FIETSEN IN PARIJS: DE VÉLIB IS DOOD LANG LEVE DE VÉLIB.

Op zondag 15 juli 2007, daags na Frankrijks nationale feestdag introduceerde de toenmalige burgemeester van Parijs, Bertrand Delanoë, in de stad Parijs de Vélib, een afkorting van Vélos Libres. Met de introductie van dit witte fietsenplan was de stad Parijs zijn tijd ver vooruit. Het waren toen oerdegelijke en hippe fietsen van Hongaarse makelij met een soort Vespa-stuur. Voorop een boodschappenmand, licht van gewicht, slechts 22 kilogram, voorzien van 3 versnellingen, rollerbrakes, automatische LED-verlichting en een kabelslot. Twee modellen, een voor dames en een voor heren, waarvan het zadel gemakkelijk in hoogte verstelbaar is. Maar echt bijzonder is het ICT systeem dat meedraait op de achtergrond. De fietsen staan geparkeerd bij speciale ‘docking stations’ waaraan ze met een elektronisch slot worden vastgeklikt. Op het moment van vastklikken wordt de fiets, voorzien van een unieke code, geïdentificeerd. Op deze wijze zijn de gestalde fietsen in de hele stad traceerbaar. Het initiatief kwam mede tot stand dankzij de financiering van het internationale reclamebureau JC. Deceaux, in ruil voor een 10-jarige concessie van 1600 reklameborden door de gehele stad. Een miljoenen project met toen ruim 20.000 fietsen op 1200 punten in Parijs. Nooit verder dan 300 meter lopen vind je een Velib fietsverhuurstation. Mocht een van de stations leeg zijn dan vind je op de informatiepaal altijd een plattegrond naar het dichtstbijzijnde verhuurstation met fietsen.

Na 10 jaar verdwijnt deze Vélib uit het Parijse straatbeeld

Maar nu, 10 jaar later, is de concessie verlopen en heeft JC. Deceaux de strijd verloren. De Vélib is dood, lang leve de (nieuwe) Velib! Parijs is sinds oktober 2017 in de greep van een van de grootst denkbare vervangingsoperaties. In een strak schema worden 1200 stations afgebroken en vervangen. Zo ook de 20.000 fietsen, die worden vervangen door zowel gewone als elektrisch aangedreven fietsen. De hele operatie duurt tot 31 maart 2018. Dan moeten alle stations en fietsen zijn vervangen. Met 300.000 abonnees een hele operatie en onmogelijk om alle stations in een keer uit de lucht te halen. De ombouw van elk station duurt zes weken en geeft met name veel overlast op de trottoirs van Parijs. Het bedrijf Codis moet eerst alle oude stations demonteren en vervolgens verzorgt Enedis de elektrische aansluiting van de nieuwe stations. Daarna vindt de overdracht plaats van JC Deceaux naar Smoovengo. Een logistieke operatie die zeker niet vraagt om de ‘Franse slag’. De komende maanden zal de Vélib steeds schaarser worden en de drukte in de métro nog verder doen toenemen.

Artist impression van de nieuwe elektrisch aangedreven Vélib van Smoovengo

Overigens was de Vélib na 10 jaar wel aan vervanging toe. Al een lange tijd liet de kwaliteit van de fietsen te wensen over. Het leek er op of JC. Deceaux wist dat ze de concessie zouden verliezen en dus ook geen aandacht meer besteedde om kapotte fietsen te vervangen. Vanaf 1 januari 2018 kun je al beschikken over de nieuwe elektrisch aangedreven Smoovengo fiets. Ideaal om de heuvels van Parijs te beklimmen. Vaak werd de Vélib alleen maar gebruikt om naar beneden te fietsen. De elektrische hulpmotor moet voorkomen dat auto’s van Smoovengo heen en weer rijden om fietsen weer terug te brengen naar de hooggelegen fietsstations. Uiteindelijk zullen per eind maart 2018 1400 stations in gebruik zijn. Voor vragen over de tussentijdse beschikbaarheid van de Vélib kun je terecht op de website van velib2018.com.

Parijs kent inmiddels vele fietspaden maar vaak zijn dat niet meer dan lange stroken op de rijweg

Al jaren, sinds haar aanstelling in 2014, probeert de huidige burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo, het fietsgebruik in de stad te stimuleren. Bij haar verkiezing in 2014 beloofde ze een netwerk aan fietspaden. Maar de krant Le Monde constateerde onlangs dat van haar plannen slechts 5% is gerealiseerd. Hidalgo, halverwege haar ambtstermijn, heeft afgelopen zomer de oorlog verklaard aan de auto en haar ‘Plan Vélo’ opgevoerd, volgens de website van de stad Parijs is aan het einde van 2017 20% gerealiseerd. Zo kwam de gemotoriseerde Parijzenaar na de zomervakantie voor enkele verrassingen te staan en bleek aan de westkant van de stad een baan van de snelweg geconfisqueerd te zijn voor een fietspad. Ook de drukke rue de Rivoli moest een rijbaan inleveren aan de fietser. Verder is de gemeente Parijs van plan om midden tussen alle rijbanen op de Champs Élysées een fietsstrook aan te leggen. Maar Hidalgo’s plannen, die overigens gezien worden als een oorlogs- verklaring aan de automobiel, gaan nog verder. Er komen minder parkeer- plekken in de stad, de maximum snelheid in Parijs gaat naar 30 kilometer per uur. Nou moet ik zeggen dat het nu al onmogelijk is om die 30 kilometer per uur te realiseren, maar dat terzijde. Autoloze zondagen en er is een milieuvignet geïntroduceerd. Dieselauto’s mogen per 2024 de stad niet meer in en per 2030 moeten alle auto’s die de stad willen binnenkomen elektrisch aangedreven zijn dus geen verbrandings-motor meer.

Dat er iets aan het autoverkeer in Parijs gedaan moet worden is evident. Maar door alle genomen maatregelen is de luchtkwaliteit nog niet echt verbeterd. Dankzij de maatregelen neemt het aantal auto’s in Parijs met 2% af, terwijl het aantal files is toegenomen met ruim 8% De auto is verantwoordelijk voor 13% van alle verplaatsingen, maar neemt 50% van alle ruimte in. Hidalgo’s beleid roept bij de Fransen heftige emoties op wat haar de bijnaam oplevert van de Koningin van de bobo’s, les ‘bourgeois-bohème’; de yuppen. Het Parijse stadhuis heeft de stad Amsterdam als voorbeeld, maar vergeet dat de Parijzenaar wat mobiliteit betreft op het niveau zit waar Nederland veertig jaar geleden was. Parkeertarieven liggen in Parijs op het niveau van een gemiddelde grote stad in Nederland. Het varieert per arrondissement van € 2,00 tot € 4,00 per uur. Een parkeerboete, une prune (een pruim) in populair Frans, kost slechts € 17, goedkoper dan de prijs van een dag parkeren. Geld vragen voor parkeren vindt de Parijzenaar oplichterij, bovendien is de kans op een parkeerbon in Parijs 1 op 15. Maar ook hierin komt verandering: Vanaf 1 januari 2018 is die gouden tijd voorbij, de boete voor onbetaald parkeren gaat naar € 35,00 en in sommige zones naar € 50,00. Bovendien wordt de controle in Parijs in het vervolg uitbesteedt aan ambitieuze particuliere bedrijfjes.

Met betrekking tot betaald parkeren komen er twee systemen: Je betaalt op het moment dat je parkeert het bedrag dat de parkeermeter aangeeft voor de gewenste parkeerduur of je betaalt achteraf een FPS  ‘Forfait de Post-Stationnement’, een tevoren door de lagere overheid bepaald vast bedrag. De wijziging houdt tevens in dat boetes op niet-betalen of te lang parkeren worden vervangen door een factuur FPS, die je krijgt thuisgestuurd. Daarmee wordt te lang of onbetaald parkeren uit het strafrecht gehaald. Het is dus geen overtreding meer. Daarnaast wordt door de gemeente een maximale parkeertijd vastgesteld. Wanneer je de maximale tijd hebt overschreden en je hebt direct bij het parkeren van je auto betaald, wordt het forfait verminderd met het betaalde bedrag. Tarieven en maximale parkeertijden zijn bedoeld om (te) lang parkeren te ontmoedigen en het gemakkelijker te maken voor automobilisten om een parkeerplaats te vinden. (bron Th. Besse)

Dat wordt dus fietsen. Echt gevaarlijk is het niet, spannend is het wel. Parijs kent inmiddels vele fietspaden maar vaak zijn dat niet meer dan lange stroken op de rijweg. De gemeentelijke diensten hebben ook weinig ervaring met het aanleggen van fietspaden. Een fietspad in Parijs wordt vaak aangelegd omdat het nuttig is voor fietsers en niet omdat er toevallig plaats over is op een weg. Hou er bovendien rekening mee dat de meeste Fransen hun rijbewijs hebben gehaald in gebieden waar nauwelijks fietsen rijden. Belangrijk om te weten is dat de Parijse politie een stuk strenger is dan die in bijvoorbeeld Amsterdam. Je mag niemand achterop nemen. Niet op het trottoir rijden en niet telefoneren op de fiets.

De fiets is in Frankrijk nooit als volwaardig vervoermiddel geaccepteerd. Het is een autoland met een grote automobielindustrie. Hier is een auto de norm! Anne Hidalgo denkt hier duidelijk anders over en wil dat Parijs per 2020 de wereldhoofdstad van de fiets gaat worden. 15% van alle verplaatsingen in de stad moeten per fiets gebeuren tegen 5% nu. Met de nieuwe elektrische Vélib zet Parijs een belangrijke stap. De leenfiets telde al 300.000 abonnementen en per dag worden zo’n 150.000 ritten geregistreerd en dat zal zeker meer worden.

De nieuwe Vélib zal beschikbaar zijn in twee versies, de appel groene is de mechanische versie en de uitvoering in turquoise blauw de elektrische.

Er worden twee verschillende abonnementen aangeboden: Het ‘V-Plus’ - aanbod, voor de mechanische versie kost € 37,20 euro per jaar (€ 3,10 euro per maand) tegen € 29,00 euro voor de huidige versie. De eerste dertig minuten zijn gratis, daarna wordt om de dertig minuten een euro gefactureerd. Voor elektrische fietsen worden de eerste dertig minuten een euro in rekening gebracht en voor elk volgend uur twee euro.

Het ‘V-Max’ abonnement voor de elektrische versie wordt € 99,60 euro per jaar (slechts € 8,30 euro per maand). Het eerste uur is gratis bij gebruik van de mechanische versie en voor elk volgend half uur een euro. Voor de elektrische versie is het eerste halfuur gratis en de volgende dertig minuten één euro.

Het blijft ook mogelijk om de fietsen te huren zonder abonnement voor één euro elk half uur voor de klassieke versie en twee euro voor de elektrische versie.

Het eerste nieuwe Vélib station in het Parijse straatbeeld - 1400 stations worden vervangen tussen 1 oktober 2017 en 31 maart 2018

De nieuwe Vélibs zijn ook iets lichter 20,6 kg en 25 kg voor de elektrische versie. De maximale snelheid van de elektrische fiets is 25 kilometer per uur. Ze zijn verbonden met je smartphone en uitgerust met een veel veiliger antidiefstalsysteem dan de huidige. Nieuw aan de Vélib is het ‘Overflow Management Systeem’. Dankzij de stuurkabel kunnen twee fietsen kop-aan-staart met elkaar verbonden worden zo kan de fiets aan een station worden bevestigd, zelfs wanneer deze vol is. Het opladen wordt automatisch gestart zodra de fiets is aangesloten op zijn terminalette’’ , het docking station.

Voor de echte fietsers onder ons, ik moet bekennen meer het type wandelaar te zijn, zijn er een tweetal leuke Parijse fietsboekjes die ik zeker kan aanbevelen: "Parijs per fiets"; fietstochten door Parijs voor de echte liefhebber door Joke Radius. Een handig boekje met fietsroutes voorzien van duidelijke Michelin routekaartjes en interessante toeristische tips. Een zeer handzaam boekje juist voor op de fiets. (ISBN 9080440221).

"Fietsen en wandelen in Parijs" door Hugo Rosseels. 5 originele fietsroutes voorzien van vele foto's. (ISBN 9789490783150).

Fietskaarten van Parijs kun je ook gratis downloaden in pdf-format. Zoek even via Google op het trefwoord ‘Paris Carte Cyclable’.

Paris FvdV adviseert al jarenlang Paris By Bike voor spannende rondleidingen op de fiets door Parijs

Fiets je liever door Parijs met een Nederlandse gids maak dan gebruik van de fietstours van mijn Parijse vriendin, de Nederlandse Yvonne America. Zij organiseert fietstochten door Parijs met Nederlandse gidsen op echte omafietsen. De tours van Paris By Bike vertrekken 6 dagen per week (dinsdag tot en met zondag) vanaf Rue Greneta 23 tegenover het café ‘La Cordonnerie’ in het 2e arrondissement. Metro Réaumur Sebastopol. Op maandag zijn zij gesloten. Reserveren kan via de website of mail of bel direct met Yvonne voor informatie of om je plekje te reserveren: yvonne.parisbybike@gmail.com of 0033-6-52054227.

Note: Paris By Bike heeft nu een winterstop t/m 9 februari 2018

Niets leuker als op originele Nederlandse omafietsen door Parijs