanker, het
Institut Gustave-Roussy. Met zijn 50 meter tussen straatniveau en een van de
perrons, onder de grond, is het een van de diepste transportinfrastructuren in
Frankrijk en zal elke dag ongeveer 100.000 passagiers verwelkomen. Een unieke
plek, ten dienste van de 12 miljoen inwoners van het Île-de-France, die Parijs,
zijn voorsteden en zelfs de wereld met elkaar verbindt dankzij directe
verbindingen met de luchthaven Orly. Onderdeel van een totaalvisie, die de
mobiliteit van passagiers centraal stelt.
Met zijn 50 meter tussen straatniveau en een van de perrons, onder de grond, is het een van de diepste transportinfrastructuren in Frankrijk
Artist impressions: Dominique
Perrault Architecture
8 Jaar
werk
Eind
2017 werd gestart met de bouw van de wanden, diepwanden van elk 64 cm. dik. Er
was 7.000 m³ beton nodig om ze te maken. De centrale schacht werd in de open
lucht gebouwd en eind 2018 opgeleverd. Een echt technisch hoogstandje; er waren
twee tunnelboormachines nodig, de Alisson en Amandine. De tunnelboormachine
voor lijn 14, Allison, arriveerde op 26 december 2019 aan de schacht. In de put
werd een grote brug gebouwd om de machine in staat te stellen de schacht over
te steken en zijn weg te vervolgen. Deze complexe operatie zorgde er voor dat
de 1.400 ton wegende boormachine over een 12 meter hoge hangbrug in het midden
van het station werd verplaatst. De tunnelboormachine voor lijn 15, Amandine,
arriveerde op 18 juni 2020. Het station zal later, vanaf de zomer 2026, ook op
lijn 15 worden aangesloten. Andere cijfers: er werd 300.000 m³ aarde, het
equivalent van 120 olympische zwembaden, uitgegraven om dit ronde station met
een diameter van 70 meter en een diepte van 50 meter te creëren.
Detail van een boorkop
Dominique
Perrault
“Architectuur
is in de eerste plaats een wereld van ideeën. Inspiratie kan komen uit een paar
noten muziek, een film, literatuur….. En de uitvoering, tussen concept en
realisatie kan soms enkele jaren”, aldus Dominique Perrault, de architect die
nauw samenwerkte met de Société des Grands projets om dit grootschalige
bouwwerk te ontwerpen. Het doel was om de stad ‘boven’ uit te breiden naar de
stad ‘beneden’. In tegenstelling tot de metro die we vandaag kennen, biedt het
station Villejuif – Gustave Roussy een andere ervaring: zodra de passagiers uit de trein stappen, kunnen zij omhoog kijken
en in een paar seconden een glimp opvangen van de eerste stralen van natuurlijk
licht, de weerspiegelingen van de lucht. Deze nieuwe benadering van transport
is bedoeld om elk gevoel van claustrofobie weg te nemen en mobiliteit om te
zetten in een vlotte en plezierige reis. Het belichaamt het idee dat mobiliteit
geen beperking mag zijn maar een aangename ervaring.
Eenmaal
binnen kun je niet anders dan onder de indruk zijn van het gigantische
transparante glazen dak in de vorm van een oog, dat daglicht binnenlaat, en de
diepe schacht onder de grond, die 9 ondergrondse niveaus onthult! De perrons
van lijn 14 bevinden zich op niveau -7, oftewel 36,7 meter onder de grond,
terwijl die van lijn 15 Zuid zich op niveau -9 bevinden, precies 48,8 meter
onder de grond! Met deze cijfers wordt het station Villejuif - Gustave Roussy
het op één na diepste station van de Grand Paris Express en van Frankrijk, na
het toekomstige station Saint-Maur - Créteil (lijn 15), dat zich op een diepte
van 52 meter bevindt. Het dak van het station heeft drie lagen. Een centrale
transparante cirkelvormige laag beschermt tegen regen terwijl de buitenlucht
zijdelings kan circuleren. Twee andere daken die op verschillende hoogtes zijn
geplaatst bedekken het station. Als twee grote tenten stralen ze over het
voorplein terwijl ze de gebruiker beschermen tegen de zon, als parasols in de
openbare ruimte. Ze zijn samengesteld uit stroken van roestvrij, spiraalvormig
metalen gaas, gespannen tussen radiale spanten. De grote betonnen cilinder met
zijn gegoten wand wordt zo overspoeld met daglicht. Natuurlijk licht stroomt
helemaal naar beneden tot aan de perrons die ongeveer vijftig meter diep
liggen.
De diepe schacht onder de grond, die 9 ondergrondse niveaus onthult
In het
voorjaar van 2022 werden de eerste roltrappen, geleverd door Schindler,
geïnstalleerd op niveau -7, waarna een jaar later de 4 monumentale trappen
werden toegevoegd. De installatie van deze 40 meter lange roltrappen op een
metalen constructie in de schachtholte van het station, is een echt technisch
hoogstandje. Tegelijkertijd werd er op de perrons ook snel vooruitgang geboekt
met de installatie van perrongevels voor lijn 14 en vanaf het voorjaar van 2026
op de perrons van lijn 15 Zuid. De installatie van passagiersapparatuur werd in
september 2023 voortgezet met de installatie van de eerste liften door het
bedrijf Kone. Om uitgebreide mobiliteitsoplossingen te bieden, is het station
uitgerust met 32 roltrappen, 16 volledig toegankelijke liften en twee
monumentale trappenhuizen, elk 40 meter lang. De afmetingen zijn vergelijkbaar
met die van een internationale luchthaven. De eerste twee niveaus van de
balkongalerijen herbergen winkels en diensten waardoor de continuïteit van het
metrostation met de openbare ruimte erboven wordt geaccentueerd. De schepper
Dominique Perrault geeft aan dat het volume gelijk is aan dat van het Pantheon
in Rome.
50
tinten grijs
Perrault
is niet van de kleuren (ook zichtbaar en tastbaar bij zijn ontwerp van de
Bibliothèque nationale de France (BnF). In juli 1989 kreeg de architect
Dominique Perrault de opdracht een ontwerp te maken voor de nieuwbouw. Perrault
ontwierp een rechthoek van ongeveer 60.000 m², waarvan de hoeken worden gevormd
door vier L-vormige torengebouwen, met een park van circa 12.000 m² in het
midden. Het ontwerp van de torens moest een opengeslagen boek uitbeelden. Het
gebouw werd in december 1996 geopend. In dit metrostation voert grijs de
hoofdtoon. Matgrijs van de straatstenen. Het glinsterende grijs van de
roestvrijstalen behuizing van de roltrappen. Wanden van satijn grijze
roestvrijstalen plaat. Het glimmende grijs van het roestvrijstalen maliënkolder
dat de muren tussen twee verdiepingen bedekt. Semi-satijn grijs van de palen
die de verlichting dragen. Toch valt je mond open van verbazing op het moment
dat je uitstapt op het station Villejuif - Gustave Roussy en plotseling wordt
geconfronteerd met de immense ondergrondse hal, bijna 50 meter onder de grond,
gevuld met daglicht.
De
‘Grand Paris Express’
Nog
even een stukje voorgeschiedenis. De Grand Paris Express bestaat uit een
fundamentele heroverweging, herontwerp en focus op het openbaarvervoernetwerk
op de schaal van het grootstedelijk gebied de metropool Grand Paris die bestaat
uit 131 gemeenten, waaronder Parijs zelf. Het doel van deze oefening is om
Grand Paris te voorzien van één multimodale vervoersoplossing, meer
geïntegreerde vervoersdiensten, en zo een model van poly centrische
ontwikkeling te ondersteunen, een stad die is opgebouwd uit meerdere centra. Op
de lange termijn zal het nieuwe transportnetwerk naar verwachting het bruto
binnenlands product van de regio île de France met meer dan 100 miljard euro
doen toenemen en 115.000 nieuwe banen moeten creëren.
Grand Paris Express in cijfers:
· 4 nieuwe metrolijnen (lijn 15, 16, 17 & 18) plus 2 verlengingen van bestaande lijnen (lijn 11 & 14)
· 200 km nieuwe spoorlijnen, hierdoor zou de huidige metro (214 km), die voornamelijk de 20 arrondissementen binnen de Parijse ringweg bedient, in omvang bijna verdubbelen
· 68 gloednieuwe onderling verbonden stations
· 15 jaren van constructie, 2016 tot 2030
· 2 miljoen passagiers per dag, tegen 2035 ongeveer 3 miljoen
· Elke 2 à 3 minuten een trein
· Volledig automatisch metrosysteem
· 90% van de lijnen wordt ondergronds aangelegd
· Totale kosten worden geraamd op 35,6 miljard euro
4 Nieuwe
lijnen omcirkelen de hoofdstad en bieden verbindingen met de 3 luchthavens,
zakenwijken en onderzoeksclusters van Parijs. Het zal 165.000 bedrijven
bedienen en dagelijks 2 miljoen pendelaars vervoeren. De nieuwe Grand Paris
Express zal reistijden aanzienlijk verkorten. Voorbeeld: het duurt slechts 34
minuten - in plaats van 53 minuten voor een bedrijfsdirecteur om van de
luchthaven Roissy Charles-de-Gaulle naar La Défense te komen. Het duurt slechts
15 minuten in plaats van 1 uur en 6 minuten voor een onderzoeker om van de
luchthaven Orly naar de Université Paris-Saclay - Campus Vallée te komen.
Pendelaars kunnen zich eenvoudig in île de France van het ene punt naar het
andere begeven, zonder via het centrum van Parijs te hoeven reizen. De ‘Régie
Autonome des Transports Parisiens’ (RATP), het staatsbedrijf voor openbaar
vervoer in Parijs, zal de lijnen exploiteren. Tot slot vertegenwoordigt dit
project een goed alternatief voor de auto en is dus een manier om
luchtvervuiling en files te verminderen. Naar verwachting zullen 150.000 auto’s
van de wegen rondom Parijs verdwijnen.
68
Nieuwe treinstations
Als
pijler van dit project is de functie van stations van de grond af aan herzien,
waardoor plaatsen en ruimtes ontstaan waar mensen meer doen dan alleen
doorlopen om in de trein te stappen. Het is de bedoeling dat dit nieuwe model
lokale stations nieuwe functies geeft die dienen als woon-werkverkeer,
winkelen, wonen en werken. Samengevat: de nieuwe generatie stations wordt
gastvrij, architectonisch herkenbaar, toegankelijk, veilig, intermodaal,
digitaal, levendig ... en natuurlijk praktisch! Met een gemiddelde stations
afstand van ongeveer 3 km - vergeleken met minder dan 500 meter voor de
stedelijke Parijse metro - en treinen die tot 110 km / u rijden, zullen
rijsnelheden tussen 55 en 65 km / u worden bereikt, meer dan twee keer de
snelheid van de metrolijnen in de binnenstad van Parijs. De volautomatische
treinen met een lengte van 120 meter bestaande uit acht wagons van 15 meter
lang, worden geleverd door Alstom. De eerste ontwerpen werden gepresenteerd op
2 oktober 2020.
90%
van de lijnen zijn ondergronds, mede mogelijk gemaakt door speciaal ontwikkelde
106 meter lange tunnelboormachines met boor diameters variërend van 7,7 meter
tot 9,8 meter. De tunnels worden aangelegd in vrij gevoelige grond, met een
risico op instorting en kuilen. De stations bevinden zich vaak zeer diep – soms
wel 30 meter onder de grond. Tunnelboormachines zullen ongeveer 20 meter diep
gaan. In de komende jaren werken er 20 tunnelboormachines aan dit project.
Terwijl de tunnelboormachines zich als mollen een weg banen onder de grond,
begint de ‘Grand Paris Express’ langzaam vorm te krijgen.