In deze blog vraag ik
aandacht voor een bijzonder gebouw. Parijs heeft vele monumentale gebouwen te
danken aan diverse wereldtentoonstellingen.
Het idee van het houden
van een wereldtentoonstelling is geboren tijdens de industriële revolutie in
Engeland. Daar werd in 1851, in London, de eerste wereldtentoonstelling
georganiseerd. Het succes overtrof alle verwachtingen, met meer dan 6 miljoen
bezoekers en bijna 14.000 exposanten en werd vervolgens een traditie.
Natuurlijk kon Parijs
niet achterblijven en de tweede wereldtentoonstelling werd hier gehouden in 1855, op de daarvoor speciaal
aangelegde Champs de Mars. Volgens
het officiële rapport zouden 5,1 miljoen mensen de tentoonstelling hebben
bezocht. De tentoonstelling besloeg een gebied van 16 hectaren en er waren 34
landen vertegenwoordigd. Vandaag de dag is het théâtre du Rond-point des
Champs-Élysées, ontworpen door Gabriel Davioud, het enige gebouw dat nog
herinnert aan deze tentoonstelling.
Wereldtentoonstelling 1889 - Station Champs de Mars naar een ontwerp van Juste Lisch (Photo: Collection Pierre Tullin)
Zoals ik al zei kent
Parijs vele indrukwekkende gebouwen, die overblijfselen zijn van de diverse
wereldtentoonstellingen. Het bekendste gebouw is natuurlijk de Eiffeltoren.
Parijs was velen malen de gastheer van de "Exposition Universelle".
In totaal acht keer in de periode tussen 1855 en 1937. In 1867 werd wederom het Champs de Mars als locatie gekozen, met als
extra toevoeging het eiland Billancourt in de Seine, aan de zuidkant van
Parijs. Deze tentoonstelling was een ongekend succes in die tijd, met 9,2
miljoen bezoekers en meer dan vijftigduizend exposanten. Twee markante
gebouwen, waaronder het Palais de l'Iindustrie en het Palais Omnibus, hebben
bij latere tentoonstellingen helaas plaats moeten maken voor andere gebouwen,
maar daarover straks meer.
Gare Champs de Mars wereldtentoonstelling 1889 (Photo: Collection Pierre Tullin)
De Exposition
Universelle van 1878 was de derde
wereldtentoonstelling die werd gehouden in Parijs. De tentoonstelling was
vooral ter viering van de wederopbouw van Frankrijk na de Frans-Duitse Oorlog.
Op de noordoever van de Seine werd het Palais du Trocadéro gebouwd. Het was een "Moors" bouwwerk
van de architecten Davioud en Bourdais, met torens van 76 meter hoog. Het
gebouw bleef tot 1937 staan en maakte toen plaats voor het huidige Palais de
Chaillot. Onder de vele uitvindingen die te zien waren op de tentoonstelling
bevond zich ook Alexander Graham Bell's telefoon. Thomas Edison presenteerde er
de megafoon en fonograaf. De tentoonstelling werd verlicht door elektrische
booglampen, en op 30 juni werd het voltooide hoofd van het Vrijheidsbeeld
tentoongesteld in de tuin van het Trocadéro, terwijl andere stukken te zien
waren op de Champ-de-Mars. Meer dan 13 miljoen mensen betaalden om de
tentoonstelling te bezoeken.
Het station gezien vanaf te Eiffeltoren (1889) - (Photo: Collection Pierre Tullin)
Speciaal voor de
overslag van goederen en bouwmaterialen, benodigd voor de bouw van de diverse
paviljoens voor Exposition Universelle van 1867, werd op een stuk land op de
hoek van de Avenue de Suffren en de Quai Branly, vlakbij de Champs de Mars een
station gebouwd. Dit station vormde tevens een verbinding tussen de
ringspoorweg; de Petite- Ceinture en de Champs de Mars.
Voor de bouw van de
wereldtentoonstelling van 1878 bleek het huidige station veel te klein te zijn
en de Franse architect Juste Lisch,
ervaren in het bouwen van stations, kreeg de opdracht voor de bouw van een
totaal nieuw station Champs de Mars.
Het werd een kopstation met vier sporen, vier extra rangeersporen en een
aanlegkade aan de Seine, waardoor de functionaliteit van het station sterk werd
verbeterd ten opzichte van het vorige station. Het gebouw werd opgebouwd uit
metalen frames voorzien van veel glas, en muren van rode baksteen gecombineerd
met veel keramiek, en aan de voor en achterzijde geflankeerd door twee torens.
De eerste treinpassagiers werden ontvangen bij de inhuldiging van de derde
wereldtentoonstelling op 1 mei 1878. Parijs was weer een kopstation rijker dat
een verbinding moest gaan vormen met de westelijke voorsteden van Parijs. Een
route die tot dan alleen toegankelijk was per paardentram.
Ook na de
wereldtentoonstelling van 1878 behield het station zijn functie en bewees zijn
toegevoegde waarde bij de aanvoer van staal, speciaal bedoeld voor de
Eiffeltoren die vlak naast het station werd gebouwd voor de
wereldtentoonstelling van 1889, die in het teken stond van 100-jarig jubileum
van de Bestorming van de Bastille. Een symbool dat algemeen gezien wordt als
het begin van de Franse Revolutie. Voor de tentoonstelling werd een
reconstructie van de Bastille gemaakt, die tijdens de tentoonstelling dienst
deed als bijeenkomstpunt en balzaal. Het centrale symbool van de
tentoonstelling was natuurlijk de Eiffeltoren, die als toegangspoort diende tot
het terrein waar de tentoonstelling plaatsvond.
Verplaatst naar de Carbonnets Impasse op de grens van Asnières-sur-Seine en Bois-Colombes - (Photo: Collection Pierre Tullin)
Midden 1893 wordt, door
de bouw van een brug over de Seine, de spoorlijn verbonden met Ligne d'Auteuil,
wat tevens het einde betekent voor het station Champs de Mars als eindstation.
15 jaar lang was dit station getuige van twee wereldtentoonstellingen en
passeerde er meer dan 6 miljoen reizigers, toch wordt het station gesloten. In
de zomer van 1897 wordt het markante gebouw steen voor steen afgebroken en
verplaatst naar de Carbonnets Impasse op de grens van Asnières-sur-Seine en
Bois-Colombes waar het tot 1936 nog eens dienst doet als station. Uitgebreide
werkzaamheden tussen Asnières en Bois-Colombes markeren het einde van het
gebouw als station.
In de jaren daarna doet
het gebouw nog dienst als atelier voor diverse kunstenaars om in 1972 gebruikt
te worden als nationale circusschool geleid door Anna Frattellinis, een loot
van de bekende circusfamilie. Rond 1983 komt dit rekwisiet van de derde
wereldtentoonstelling opnieuw leeg te staan en dreigt uit het collectief
geheugen te verdwijnen, de sloop dreigt.
Gelukkig wordt het pand
in 1985 aangemerkt als cultureel erfgoed waardoor het van de sloop gered wordt,
echter in 2012 wordt het nog eens door een brand geteisterd. Het Gare Lisch zoals het pand nu word
genoemd, naar de naam van de architect, wordt nog eens bedreigd, dit keer door
instortingsgevaar.
Gare Lisch anno 2014
Het is een artikel in
de Parijse krant Le Figaro, die door een bijzonder particulier initiatief van
Pierre Tullin, gewoon een
anonieme inwoner van Asnières-sur-Seine, het gebouw opnieuw onder de aandacht
brengt. 'Operatie Renaissance" gaat van start en mobiliseert alle inwoners
van Asnières en Colombes, de gemeente Parijs, vele architecten, acteurs ,bedrijven
en particulieren.
Waarom zoveel aandacht
voor dit gebouw? Ontworpen en gebouwd in de Haussmann periode. In dezelfde tijd
als de Opéra Garnier waar rijk gebruik gemaakt werd van versieringen en een
enorme diversiteit aan materialen. Dit gebouw lijkt door zijn eenvoud verstoken
te zijn van enige architecturale creativiteit en dat is uitzonderlijk voor het
einde van de 19e eeuw. Misschien ligt in die eenvoud haar schoonheid.
De plannen volgens Pierre Tullin - (Photo: Collection Pierre Tullin)
Inmiddels is 'Operatie
Renaissance' onderdeel geworden van het wereldwijde project Inside Out ontworpen door de kunstenaar
JR, om geld op te halen d.m.v. crowdfunding.
Paris FvdV ondersteunt
dit project om zo mede zorg te dragen voor redding van een klein stukje
cultureel erfgoed van Parijs. U kunt ook meedoen voor slechts € 10 en een
portretfoto van uw zelf te sturen naar contact@garelisch.fr
Uw portret wordt
getoond op hekken rond het Gare de Lisch. Te beginnen met 100 gezichten. Als de
collectie het toelaat 200...dan 500...dan 1000 en vervolgens meer en nog meer.
Het succes van deze actie heeft zich al bewezen bij het Pantheon en diverse
andere (renovatie)projecten over de hele wereld. Het geld wordt gebruikt om het
renovatieproject van dit bijzondere station onder de aandacht te brengen van
mogelijke sponsoren.
Help mee om het het Gare Lisch te redden van de ondergang (photo: Gare Lisch)
Uw foto dient aan de
volgende eisen te voldoen:
- Slechts
een persoon per portret
- Slechts
een menselijk gezicht
- Geen
vermomming
- Geen
reclame (of merk of product)
- Idealiter
een effen achtergrond
- Maak
met uw hand het gebaar van een L ter hoogte van uw schouder
- Last but not least een grote glimlach.
Gare Lisch historisch erfgoed sinds 1985 - (Photo: Collection Pierre Tullin)
"Iedereen zei dat
het onmogelijk was, totdat er iemand langs kwam die dat niet wist"
Marcel Pagnol
Na het lezen van deze
blog wil ik u vragen uw stem uit te brengen voor de Golden Blog Awards 2014. U
kunt elke dag stemmen tot 23 oktober 2014. Klik hier voor de pagina van de Golden Blog Awards. U kunt stemmen door op de
knop 'Je Vote' te klikken. Wederom dank voor uw stem.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten