Maar
weinig grote steden hebben zo'n nauwe band met de beeldende kunst als Parijs.
In het tweede Keizerijk (1852-1870) en de Derde Republiek (1870-1940/'46) werd
Parijs gaandeweg een openluchtmuseum vol met beelden van onder andere Carpeaux
(de prachtige Fontaine de l'Observatoire) Rude (de Marseillaise op de Arc de
Triomphe). Rodin, Maillol, Zadkine en Bourdelle. Montmartre en Montparnasse werden
hèt bloeiend centrum voor kunst en literatuur. Schilders en beeldhouwers,
schrijvers en dichters werden aangetrokken door deze buurten. De ateliers, de
levendigheid en bohemienachtige manier van leven en werken werkten als een
magneet op vele getalenteerde kunstenaars. Kunstenaars als Moreau, Delacroix,
Bourdelle, Maillol, Rodin, Zadkine en schrijvers waaronder Balzac en Hugo
hebben een schat aan ateliers nagelaten aan de stad Parijs. Gelukkig zijn veel
van deze ateliers musea geworden in eigendom van de stad Parijs en daardoor (nog)
gratis te bezichtigen.
Op
loopafstand van het Musée Bourdelle vlakbij de Jardin Luxembourg ligt,
verborgen tussen de muren van de hoge aanpalende gebouwen, het woonhuis en
atelier van de in Rusland geboren beeldhouwer Ossip Zadkine (1890-1967). In de
rustige en besloten tuin, omgeven door met klimop begroeide ateliers, lijken
zijn bronzen beelden slechts met moeite licht op te vangen. Het museum, in
februari 2012 weer opengegaan voor het publiek na een grondige renovatie, toont
een prachtig overzicht van zijn werken van kubisme tot abstracte kunst. Binnen
vindt je een collectie van houten torso's en kleinere werken van brons en
steen.
Buiten,
fascinerende beelden waaronder Orphée, verschillende studies van 'La Ville
détruite', de verwoeste stad, zijn
belangrijkste creatie. Een treinrit door het verwoeste Rotterdam inspireerde Zadkine
tot dit beeld, waaruit het hart is weggerukt en waarbij de armen en handen de
hemel als het ware om hulp roepen, terwijl een schreeuw uit de bronzen mond
ontsnapt. Het beeld, dat te vinden is aan de Leuvehaven in Rotterdam, was een
schenking van de directie van het warenhuis de Bijenkorf aan de stad. Vlakbij
de uitgang van de tuin, verborgen in een kleine nis, staat het monument ter ere
van de gebroeders van Gogh, gemaakt in 1964, een van zijn laatste werken.
Zadkine
kwam op twintigjarige leeftijd in Parijs terecht, gelokt door zijn mede
landgenoot en kunstschilder Marc Chagall, Hij was aanvankelijk een leerling en
vriend van Rodin. Tijdens de eerste wereldoorlog werkt hij als verpleger en
tolk in het Franse leger, waar hij de Joodse schilderes Valentine Prax ontmoet,
waarmee hij in 1918 trouwt. In 1928 vestigde hij zich in het huis, zijn 'folie
d'Assas' aan de rue d'Assas 100 bis. In 1937 besluit hij, na een
tentoonstelling in New York, om niet terug te gaan naar Parijs vanwege de toen
al opkomende antisemitische sentimenten. Valentine blijft in Parijs en duikt
onder. Pas na de tweede wereldoorlog vinden ze elkaar terug in de rue d'Assas. Hij
bleef er tot aan zijn dood in 1967. Ossip Zadkine is begraven tussen zijn
illustere tijdgenoten, waaronder Constantin Brancusi en Auguste Bartholdi, op
het nabij gelegen cimetière Montparnasse. Valentine Prax schonk meer dan 400
beeldhouwwerken en 300 tekeningen aan de stad Parijs, samen met zijn
persoonlijk archief en foto's. Het museum opende voor het eerst zijn deuren
voor het publiek in 1982. Een echte aanrader.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten