TOUR EIFFEL

Gustave Eiffel is op 15 december 1832 in Dijon geboren en studeerde in Parijs aan de École centrale des Arts et Manufactures, met als hoofdvak scheikunde, waarin hij op 23 jarige leeftijd afstudeert. Door zijn werk bij onder andere de Compagnie des Chemins de Fer de l'Ouest en de Compagnie Belge de Matériels de Chemin de Fer, doet hij ervaring op in het bouwen van bruggen, stations en metalen skeletbouw. Eiffel blijkt niet alleen een briljant ingenieur te zijn, maar ook iemand met een uitgesproken gevoel voor commercie. In 1884 wordt er al gewerkt aan plannen voor een groots monument voor de wereldtentoonstelling van 1889, dat het eeuwfeest van de Franse revolutie van 1789 moet markeren. Eiffel was in die tijd eigenaar van Eiffel en Cie, en was een van de weinige die het principe van het bouwen van stalen constructies onder de knie had. Het waren de twee hoofdingenieurs van Eiffel en Cie; Maurice Kœchlin en Emile Nouguier, die met een stoutmoedig plan kwamen voor de bouw van een metalen toren van 300 meter, gelijk aan het symbolische getal van duizend voet.

Al 123 jaar staat Parijs in de schaduw van "La Tour de trois cents Mètres"

Op 18 september 1184 kwam het patent nr. 164364 op naam te staan van Eiffel, Kœchlin en Nouguier, bij het Institut National de Propriété Industrielle. De inmiddels beroemdste ingenieur ter wereld bleek ook een vooruitziend zakenman te zijn. In ruil voor een procent van de totale bouwkosten kocht Eiffel het exclusieve eigendomsrecht van het patent van zijn twee hoofdingenieurs. In januari 1887 tekende Eiffel een overeenkomst met de Franse overheid, waardoor hij een vergunning kreeg om gedurende twintig jaar de toren onder eigen naam te exploiteren, plus een subsidie van 1,5 miljoen Franse Franc. De overige gelden voor de 7,8 miljoen Franse franc, die benodigd waren voor de bouw van de toren, betaalde hij voor de helft uit eigen vermogen en de andere helft werd geleend bij drie banken.

In januari 1887 tekende Eiffel een overeenkomst met de Franse overheid

Enkele dagen later, op 26 januari 1887, ging de eerste schop de grond in. Het duurde slechts zes maanden om de funderingen te bouwen en 21 maanden, om de geprefabriceerde metalen delen op zijn plaats te brengen. De fabriek van Eiffel, in Levallois Perret, fabriceerde onder leiding van 40 ingenieurs en tekenaars, de 18.038 metalen onderdelen waaruit de toren bestond. Het metaal werd geleverd door de ijzerfabriek van Dupont et Fould uit Pompey in de provincie Meurthe et Moselle. Alle metalen onderdelen werden op de tiende millimeter nauwkeurig voorgeponst met klinknagelgaten, zodat ze op locatie aan elkaar konden worden bevestigd met klinknagels, eveneens uit eigen fabriek.

De eerste verdieping werd bereikt op 7 december 1887, de tweede op 15 augustus 1888 en de toren werd voltooid op 31 maart 1889

2,5 Miljoen klinknagels waren nodig voor de bouw van de Eiffeltoren. Alleen al voor het monteren van de klinknagels was een team van vier man nodig. Een om ze roodgloeiend te verhitten, twee om ze bij de voorgevormde kop in de gaten te plaatsen en te houden en de vierde om de klinknagel aan de achterzijde plat te slaan. Als de verhitte klinknagels afkoelden krompen ze en trokken zo de onderdelen strak tegen elkaar. De eerste verdieping werd bereikt op 7 december 1887, de tweede op 15 augustus 1888 en de toren werd voltooid op 31 maart 1889. Tijdens de wereldtentoonstelling van 1889 werd de toren bezocht door 2 miljoen mensen en de kosten van de bouw werden al tijdens de tentoonstelling zelf terugverdiend. Eiffel, toen 57 jaar was op slag multi-miljonair. Om te voorkomen dat de Eiffeltoren zou worden afgebroken in 1910, wanneer zijn huurovereenkomst afliep, begon Eiffel met allerlei natuurkundige experimenten. De toren fungeerde al als meteorologisch waarnemingsstation en werd 10 jaar later gebruikt voor militaire toepassingen op het gebied van draadloze telegrafie. Met de installatie van een permanent radiostation in 1906 werd het voortbestaan van de toren bezegeld. Op 1 januari 1910 werd de huurovereenkomst met Eiffel verlengd met 66 jaar. ( Bron: La Tour de trois cents Mètres par Gustave Eiffel, 1900)

De Eiffeltoren gezien vanaf de Avenue Wilson

Ook na zijn dood op 27 december 1923 blijft de Eiffeltoren een absolute 'money maker'. Niet alleen vanwege de bijna 7 miljoen bezoekers per jaar. Ruim een op de vier toeristen brengt een bezoek aan de Eiffeltoren en Parijs trekt jaarlijks zo'n 27 miljoen toeristen (Bron: Mairie de Paris) Een andere bron van inkomsten komt uit een heel andere onverwachte hoek. Namelijk het schroot, dat vrijkomt bij de noodzakelijke restauraties van de 123 jaar roestige oude 'ijzeren dame'. Dit ondanks het feit dat de toren elke zeven jaar wordt geschilderd.

De beroemde spiraalvormige trap ontmanteld, die liep van de tweede naar de derde etage waar Eiffel's privéappartement was gevestigd (Photo: Courtesy of Wikimedia)

Zo werd in 1983 de beroemde spiraalvormige trap ontmanteld, die liep van de tweede naar de derde etage waar Eiffel's privéappartement was gevestigd. De trap werd voor het eerst beklommen door Gustave Eiffel, op 31 maart 1889, de dag van de inauguratie van de toren, voor het hijsen van de Franse vlag op 300 meter hoogte. De trap werd onderverdeeld in 24 stukken en werden op veilingen verkocht voor prijzen tussen de € 80.000 en € 552 750. Delen van de trap zijn aangekocht door de Parijse voorstad Nogent sur Marne, Musee d'Orsay en Musée de la Villette te Parijs en het Museum van de geschiedenis van de spoorwegen in Janville-Nancy. Maar ook het Nederlandse ICT bedrijf Eiffel heeft sinds 2007 een deel van de beroemde trap in zijn bezit. "Deze trap staat symbool voor het feit dat wij ons bedrijf naar nog grotere hoogtes willen brengen", aldus de directeur Erik Kurvers.

"Hommage à Eiffel"; een 18 meter hoog kunstwerk geheel vervaardigd van ijzeren balken afkomstig van de Eiffeltoren Photo: Courtesy Wikimedia)

In 1984 opende het Fondation Cartier, toen nog gevestigd in Jouy-en-Josas in het park van Château du Montcel, haar deuren met een tentoonstelling Les Fers de César. Pronkstuk van de Franse kunstenaar César Baldaccini is een 18 meter hoog kunstwerk geheel vervaardigd van ijzeren balken afkomstig van de Eiffeltoren. De ijzeren balken dienden als ondersteuning voor de oude verlichting uit 1958, die in 1984 en 1985 is vervangen door lampen van Philips en Mazda. Het immense kunstwerk met een gewicht van 500 ton, kreeg, hoe kan het ook anders,  de toepasselijke naam "Hommage à Eiffel".

De originele klinknagel verkrijgbaar bij Albro France

En nu kunt u ook een origineel stukje van de Eiffeltoren in uw bezit krijgen. De klinknagels van de Eiffeltoren worden regelmatig geïnspecteerd en vervangen. Het oude type klinknagel gefabriceerd door de fabriek van Eiffel in Levallois Perret wordt niet langer meer gebruikt. Inmiddels worden ze vervangen door een schroef en een moer. Het Franse bedrijf Albro heeft beslag kunnen leggen op een aantal originele ongebruikte klinknagels die bestemd waren voor reparaties aan de Eiffeltoren. Voor slechts 43 euro exclusief verzendkosten komt u in het bezit van een uniek stukje historie.

Mijn eigen pronkstuk als herinnering aan mijn honderdste blog

U vraagt zich natuurlijk af heb je zelf dan al zo'n klinknagel? Het antwoord is ja. Trots prijkt de klinknagel, genummerd, gesigneerd door Albro, ingegoten in perspex en voorzien van een persoonlijke inscriptie, op een fraaie aluminium standaard op mijn bureau. Een persoonlijke herinnering, die ik mij zelf cadeau heb gedaan, na het schrijven van mijn honderdste blog. Dit unieke en exclusieve object is ook te koop in de winkel op de tweede etage van de Eiffeltoren. Maar er is ook de mogelijkheid om, net zo als ik dat heb gedaan, de Rivet (het Franse woord voor klinknagel), direct te bestellen bij Albro France. Klik hier voor de website.

Volgende week zondag 15 juli, verschijnt mijn honderdvijftigste blog over Parijs. Ik ben benieuwd wat ik mijzelf weer cadeau ga doen.