LA BUTTE-AUX-CAILLES, EEN VLEUGJE STAD OP HET PLATTELAND

Afgelopen week was ik weer eens voor vijf dagen in Parijs. Niet alleen om inspiratie op te doen voor volgende blogs, maar ook om juweeltjes te bezoeken waar ik in het verleden prachtige herinneringen aan heb overgehouden. In deze blog neem ik u mee naar een stukje ongerept Parijs in het 13e arrondissement.

La Butte-aux-Cailles; een stukje ongerept Parijs

Rond 1545 plantte een zekere Pierre Caille hier zijn wijnstokken. Ook andere landbouwers gaven hun naam aan de straten van deze wijk die toen tot de gemeente Gentilly behoorde. De heuvel telde alleen windmolens die waren gebouwd op de waterscheiding van het riviertje de Bièvre, wat nu de huidige rue de la Butte-aux-Cailles is. Onderaan de butte stroomde de Bièvre, waaraan zich leerlooiers en ververs hadden gevestigd. De bewoners werden pieds mouillés (natvoeters) genoemd, omdat zij blootvoets door de rivier de Bièvre waadden om zo tolgeld uit te sparen. Bijna alle bewoners werkten toen in de leerlooierijen die hun vellen wasten in de Bièvre. De walgelijke stank die daardoor in de wijk werd verspreid zorgde er voor dat de rivier geleidelijk werd dichtgegooid. De armoede hier was groot en noopte de bewoners ertoe om als eersten van paardenvlees te proeven. De eerste paardenslagerij opende in 1866 haar deuren op de nabij gelegen place d'Italie.

Het feit dat de passages en de hoger gelegen straatjes niet zo toegankelijk zijn, zorgt ervoor dat de wijk niet door toeristen wordt overspoeld

De Butte-aux-Cailles werd op 21 november 1783 beroemd, toen de  natuurkundige Jean-François Pilâtre de Rozier, Markies d'Arlandes, met zijn heteluchtballon tussen de windmolens Moulin de Merveilles en de Moulin Vieux landde, na 25 minuten eerder vanuit het Château de la Muette te zijn vertrokken. Het vliegende object had hij laten bouwen in de werkplaatsen van  Réveillon, een fabrikant van behangpapier. De Pilâtre de Rozier bereikte een hoogte van 945 meter. In die tijd was de butte een hooggelegen vlakte met een prachtig uitzicht op de torenspitsen van Parijs en de vallei van de Bièvre. Onder de toeschouwers die de ballon zagen landen was de Amerikaan Benjamin Franklin. Met de inlijving door Parijs in 1860 werd de heuvel geleidelijk bedekt met bescheiden huizen. De echte verstedelijking startte pas na 1910.

In deze volksbuurt leven vooral jonge mensen, te zien aan de verschillende volkstuintjes en bijzondere street-art

Deze heuvel op 63 meter hoogte, is alleen voor insiders. Er heerst een plattelandssfeertje en de scheef geplaveide steegjes en lage huisjes voeren een verbitterde strijd tegen de lelijke betonnen torenflats van de sector Italie en La Glacière. Het contrast tussen beide is frappant, waar het heden en verleden samenkomen in deze arbeiderswijk. Een wijk waar Haussmann zijn stempel niet op heeft gedrukt. In deze volksbuurt leven vooral jonge mensen, te zien aan de verschillende volkstuintjes en bijzondere street-art. Het feit dat de passages en de hoger gelegen straatjes niet zo toegankelijk zijn, zorgt ervoor dat de wijk niet door toeristen wordt overspoeld. Ik persoonlijk ben daar niet rouwig om.

De wijk is bijna een museum voor street-art

De jonge bewoners doen er alles aan om het karakter van 'het dorp' te behouden. Geen grootse monumenten, geen exclusieve boetieks maar leuke straatjes met kleine bistros en passages. Alle denkbare architectonische stijlen van art-decohuizen, sociale architectuur, tuinwijken en dorpstraatjes. Rue de la Butte-aux-Cailles is het centrum van la Butte. Langs rustige weggetjes staan lage huisjes; rue Buot, rue Michal, rue Alphand, passage Boiton en in de rue Daviel prachtige vakwerkhuisjes. Niet vergeten de Cité Florale met straatnamen als rue des Orchidées, square des Mimosas een oase van rust en groen. Is dit nu Ierland, Engeland  of een betoverd stukje Parijs?

Villa Daviel, een doodlopend straatje met links en rechts kleine bakstenen huisjes. Een oase van rust

De wijk diende in 1871 als toevluchtsoord voor de 'Communards' en tot op de dag van vandaag organiseert de 'Association des Amis de la Commune' bijeenkomsten, waarin de geest van die tijd, 1871, herleeft. Elk najaar, op de place de la Commune, vindt weer het jaarlijks terugkerende 'Fête de la Commune' met zang en dans plaats.

Wandeling

Op de Butte-aux-Cailles liggen de mooie plekjes nogal verdeeld. Een tip geef ik u mee dames, laat vooral uw naaldhakken in het hotel.

Elk najaar, op de place de la Commune, vindt weer het jaarlijks terugkerende 'Fête de la Commune' met zang en dans plaats

Aangekomen bij het metrostation Corvisart gaan wij rechtsaf de boulevard Auguste Blanqui op. Linksaf de rue Barrault en vervolgens weer de eerste straat links de passage Barrault. We komen uit op de rue des Cinq Diamants (genoemd naar een oude kroeg) De straat bezit nog steeds een ouderwetse en vredige charme. Gaat u rechtsaf dan komt u uit op de rue de la Butte aux Cailles. Een mooi straatje vol met appelbomen en historische huizen. De molens op de heuvel hebben plaatsgemaakt voor een opeenvolging van cafés en restaurants met namen die verwijzen naar de commune van Parijs: Le Merle Moqueur, Le Temps des Cerises. In diverse zijstraatjes staan lage schilderachtige huisjes zoals achter in de passage Boitton (rechts - links). Aan het einde van de passage rechts en weer de eerste straat rechts de rue Buot die samen met de rue Michael een pittoresk kwadrant vormt. Aan het einde van de rue Buot ziet u het plein place de la Commune Paris waar jaarlijks het 'Fête de la Commune' wordt gevierd.

Rue Michal met op de achtergrond de Eglise Sainte-Anne de la Butte-aux-Cailles

Volg de rue Buot of de rue Michal in westelijke richting en u komt weer uit op de rue Barrault. Op nummer 22 bevindt zich de ingang naar 'Petite Russie'. Een complex van bakstenen paviljoenen met twee mooie terrassen, in 1920 gebouwd op het dak van een garage. Oorspronkelijk waren het woningen die een taxibedrijf verstrekte aan zijn chauffeurs. De meeste van deze chauffeurs waren Wit-Russen die na de Oktober-revolutie van 1917 hun land ontvlucht waren. Vandaar de naam Klein Rusland. Vanuit 'Petite Russie' heb je uitzicht op nog een architectonisch juweeltje 'Petite Alsace'.

Ga aan de overzijde de rue Daviel in en op nummer 10 vindt u de prachtige vakwerkhuisjes genaamd 'Petite Alsace'. Het werd gebouwd in 1913 en kent 40 charmante vakwerkhuisjes in Elzasstijl. Er tegenover ligt villa Daviel, een doodlopend straatje met links en rechts kleine bakstenen huisjes. Een oase van rust. Terug naar de Rue Barrault, rechtsaf voor een flinke wandeling als maar rechtdoor naar de place de Rungis. Aan de rechterzijde van de rue Brillat Savarin de ingang naar het Cité Florale. In 1928 aangelegd in de vorm van een driehoek met mooie art-decohuisjes. Prachtige straatnamen als rue des Orchidées, links de rue des Glycines (blauweregenstraat), weer links rue des Liserons (de windestraat) en de square des Mimosas. Parallel aan de rue des Liserons de rue des Iris. Vroeger de uiterwaarden van de rivier de Bièvre maar nu een enclave vol groen en rust. De meeste huisjes zijn van baksteen en elk huis is verschillend van kleur. Let ook op de dakpannen die steeds veranderen van kleur.

Het Cité Florale, in 1928 aangelegd in de vorm van een driehoek met mooie art-decohuisjes. Een oase van groen en rust

We lopen terug naar de place de Rungis en nemen de lange rue Bobillot, waar dinsdag- en vrijdagochtend markt is tot half drie, naar de place Paul Verlaine, het voormalige dorpscentrum van de Butte-aux-Cailles, waar zich een van de oudste art-deco zwembaden van Parijs bevindt. Een historisch monument uit 1925 van de Franse architect Bonnier. Volledig van baksteen en beton met een gewelf van 17 meter hoog. Het is een van de oudste zwembaden van Parijs en geclassificeerd als historisch monument. Alles is nog in oorspronkelijke staat en het water komt nog steeds vanuit een put van waaruit het water spontaan naar boven komt en op natuurlijke wijze wordt verwarmd tot 28°c. Een fontein herinnert aan het boren van de welput die nog steeds het zwembad van water voorziet. Bekijk ook nog even de rue du Moulin-des-Prés (weidemolenstraat) met haar onbetwistbare charme dankzij de huisjes, trappen en binnenplaatsjes.

Splitsing van de rue des cinq Diamants en de rue des Butte-aux-Cailles

Tijd voor koffie, lunch of een heerlijk diner. Gelegenheden genoeg als u terugloopt via de rue de la Buttes aux Cailles naar de place de la Commune Paris.

Tip 1: Deze wandeling kunt u ook combineren met het Parc Montsouris. Na de Cité Florale neemt u de rue de Rungis en de rue de Liard en u komt uit in het park. (zie ook mijn eerder geschreven blog hierover)

Bijzondere street-art die blijft boeien

Tip 2: In de 15e eeuw vestigde ene Jean Gobelin op de oever van de Bièvre een fabriek voor tapijten en wandkleden (gobelins en nu weet u meteen waar die naam vandaan komt). De fabriek bestaat nog steeds, nu met de chique naam 'Manufacture des Gobelins' aan de avenue des Gobelins 42. Métro Les Goblins. Rondleidingen op afspraak. (Tot 18 oktober 2017 gesloten wegens restauratiewerkzaamheden - heropening woensdag 19 oktober 2017)

Parijs is en blijft de stad van de liefde