HET VERBORGEN PARIJS

In een van mijn Parijsboeken kwam ik de volgende zin tegen: "Parijs is een verleidelijke stad, die permanent wil worden bekeken en aandacht eist, en gezien wil worden door de ogen van een liefhebbende, verlangende en jaloerse minnaar". Ik moet bekennen dat ik zo naar mijn favoriete stad kijk. Altijd zoekend als een ware vrijbuiter, naar verborgen plekken, oases van stilte, onvermoede paradijsjes in anonieme straatjes, in miskende wijken, waar mijn fantasie het rijk alleen heeft. Op sommige van deze verschijningen ben ik voorbereid, maar de meeste charmante kleinigheden van Parijs ontdek ik toevallig. Op iedere willekeurige wandeling door de stad kom ik er waarschijnlijk tientallen tegen. Het is een klein wonder dat Parijs zo'n overvloed aan verborgen juweeltjes heeft kunnen bewaren, ondanks het verslindende moderne stadsleven. Het is zeker een compliment voor de smaak en geestkracht van de Parijzenaars.

Een verborgen juweeltje in het 20e arrondissement met tuinen vol met blauwe regen, rozen en geurende stefanotis

La Campagne à Paris

In het 20e arrondissement bezocht ik een unieke en ongewone plaats in Parijs. Een charmant volksbuurtje gelegen in de buurt van de Porte de Bagnolet ingesloten tussen de boulevard Maréchaud, rue Geo Chavez, rue du Capitaine Ferber en de rue Pierre Mouillard, totaal geïsoleerd van de rest van de stad. Drie straten gelegen, op een kleine heuvel, en elk bereikbaar met een betonnen trap voorzien van een hout-relief. Eind 19e eeuw waren hier de gipsgroeven die, nadat ze waren leeggehaald, werden opgevuld met de vrijgekomen grond voor de bouw van een deel van metrolijn 3, van metrostation Gambetta naar Republique. Op initiatief van Pastor Sully Lombard werd het grondgebied ter grootte van zo'n 15.800 m² 'bouwrijp' gemaakt voor sociale woningbouw. In 1907 wordt hiervoor een coöperatie opgericht en in de zomer van 1914 wordt de eerste tranche van 45 woningen opgeleverd. Door toedoen van de Eerste Wereldoorlog start de tweede fase pas in 1922. 

Hier herleeft het oude dorp Charonne van voor de annexatie door Parijs in 1860

Op 20 juni 1926 wordt de 'La Campagne à Paris', zoals het wijkje heet ingehuldigd. De huisjes zijn allemaal verschillend omdat ze zijn ontworpen door verschillende architecten. Voor die tijd voorzien van redelijke luxe zoals een badkamer, toilet, stromend water en met veel groen. 92 huisjes voorzien van prachtige luifels, idyllisch gelegen langs meanderende straatjes, met namen als rue Paul Strauss, rue Jules Siegfried en rue Irénée Blanc, met tuinen vol met blauwe regen, rozen en geurende stefanotis. Hier herleeft het oude dorp Charonne van voor de annexatie door Parijs in 1860. Een stukje platteland in Parijs. 

Verlaat je dit kleine paradijselijke stukje Parijs via de trappen aan het einde van de rue Irénée Blanc, via de place Octave Chanute en de rue du Capitaine Ferber kom je uit op de Place Edith Piaf met het bronzen standbeeld van een van de grootste chansonnières die Frankrijk ooit heeft voortgebracht. Helaas is de gekozen plek even armzalig als de jeugd die zij hier in deze wijk heeft gekend.

Metrostation: Porte de Bagnolet

92 Huisjes voorzien van prachtige luifels, idyllisch gelegen langs meanderende straatjes

Impasse des Deux-Néthes

Zomaar een doodlopende steegje in het dorp Clichy. Alle woorden zijn van toepassing, rustiek, landelijk, pittoresk en vervallen. Ooit droeg het de naam Impasse Antin maar het werd vernoemd naar de eigenaar van het grondgebied wiens eigendom door Haussmann in 1860 werd geannexeerd: Impasse Béranger en onderdeel werd van het 18e arrondissement. In 1877 kreeg het zijn huidige naam Impasse des Deux-Néthes. Dit maakte deel uit van een golf van herbenoemingen van straten waarbij straten de naam kregen van plaatsen in Elzas-Lotharingen. Het gebied dat Frankrijk na de Frans-Duitse oorlog van 1870 was kwijtgeraakt. De naam bevat in het Frans een spelfout, een accent aigu waar het een accent grave hoort te staan: Deux-Nèthes in plaats van Deux-Néthes maar aangezien de naam per decreet was vastgesteld liet men het maar zo. De Impasse ligt te midden van 19e-eeuwse lelijke hoogbouw die in dit deel van Parijs altijd nog zo'n € 6059 per m² doet. Na de sloop van enkele gebouwen aan het einde van de 20e eeuw is er in het midden een binnentuin ontstaan, het square des Deux Nèthes (hier is het wel goed) waarvan een wand gesierd wordt met een enorme graffiti voorstellend Abbé Pierre.

Impasse des Deux-Néthes, alle woorden zijn van toepassing, rustiek, landelijk, pittoresk en vervallen

Ik zou voor deze impasse niet speciaal een omweg maken maar het combineren als u toevallig 'Le Bal' bezoekt, gelegen in een doodlopend straatje een stukje verder, de Impasse de la Défense, aan de Avenue de Clichy. Hier is in september 2010 'Le Bal' geopend. Ooit een achteraf danszaaltje onder de naam Chez Isis, een bordeel, restaurant en feestzaal. Mede dankzij particulier initiatief getransformeerd in een centrum voor beeld- en fotodocumentatie. Een van de initiatiefnemers schijnt Magnum Photos Paris te zijn. Het fameuze fotopersbureau van Henri Cartier-Bresson. 'Le Bal' heeft ook nog een café met terras en een kleine boekwinkel. Hou er rekening mee dat Le Bal op maandag èn dinsdag gesloten is. Impasse de la Défense 6, métro place de Clichy.

De Cité des Fleurs is een oase van rust

La Cité des Fleurs

Als je nog steeds bewondering koestert voor Catherine Deneuve dan is La Cité des Fleurs tussen de rue de Clichy en nr, 59 van de rue de la Jonquière een 'must see' en niet alleen omdat Catherine Deneuve er is geboren! De Cité des Fleurs is een oase van rust. Deze 320 meter lange privéstraat midden in een drukke volksbuurt werd aangelegd in 1847. Links en rechts staan bomen en overal zie je fraaie gevels en charmante woningen, met mini-tuintjes. Volgens de overlevering waren huisbezitters hier ooit verplicht om in die tuin minimaal drie bomen te planten, vandaar de naam. Rijke industriëlen kochten hier een optrekje voor hun maîtresses. Je waant je hier op het platteland, kalmte, vogeltjes en vallende kastanjes in de herfst.. De straat is alleen overdag toegankelijk voor niet-bewoners. Ingang tegenover de avenue Clichy nummer 41. Het dichtstbijzijnde metrostation is Brochant.

Volgens de overlevering waren huisbezitters hier ooit verplicht om in die tuin minimaal drie bomen te planten

Galerie Argentine

Een passage die ik nog in geen enkel Parijsboekje ben tegengekomen is Galerie Argentine. Toevallig passeerde ik deze bijzondere passage op weg naar het Réservoir de Passy (zie ook mijn blog van 31 juli 2015). Aan de avenue Victor Hugo 111 ligt een decorstuk dat zo in de film 'Hugo' van Martin Scorsese zou passen. Een prachtig voorbeeld van de Parijse art-nouveau, ontworpen door Henri Sauvage en Charles Sarazin. Een statig gebouw met veel glas en ijzer, symmetrisch van vorm, met bij de ingang twee krachtige pilaren en hoge boogramen. De passage toont hoog en rank mede dankzij een loggia en een gebogen glazen dak, geheel gevat in metaal. Links en rechts, boven en onder, kleine winkeltjes. Het geheel een toonbeeld van eenvoud. De bouwvergunning voor de winkelgalerij werd in 1904 afgegeven op aanvraag van de Argentijn Mayol Senillosa. De oplevering vond plaats in 1907. De architect Henri Sauvage kennen we ook van het op renovatie wachtende warenhuis Samaritaine aan de oever van de Seine tegenover de Pont Neuf. La Galerie Argentine ligt verborgen in het 16e arrondissement.

Galerie Argentine: Een prachtig voorbeeld van de Parijse art-nouveau, ontworpen door Henri Sauvage en Charles Sarazin

La cour de Rohan

Via de rue Saint André des Arts (metro Saint-Michel) loop ik in westelijke richting. Bijna aan het einde van de straat aan de linkerkant loopt de deels overdekte, 18e eeuwse, cour du Commerce Saint-André, gebouwd in 1776 op een voormalige tennisbaan. Toen nog jeu de paume, de voorloper van tennis. Rechts de achterzijde van het oudste café van Parijs, Le Procope, geopend in 1686. Hier schonk een zekere Francesco Procopio dei Coltelli een nieuw, modieus drankje, dat men café noemde. Tegenover Le Procope bevindt  zich een poort (voie privé) en achter deze poort vindt u een drietal binnenplaatsen die u terug brengen naar voorbije eeuwen. La cour de Rohan met een toren nog intact, als onderdeel van de omwalling van Parijs, gebouwd door Philippe-Auguste. Hendrik II liet hier in de 16e eeuw huizen bouwen voor zijn maîtresse. Kunstschilder Balthus had hier 80 jaar geleden zijn atelier. De Cour de Rohan is het oude en verborgen Parijs. Door de volgende poort, met links en rechts een 'pas-de-mule': Stenen bedoeld om gemakkelijk een paard te kunnen bestijgen. Het derde binnenhofje met een oude put omgeven door elegante huizen. Het lijkt of de tijd hier voor altijd stil is blijven staan, alles ademt hier geschiedenis. La cour de Rohan ligt verborgen in het 6e arrondissement.

De Cour de Rohan is het oude en verborgen Parijs

Cimetière des chiens

Voor het laatste stukje 'verborgen Parijs' maken we een klein zijsprongetje naar een buitenwijk van Parijs, namelijk naar Asnières sur Seine.  Aan de noordwestkant van Parijs, langs de Seine, ligt het oudste dierenkerkhof ter wereld. Ik moet u eerlijk bekennen, zelfs ik kende deze plek niet. Het was dan ook letterlijk en figuurlijk hondenweer toen ik een bezoek bracht aan het 'Cimetière Animalier' beter bekend als het 'Cimetière des Chiens'. Het hele weekend regende het al pijpenstelen en ik besloot het kerkhof te bezoeken op mijn terugweg naar huis. Je kunt het beste metrolijn 13 nemen naar het metrostation Gabriel Péri - Asnières Gennevilliers.

Marquise en Tony; de honden van prinses Lobanof

De dierenbegraafplaats ligt op loopafstand van het metrostation, onder de Pont de Clichy op een langgerekte strook direct aan de Seine. Dit kerkhof, een initiatief van de Parijse journaliste en dierenliefhebster Marguerite Durand, bestaat al sinds1899. In het begin was dit het dierenkerkhof voor de Parijse elite, niet alleen voor huisdieren, waaronder honden en katten, maar ook voor konijnen, paarden en ezels. In 1958 werd hier het veertigduizendste kadaver ten grave gedragen.

Het graf van de bekendste TV-hond; Rin Tin Tin

Onder het merendeel van de grafstenen liggen echter honden begraven, waaronder de bekendste TV-hond (na Lassie) Rin Tin Tin.  Een plaquette herdenkt Barry, de Sint Bernardshond, die zelf tragisch om het leven kwam tijdens een reddingsoperatie waarbij hij 40 mensenlevens redde. Een andere getuige van de relatie tussen mens en dier is het monument, opgericht in 1912, ter nagedachtenis aan alle politie reddingshonden, waaronder Dora en Papillon, omgekomen bij het uitvoeren van hun plicht. Vertederend is het graf van de kat Kroumir, van de beroemde Franse journalist en politicus Henri De Rochefort, waarvan verteld wordt dat ze uit verdriet vier dagen na haar meester stierf. Ik hoop dat ik je tot een bezoek kan verleiden want ik heb tenslotte niet voor niets twee uur in de stromende regen staan fotograferen, schuilend onder een grote paraplu. Door en door nat, maar het was en is zeker de moeite van een bezoek waard.

En hier rust 'Plume'

Openingstijden 10.00 uur tot 16.30 uur (zomers tot 18.00 uur) Entree € 3,50 inclusief plattegrond. Gesloten op maandag en feestdagen.