LANDELIJK KUNSTZINNIG EN STUDENTIKOOS PARIJS

Mijn blog begint bij de gevreesde maar ook bewonderde Baron Haussmann, de man die Parijs saneerde in opdracht van Napoleon III. Samen met zijn medewerker, de architect Jean-Charles Adolphe Alphand, moest hij op een grote verlaten en onbewoonbare plek, in het zuiden van Parijs, een groene ruimte maken waar de inwoners van Parijs zich konden verpozen. Montsouris, de naam is afgeleid van ‘moque souris’, letterlijk; spottende muizen, genoemd naar een van de molens op het terrein, dat zo arm was dat zelfs de muizen er niets te eten vonden. De wijk was in de 17^e eeuw beroemd en berucht vanwege het natuursteen dat er werd gewonnen in steengroeves maar die ook dienst deden als schuilplaats voor bandieten.

Pre-Corona tijd; Studenten in het Parc Montsouris

Duizenden soldaten, teruggekeerd uit de oorlog tegen de Pruisen werden hier tewerkgesteld. Op deze manier konden ze hun soldij verdienen. Na het Bois de Boulogne, Bois de Vincennes en Parc Buttes-Chaumont was dit het vierde groenproject in de stad. Een Engelse landschapstuin met zo’n 1400 bomen waaronder rode beuk, ceders, eiken en catalpa’s om maar een aantal soorten te noemen. Alphand en Haussmann moesten rekening houden met het heuvelachtige reliëf, maar ook met de twee spoorlijnen die elkaar kruisten. De ligne de Seaux en de Petite Ceinture. Alphand loste dit probleem op door de beide spoorlijnen verdiept aan te leggen en het tracé te omzomen met dennenbomen. Net als in Buttes-Chaumont overheerst hier ook het kunstmatige: valse rotsen, een nagemaakte grot, cementen relingen ter imitatie van hout en een groot kunstmatig meer. Maar dankzij de aanleg van de vele perken en bosschages op het heuvelachtig terrein worden verborgen doorkijkjes en vergezichten met elkaar afgewisseld en dat maakt het park weer uniek.

Twee spoorlijnen doorkruisen het park, Alphand loste dit probleem op door de beide spoorlijnen verdiept aan te leggen

Bij goed weer wemelt het hier van de studenten. En dat is niet zo gek, want tegenover de entree van Montsouris, aan de boulevard Jourdan, ligt de Cité Universitaire, een huisvestingsplaats voor zo’n 12.000 studenten, van meer dan 130 verschillende nationaliteiten, aan de internationale universiteit van Parijs. Het ontstaan gaat terug tot de periode vlak na de Eerste Wereldoorlog. Het initiatief is te danken aan de rector van de universiteiten van Parijs, ene Paul Appell. Fondsen kwamen van de uit de Elzas afkomstige mecenas en ondernemer Émile Deutch de la Meurthe en van het ministerie van Openbaar Onderwijs uit hoofde van minister André Honnorat. De la Meurthe schonk 10 miljoen Franse franc om een groot studentenverblijf te bouwen, de Fondation Deutsch de la Meurthe. Vele andere landen volgden vervolgens zijn voorbeeld. 

De Fondation Deutsch de la Meurthe

Zeker twintig landen lieten hier elk een eigen paviljoen bouwen, meestal door de beste architect van het land. Tussen 1923 en 1969 (zie overzicht) ontstond hier op 34 ha braakliggende grond een ware stad met als doel om studenten van verschillende nationaliteiten dichter bij elkaar te brengen.

Naam	Land	Inauguratie
Fondation Biermans-Lapôtre	Belgie & Luxemburg	1924
Maison des Etudiants Canadiens	Canada	1925
Fondation Deutsch de la Meurthe	Frankrijk	1925
Collège Néerlandais	Nederland	1926
Collège d'Espagne	Spanje	1927
Fondation Argentine	Argentinië	1928
Maison de l'Institut National Agronomique	Frankrijk	1928
Maison du Japon	Japan	1929
Maison des Étudiants Arméniens	Armenië	1930
Maison de l'Asie du Sud-Est	Zuid-Oost Azië	1930
Fondation des États-Unis	Verenigde staten	1930
Pavillon Suisse	Zwitserland	1930
Maison de la Suède	Zweden	1931
Fondation Rosa Abreu De Grancher	Cuba	1932
Fondation Danoise	Denemarken	1932
Fondation Hellénique	Griekenland	1932
Maison des Provinces de France	Frankrijk	1933
Residence Robert Garric		1936
Collège Franco-Britannique		1937
Fondation de Monaco	Monaco	1937
Fondation Haraucourt		1939
Maison du Liban	Libanon	1948
Maison des Arts et Métiers	Frankrijk	1949
Residence Lucien Paye		1949
Fondation Victor Lyon		1950
Residence André Honnorat		1953
Maison du Maroc	Marokko	1953
Maison du Mexique	Mexico	1953
Maison de la Tunisie	Tunesië	1953
Maison du Brésil	Brazilië	1954
Maison des Industries Agricoles et Alimentaires	Frankrijk	1954
Maison de Norvège	Noorwegen	1954
Fondation de l'Allemagne — Maison Heinrich Heine	Duitsland	1956
Maison du Cambodge	Cambodia	1957
Maison de l'Italie	Italië	1958
Maison du Portugal - André de Gouveia	Portugal	1960
Maison de l'Inde	India	1967
Fondation Avicenne - Pavillon de l'Iran)	Iran	1969

Bron: wikipedia

 Voor de architectuurliefhebber is het een groot openluchtmuseum

De campus is de gehele dag vrij toegankelijk voor elke wandelaar. Dit prachtige groene domein, gelegen in een parkachtige omgeving, strekt zich inmiddels uit over 40 ha en bestaat uit een bonte mengeling van architectuurstijlen die elk een grote culturele rijkdom aanbieden. Voor de architectuurliefhebber is het een groot openluchtmuseum. Een prachtig voorbeeld daarvan is het Collège Néerlandais waarover ik al een uitgebreide blog schreef. (klik hier). Of het Zuidoost-Aziatische huis dat een beetje doet denken aan een Chinese tempel, terwijl iets verderop de Fondation Hellénique, met zijn Griekse tempelfront en fries, evenmin twijfel laat over de inspiratiebron van de architect. Het huis van de Armeense gemeenschap is versierd met friezen en bladervormige versieringen dat sterk doet denken aan de architectuur van prestigieuze kloosters in Armenië en Turkije. De Fondation Rosa Abreu de Grancher, opgericht door een Cubaanse eigenares van grote rietsuikerplantages, is voorzien van een koloniaal decor van mahoniehout dat herinnert aan de luxueuze huizen in Havanna. Het Italiaanse huis, dat in de zomer overwoekerd wordt door een wilde wingerd, heeft een echte mediterrane charme dankzij zijn booggewelven en zijn groot fronton. 

Het internationale huis is het hart van de campus

De hoofdingang aan de boulevard Jourdan

Het hart van de campus is het internationale huis dat mogelijk werd gemaakt door de vrijgevigheid van de Amerikaan John Rockefeller jr., waar iedereen naar toe kan voor een zeer betaalbare maaltijd. Ook jij als bezoeker kunt daar terecht. Verder is er een cafetaria om alleen een koffietje te pakken. Er is een grote centrale bibliotheek met gezellige fauteuils, designlampen en een overwelfde galerij in 16^de-eeuwse stijl. Kortom de campus is ideaal om een wereldreis te maken zonder je al te ver te moeten verplaatsen.

Prachtige architectuur zorgt voor fraaie doorkijkjes

In april 2013 presenteerde de stad Parijs, in samenwerking met de Kanselarij van de Universiteiten van Parijs, een nieuw ontwikkelingsplan voor verdere uitbreiding van de Cité Internationale Université de Paris: ‘Cité 2025’. Een uitbreidingsplan aan de zuidoostkant van 16.000 M² voor de bouw van 10 nieuwe huizen die plaats bieden aan 1800 studenten. Als eerste opende in 2018 het ‘Maison de la Corée’ du Sud, het Koreaanse huis. Zuid Korea had nog geen vestiging op het universiteitsterrein.  Daarop volgde de Résidence Julie Victoire Daubié. Haar naam is een eerbetoon aan Julie-Victoire Daubié, de eerste vrouw die in 1861 het baccalaureaat in Frankrijk behaalde. Tegen de périphérique wordt op dit moment de laatste hand gelegd aan het tweede huis op de campus van Tunesië: ‘Le pavilion Habib Bourguiba’. 

Het tweede huis op de campus van Tunesië: ‘Le pavilion Habib Bourguiba’

De gevel van dit unieke gebouw is volledig bedekt met Arabisch-Islamitische kalligrafie, een kunstwerk ontworpen in samenwerking met de Parijse galerie Itinerrance en de Tunesische straatkunstenaar en kalligraaf Shoof (Werkelijke naam Hosni Hertelli) . Dit bijzondere paviljoen telt meer dan 200 studentenkamers, een auditorium met 250 zitplaatsen, een foyer met terras aan het park. Tevens worden oudere gebouwen gerestaureerd waaronder de Fondation Victor Lyon (1950) en sportvelden opnieuw geclassificeerd en gemoderniseerd. Het terrein wordt voorzien van nieuwe planten, bomen en struiken. Waterbeheer vormt een nieuwe prioriteit met de aanleg van wadi’s en regentuinen. De internationale stad, een goed verborgen toren van Babel mede dankzij de 130 verschillende nationaliteiten.

Dit prachtige groene domein, gelegen in een parkachtige omgeving, strekt zich inmiddels uit over 40 ha en bestaat uit een bonte mengeling van architectuurstijlen

 Ruim 12.000 studenten hebben hier hun domein

De betovering van de Cité en het park Montsouris strekt zich ook uit tot de omliggende straten, impasses en villa's. Aan de westzijde van het park, aan de rue Nansouti, kleine straatjes met prachtige woningen begroeid met wilde wingerds, blauwe regen en kamperfoelie; rue du Parc Montsouris, rue Georges Braque met op nr. 6 het atelier van de kunstenaar. Square Mont Souris, het meest pittoreske straatje van Parijs. Via de avenue Reille en de rue de la Tombe Issoire komen we bij Villa Seurat, een doodlopende straat, op nr. 18 woonde Henri Miller. De Impasse Gauguet, met artiestenateliers uit de jaren dertig. Allemaal miniparadijzen die zich behaaglijk hebben genesteld in een prachtige groene omgeving, het domein van de welgestelden.

De betovering van de Cité en het park Montsouris strekt zich ook uit tot de omliggende straten

Heb je nog even? Op de hoek van de rue de la Tombe-Issoire en de avenue Reille bevindt zich een van de grootste waterreservoirs van Europa; Réservoir de Montsouris, 265m lang, 135 meter breed en 80 meter boven de zeespiegel. Gebouwd tussen 1868 en 1873 door Belgrand op oude kalksteengroeven. Met twee reservoirs die ondersteund worden door 1860 pijlers. Het reservoir onder de grond heeft een diepte van 5 meter en bovengronds, maar geheel afgedekt, een diepte van ruim drie meter. Omgeven met buitenmuren van meer dan twee meter dik met daarop kleine glazen pomphuisjes die zomaar van de signatuur van Eiffel kunnen zijn. Op de muren gegraveerd de namen die verwijzen naar rivieren in de buurt van Parijs.

Het Réservoir de Montsouris, gebouwd tussen 1868 en 1873

Deze juweeltjes in het 13e en 14e arrondissement kunt je het beste bereiken met de RER Ligne B en dan uitstappen bij station Cité Universitaire (je komt dan uit in het park) of met lijn 4, richting Porte d'Orleans, uitstappen bij Alésia.