ONBEKEND PARIJS; EEN MOSKEE IN DE STAD

De fraaie grote moskee, met haar imposante vierkante minaret is een van de aangenaamste verrassingen die de Rive Gauche te bieden heeft. Gelegen in het 5e arrondissement aan de place du Puits de l'Ermite, omgeven door de rue Georges Desplas, rue Daubenton en de rue Geoffroy Saint-Hilaire. Deze plaats werd door de stad Parijs in 1920 geschonken als eerbetoon aan 70.000 moslimsoldaten, die tijdens de Eerste Wereldoorlog hun leven voor Frankrijk hebben opgeofferd. Het is tevens de oudste en belangrijkste moskee voor de door Algerijnen gedomineerde moslimgemeenschap in Frankrijk.

De fraaie grote moskee, met haar imposante vierkante minaret is een van de aangenaamste verrassingen die de Rive Gauche te bieden heeft

De moskee werd tussen 1922 en 1926 gebouwd door 3 Franse architecten; Charles Heubès, Robert Fournez, Maurice Mantout en 450 van de bekwaamste ambachtslieden uit Tunesie, Marokko en Algerije. Tijdens de eerste steenlegging sprak een Franse hoogwaardigheidsbekleder de volgende woorden: "De minaret die u gaat bouwen, zal slechts een gebed naar de hemel zenden, en de torens van de Nôtre Dame zullen daar niet jaloers om zijn". De Franse president Gaston Doumergue opende de moskee op 15 juli 1926 en de Algerijn Ahmad al-Alawi leidde de eerste gebeden.

Zich op de bijzonder minaret vanuit de rue du Puits.

De Spaans-Moorse architectuur wordt gekenmerkt door groene daken, een 30 meter hoge minaret, prachtige patio's met een weelderige vegetatie, en pilaren en fonteinen van roze marmer. Op de deuren schitterend houtsnijwerk. De binnentuin symboliseert het hemelse paradijs waar het geluid van stromend water zich mengt met het gezang van de vogels. De grote binnenplaats is geïnspireerd op die van het Alhambra in Granada, Spanje en de Bou-Inania Moskee te Fez, Marokko. De moskee is versierd met de mooiste mozaïeken. De plafonds zijn vervaardigd uit Libanees cederhout. Vóór de gebedsruimte ligt een mooie binnenplaats met arcades, rijkelijk voorzien van decoraties met verzen uit de Koran en mozaïekpatronen, keramische en marmeren tegels. In het midden de fontein voor rituele wassing. De mozaïeken bevatten 700 met de hand gesneden, gekleurde stukjes steen, per vierkante meter.

De gebedsruimte is weelderig ingericht; grote deuren van gesculpteerd en geciseleerd hout, antieke zacht groene tapijten en rijkelijk met cederhout versierde koepels. De grote koperen kroonluchter in het midden is het werk van ambachtslieden uit de Marokkaanse koningsstad Fez, en weegt ruim een ton. Achteraan kijkt de mihrab in de richting van Mekka (zuid zuid-oost van Parijs), en eveneens achteraan staat de preekstoel (minbar), de traditionele plaats voor het vrijdagse gebed.

Moslims bidden vijf keer per dag op vastgestelde tijden. Het gebed is het eerste dagelijkse werk van een moslim en ook vaak het laatste. Op deze manier gedenkt de moslim God gedurende alle activiteiten van de dag, bij het opstaan 's morgens vroeg, voor het slapen gaan 's avonds, tijdens het werk midden op de dag.

De salat of salah is het rituele gebed binnen de islam. Voor de salat zijn vaste tijdvakken vastgesteld, gebaseerd op de positie van de zon (zonsopgang, hoogste punt en dergelijke)

De namen van de vijf dagelijkse gebeden (en tevens van de tijdstippen) zijn:

I Fajr (dageraad)

II Dhuhr (middag, net na het hoogste punt van de zon)

III Asr (namiddag)

IV Maghrib (zonsondergang of avond)

V Isha (nacht)

Moslims bidden vijf keer per dag - foto Alex Timmermans

Reiniging speelt ook een belangrijke rol binnen de Islam en ook bij het gebed. Het gebed kan alleen worden verricht in een toestand van reinheid. Die reinheid is te bereiken door een eenvoudige rituele wassing. Deze wassing wordt 'woedoe' genoemd en bestaat uit vier verplichte onderdelen. Het wassen vanaf de haargrens tot onder de kin en van oor tot oor. De armen tot en met de ellebogen wassen. Minstens een kwart deel van het hoofd nat maken, door met natte handen erover te strijken. De voeten tot en met de enkels wassen. Deze wassing is in principe voldoende om over te gaan tot het gebed.

De grote binnenplaats is geïnspireerd op die van het Alhambra in Granada, Spanje en de Bou-Inania Moskee te Fez, Marokko

De moskee herbergt ook een bibliotheek, het Instituut d'Études Musulmanes, waar lessen in de Arabische talen en culturen worden gegeven. Neem ook een kijkje in de 'Hall d’Honneur' eerder bezocht door de presidenten van de Republiek; Chrirac, Sarkozy en Hollande. De populairste delen voor niet moslims zijn, als u even aan het drukke stadsleven wilt ontsnappen, de hammam, (Entree is € 18 en een massage per 10 minuten € 12.Schrobben eveneens € 12) de 'salon de thé' waar u vervolgens kunt genieten van heerlijke muntthee € 2, zoete hapjes € 2 per stuk en een restaurant voor overheerlijke tagines (vanaf € 17) en couscous (vanaf € 11). Met zijn zuilen, zijn bogen, zijn mooie faiences waan je je hier meteen in de tuinen van een rijke kalief. Vanzelfsprekend wordt nergens alcohol geschonken. U vindt er ook een winkel die veel weg heeft van een kleine souk.

De mozaïeken bevatten 700 met de hand gesneden, gekleurde stukjes steen, per vierkante meter

Wat weinigen weten is een waarheid die naar boven kwam in 2011 in de Franse film Les Hommes Libres - Free Men.

Het beschrijft iets wat volkomen ontbreekt in onze geschiedenisboeken en dat is dat de Moslims tijdens de Tweede Wereldoorlog Joden hielpen onderduiken in het door de Duitsers bezette Parijs. Een op feiten gebaseerd drama over een Algerijnse immigrant, die tijdens de Tweede Wereldoorlog bevriend raakt met een joodse zanger en vervolgens in het verzet gaat.

Onder de grote Moskee, dat een compleet stadsblok inneemt, bevinden zich ondergrondse grotten die ooit dienden als schuilplaats voor leden van het verzet en Franse Joden. Gedurende hun verblijf in die grotten werden de Joden voorzien van nieuwe identiteitspapieren waaruit bleek dat ze Moslim waren. Terwijl zich dit allemaal ondergronds afspeelde, gaf boven de grond Benghabrit, een wijze in Algerije geboren religieuze en politieke leider, rondleidingen aan Nazi officieren en hun echtgenotes, die geen flauw benul hadden wat er zich onder hun voeten afspeelde. Volgens een Noord Afrikaanse Jood, Albert Assouline, die was ontsnapt uit een Duits gevangenkamp en zelf ook eindigde in de grotten onder de moskee, zijn er in totaal niet minder dan 1.732 verzetsstrijders, Joden en Christenen geweest die daar onderdak vonden. Het grootste deel bestond uit Franse Joden. Het was niet een strak door de moskee georganiseerde operatie, maar meer iets dat spontaan was ontstaan om medemensen in nood te helpen.

De gebedsruimte is weelderig ingericht; grote deuren van gesculpteerd en geciseleerd hout, antieke zacht groene tapijten en rijkelijk met cederhout versierde koepels

Velen van u zullen deze film wel niet gezien hebben toen hij werd uitgebracht omdat er niet dezelfde publiciteit aan is gegeven als de Hollywood blockbusters. De regisseur van de film, Ismael Ferroukhi, pleit ervoor dat deze film in alle scholen wordt getoond. Zo zei hij tegen de New York Times: "Het laat een andere werkelijkheid zien, een waarbij moslims en Joden vreedzaam naast elkaar leefden. Dat moeten wij ons herinneren en er trots op zijn".

In 1905 had Frankrijk een bevolking van 40 miljoen inwoners, waarvan 4 miljoen moslims, dus 10% van de bevolking. Absoluut gezien is het aantal in Frankrijk woonachtige moslims sinds die tijd toegenomen, namelijk naar rond de 6 miljoen, maar is ook de gehele Franse bevolking toegenomen naar 67 miljoen, dus het percentage in Frankrijk woonachtige moslims is in feite gedaald naar 9%.

De binnentuin die u ook mag bezoeken is een oase in de stad

Slechts 33% van de 6 miljoen moslims die er naar schatting in Frankrijk wonen zeggen dat zij echt gelovig zijn en praktiserende moslims, oftewel 1.9 miljoen. Toch heerst er, met name in de grote steden van Frankrijk, een groeiende achterdocht en irritatie ten opzichte van de moslim medeburgers. En net als in ons land komt dat, omdat een kleine minderheid van de Franse moslims opvalt door een afwijkend gedrag,  dat door de autochtone Fransman/vrouw niet geaccepteerd wordt, wat op dit moment een belangrijke rol speelt in de Franse verkiezingen. Exacte cijfers zijn niet bekend omdat dit soort “onderzoeken” moeilijk te houden zijn, want sinds een wet van 1872 is het in Frankrijk verboden om in officiële enquêtes te vragen naar de religie van de bevraagde.

Het restaurant waar u tot middernacht terecht kunt voor traditionele maaltijden uit de Magreb

Vanwege haar koloniale verleden telt Frankrijk een relatief groot aantal allochtone inwoners, vooral van Noord-Afrikaanse afkomst. Parijs staat bekend om zijn multiculturele samenleving. Het leven van de 'étrangers' speelt zich voor het grootste deel af in de 'eigen wijken' of in de banlieues, de trieste satellietsteden van Parijs met de nummers 91, 93, 94 en 95. Josephine Baker, de zwarte schrijver James Baldwin en Richard Wright noemden Parijs een stad waar ruimdenkendheid troef is. Helaas, in de praktijk is er weinig van te merken. De economische malaise van de afgelopen jaren heeft ertoe geleid dat vreemdelingen, in zoverre het geen toeristen zijn, als concurrenten worden beschouwd in de strijd om woonruimte en werk. Dat is helaas de schaduwzijde van deze mooie stad.

De grote moskee is van een verbazingwekkende schoonheid

La Grande Mosquée, 2A place du Puits de l'Ermite, 5e arrondissement, métro Daubenton, Place Monge.

Alle dagen geopend voor bezoek aan tuinen en binnenplaats met uitzonde-ring van vrijdag. 

Entree slechts € 3 per persoon.

Het Moors café - restaurant, 39 rue Geoffory Saint Hillaire, 5e arrondis-sement, métro Daubenton, Place Monge.

Geopend alle dagen in de week vanaf 9.00 uur tot middernacht.

De Hammam, 39 rue Geoffory Saint Hillaire, 5e arrondissement, métro Daubenton, Place Monge.

Geopend zes dagen in de week van 10.00 uur - 22.00 uur. Gesloten op dinsdag.